Фин таълимининг асослари ҳақида…

Ўқув йили августда бошланиб, май ойи охирида якунланади
Фин таълими муваффақиятини таъминлайдиган 7 та асос бор. Шулар ҳақида тўхталамиз: ҳамма нарсада тенглик керак:
Бу ҳар бир нарсада тенглик тамойилини илгари суради. Келинг изоҳлаймиз. Масалан, энг яхши мактаб ёки энг ёмон мактаб деган тушунча йўқ. Барча таълим муассасалари бир хил жиҳозланади, бир хил молиялаштирилади. Тенглик тамойили мактабнинг ҳар бир йўналишида акс эттирилган, десак тўғри бўлади. Масалан, ҳамма фан-лар бирдек ўқитилади, бири бошқасига қараганда чуқурроқ ўргатилмайди. Ўқувчининг ота-онаси қаерда, ким бўлиб ишлаши муҳим эмас, ҳамма ўқувчи тенгдир, деган қараш ҳам бор. Ўқитувчиларга ўқувчилардан ота-онаси, уларнинг иш жойи ҳақида сўраши тақиқланган. Бундан ташқари, ўқувчилар бир-бирига таққосланмайди ҳам. Яъни, яхши ўқийдиган бола ҳам, фанларни ёмон ўзлаштирадиган ўқувчи ҳам ҳаммаси бирга ўқийди.
Бепул таълим: Финляндия мактаблари мутлақо бепул. Бундан ташқари, овқатланиш, экскурсиялар, мактаб таксиси, дарсликлар, офис, жиҳозлар ва ҳатто планшет-ноутбуклар ҳам бепул.
Индивидуаллик: Фин мактабида ҳар бир бола индивидуал ўқув дастурига мувофиқ ўрганади. Ҳар бир ўқувчининг ўз дарсликлари, вазифалари, машқлари мавжуд бўлади. Битта синфнинг ўзида, бир дарсда болалар бир хил эмас, айнан ҳар хил мураккабликдаги машқни бажаришади. Ҳар бир бола ўз вазифасини бажаради ва алоҳида баҳоланади. Болаларни ўзаро таққослашга йўл қўйилмайди.
Амалийлик: Бу нарса кўпроқ ҳаётга тайёрлов ёндашувидан келиб чиқади. Яъни мактабларда нафақат турли фанлардан сабоқ берилади, балки ҳаётга фойдали бўлган нарсалар ҳам ўргатилади. Масалан, улар мерос солиғи ёки иш ҳақи миқдорини ҳисоблаб, бир неча чегирмалардан сўнг маҳсулот нархи қанча бўлишини таққослаб ҳам беришади.
Ишонч: Мамлакатда таълим дастури бир хил. У фақат умумий тавсияларни ифодалайди. Ҳар бир ўқитувчи ўзига тегишли бўлган, ўзи қайси бирини маъқул кўрган бўлса, ўша услубни қўллаган ҳолда дарс ўтади. Ишонч тамойили бевосита ўқувчилар ўртасидаги муносабатларда ҳам акс этади. Қандай қилиб дейсизми? Масалан, дарс давомида ўқувчи ўзини қизиқтирган машғулот билан шуғулланиши мумкин. Энг муҳими, у ўзига нима кераклиги, қайси бири фойдали эканлигини яхши билади.