Fitoterapiya

Zirk-Barbaris obыknovennaya.O'simlik bargi va ildizidan tayyorlangan preparatlar (damlama, yig`ma va barbarin sulfat tabletkasi) jigar o`tini haydaydi, bachadon mushaklari tarangligini oshiradi, qon tomirlarini toraytiradi. Shu sababli ular gemostatik sifatida akusherlik amaliyotida va o`t haydovchi sifatida jigar va o`t yo`llari kasalliklarida beriladi.
Dalachoy-Zveroboy. Yer ustki qismidan tayyorlangan preparatlar (damlama, tindirma) burishtiruvchi, spazmolitik, mikroblarga qarshi va qisman peshob haydovchi ta'sirga ega. Shu sababdan stomatit, gingivit, gastro-enterokolit va boshqa kasalliklarda beriladi. Novoimanin 1 % spirtli eritmasi sirtga qo`llash uchun (abtsess va boshqa yiringli yaralarda, kuyganda, piodermiya va b) tavsiya etiladi.
Zubturum-Podorojnik bolshoy. O'simlik bargidan tayyorlangan damlama, shirasi, plantaglyutsid granulasi balg`am ko`chiruvchi, spazmolitik va yallig`lanishga qarshi ta'sir ko`rsatadi. Shunga asosan ular nafas yo`llarining yallig`lanishida (bronxit, ko`kyo`tal), me'da- ichak kasalliklarida (gastrit, enterit, ko‟lit) qo`llanadi.
Igir-Air obыknovennыy. O'simlik ildiz poyasidan tayyorlangan kompleks preparatlar (damlama, «Vikair», «Vikalin» tabletkalari) me'da va o`n ikki barmoq ichak yarasi va boshqa kasalliklarida yallig`lanishga qarshi ta'sir etadi.
Isiriq-Garmala obыknovennaya. O'simlikning yer ustki qismidan ajratib olingan peganin va peganol antixolinesteraz ta'sirga ega. Miorelaksantlar (tubokurarin) ta'sirini cheklaydi.
Mushaklar qisqarishini oshiradi. Dezoksipeganin gidroxlorid nevritlarda, miasteniyada va miopatiyada qo`llanadi.

.Gulxayri.

Kashnich-Koreandr posevnoy. Osimlik mevasidan tayyorlangan preparatlar (damlama, yig`malar) me'da shirasini kuchaytiradi, ovqat hazm bo`lishini yaxshilaydi, el haydaydigan ta'sir ko`rsatadi. Sezilarli spazmolitik va o`t haydaydigan xususiyatga ega.
Maymunjon-Malina obыknovennaya. Mevasidan tayyorlangan damlama va yig`malar isitma tushiruvchi, yallig`lanishga qarshi ta'sir etadi. Nafas yo`llari yallig`lanish kasalliklarida keng miqyosda ishlatiladi.
Makkajo`xori-Kukuruza. O'simlik popugining qaynatmasi va suyuq ekstrakti jigar va o`t yo`li yallig`lanishida (gepatit, xoletsistit, xolangit) o`t haydovchi sifatida qo`llanadi. Bundan tashqari peshob yo`llari yallig`lanishida (tsistit, tosh kasalligi) va qon ketishida gemostatik preparat sifatida tavsiya etiladi.

Dalachoy.

Moychechak-Romashka aptechnaya. O'simlik gulidan tayyorlangan preparatlar (damlama va uni saqlovchi romazulon va rotokan kompleks preparatlari) yallig`lanishga qarshi, spazmolitik va mikroblarga qarshi ta'sir ko`rsatadi. Ular stomatit, laringit, angina va boshqa kasalliklarda og`iz va tomoqni chayish uchun, me'da-ichak kasalliklarida (gastrit, enterit) qo`llanadi.
Na'matak-SHipovnik. Mevasi va undan tayyorlangan preparatlar (damlama, sharbat) immunobiologik tizimni jonlantiradi, yallig`lanishga qarshi, to`qima regeneratsiyasi (yara bitishini) kuchaytirish xossasiga ega. Na'matakdan olingan askorbin kislota va boshqa vitaminlar avitaminoz xastaligida buyuriladi.
Na'matak.
Otquloq-
SHavel konskiy. O'simlik ildizidan tayyorlanadigan qaynatma va poroshok kichik dozada burisht iruvchi, katta dozalarda esa ich suruvchi ta'sir ko`rsatadi. Shuning uchun bu preparatlar ich ketishida, dizenteriyada buyuriladi. Stomatit, laringit va anginada tomoq chayiladi.
Oqqaldirmoq-Mat-machexa. O'simlik bargidan tayyorlangan damlama yallig`lanishga qarshi va balg`am ko`chiradigan ta'siri bo`lgani uchun yuqori nafas yo`llari yallig`lanishida yo`talni yumshatish maqsadida keng miqyosda ishlatiladi.
Rovoch-Reven. O'simlikning ildizi va ildizpoyasidan tayyorlangan preparatlar (tabletkasi) kichik dozalarda (0, 05-0, 2) burishtiruvchi kabi ta'sir etgani uchun ich ketishini bartaraf etadi, katta dozalarda esa (0,5-1,0) ichni yumshatadi.
Sano-Kassiya. O'simlik bargidan va mevasidan tayyorlangan damlama va uni saqlovchi kompleks preparatlar (quruq ekstrakt tabletkasi senadeksin, kafiol)surunkali qabziyatda yo`g`on ichak harakatini oshirib ichni yumshatadi.
Sano.