Fiskal siyosat, davlаt byudjeti va uning taqchilligi

% 

Jismon

iy shaxslar 

daromad 

solig‘i 

stavkalarini

ng 

o‘zgarishi 

dinamikasi

1

 

 

---

Fiskal siyosat, davlat byudjeti va uning taqchilligi   

. 

 

470 

 

 

Har  qanday  davlat  iqtisodiy-ijtimoiy  siyosat  olib 

borishda  aholining  xarid  qobiliyatini  oshirish  maqsadida  aholi  real 

daromadlarini  bosqichma-bosqich  oshirib  borish  chorasini  ko‘radi.  O‘zbekistonda 

ham  mustaqillik  yillarida  soliq  siyosati  oldiga  qo‘yilgan  ustuvor  yo‘nalishlardan 

biri aholi daromadlarini muntazam ravishda oshirib borish hisoblandi.  

Soliq  ma’murchiligi  –  soliq  siyosatining  asosiy  yo‘nalishi  sifatida. 

Mamlakatimizda  soliq  tizimini  isloh  qilishdan  ko‘zlangan  asosiy  maqsad  –  soliq 

to‘lovchilar zimmasidagi soliq yukini kamaytirish orqali ishlab chiqarishni yanada 

rivojlantirish va iqtisodiyotni barqarorlashtirishga erishishdir. Har bir mamlakatda 

ham  ushbu  maqsadga  faqat  izchil  soliq  ma’murchiligini  amalga  oshirish  orqali 

erishiladi.   

Iqtisodiyotni modernizatsiya qilish sharoitida davlatning iqtisodiyotni tartibga 

solishdagi  roli  kuchayib,  o‘z  oldiga  qo‘yilgan  maqsad  va  vazifalarni  amalga 

oshirishda  soliq  ma’murchiligi  muhim  vosita  bo‘lib  xizmat  qiladi.  Zero 

mamlakatimiz  Birinchi  Prezidentimiz  I.A.Karimov  ta’kidlaganidek,  "Soliq 

siyosatining vazifasi - bir tomondan, byudjet daromadining barqaror safarbarligini 

ta’minlashdan,  ikkinchi  tomondan  -  korxonalarni  respublika  uchun  zarur  bo‘lgan 

mahsulotlar ishlab chiqarishni ko‘paytirishga rag‘batlantirishdan iborat".

9

 

Soliq  siyosatining  asosiy  vazifasi  oxir-oqibat  iqtisodiy  o‘sishni  ta’minlashga 

qaratilishi  lozim.  Aynan  iqtisodiy  o‘sishga  erishilgandagina  ishlab  chiqarishni 

rivojlanishiga va uning samaradorligini ta’minlashga, aholining yashash darajasini 

oshishiga  xizmat  qiladi.  SHu  boisdan  ham,  bozor  iqtisodiyoti  sharoitida  soliq 

tizimi  mamlakat  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlanish  darajasidan  kelib  chiqqan  holda 

doimo takomillashib borilishi lozim. 

Mamlakatimiz  mustaqilligining  yigirma  besh  yili  davomida  respublikamiz 

soliq  tizimi  tashkil  etilib,  rivojlanib,  takomillashib  bordi.  Respublikamizda  davlat 

soliq  xizmati  organlari  faoliyati  1990  yilning  17  dekabrida  O‘zbekiston 

Respublikasi Vazirlar Mahkamasining "O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi 

                                                           

9

 Karimov I.A. O’zbekistan buyuk kelajak sari. – Toshkent: "O’zbekiston", 2016. 52-bet. 

40  40 

37,2 

33 

31 

25  24  24  25  25  25  25  25 

15  15 

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

1996200220032004200520062007200920102012201420152016

% 

ЯИТ ставкаси, умумий корхоналар учун 

МФ, КК ва ФХ лари учун ЯИТ ставкаси