Filosofiya uzb

Ijtimoiy  harakat  bizga  ma`lum  bo`lgan  harakat  shakllari  ichida  eng  murakkabi  bo`lib,  unda 
insonning  ongli  faoliyati,  inson  tafakkuri,  ijtimoiy  guruhlarning  faoliyati,  o`zaro  munosabatlari, 
jamiyat miqesidagi ijtimoiy fikr birgalikda harakatga keladi. Bu harakatni chiziqli, batartib harakatlar 
bilan mutlaqo taqqoslab bo`lmaydi. Uning kelajagini bashorat qilish ham o`ta murakkabdir. 

---

 
 
44
44
Borliqning  asosiy  yashash  shakllariga  fazo  va  vaqt  kiradi.  Fazo  narsalarning  ko`lamini, 
hajmini,  o`zaro  joylashish  tartibini,  uzlukli  eki  uzluksizligini  ifodalasa,  vaqt  hodisalarning  ketma-
ketligi, jaraenlarning davomiyligini ifodalaydi. 
Ma`lumki,  har  qanday  moddiy  jism  joyga,  ko`lamga,  hajmga  ega.  Fazo  -    vaqtning  muayyan 
lahzasida  olamni  tashkil  etgan  nuqtalarning  o`zaro  joylashish  tartibini  aks  ettirsa,  vaqt  esa  fozoning 
muayyan nuqtasida ro`y beruvchi xodisalar ketma-ketligi tartibini ifodalaydi. 
Fazo  va  vaqt  tushunchalari,  ko`p  hollarda,  forsiy  til  ta`sirida  ezilgan  adabietlarda  makon  va 
zamon  deb  ham  ataladi.  Bu  tushunchalar  fazo  va  vaqitning  tashqi,  nisbiy  xususiyatlarinigina  aks 
ettiradi xolos. Fazo narsalar joylashadigan joy ma`nosida, vaqt esa hodisalar bo`lib o`tadigan muddat 
ma`nosida ishlatiladi. 
Fazo  va  vaqtni  tushunish  bo`yicha  substantsial  va  relyatsion  endashishlar  mavjud.  Substantsial 
kontseptsiya tarafdorlari fazoni narsalar joylashadigan idish, bo`shliq deb bilishadi. Ularning fikricha, 
hamma narsa fazo ichiga joylashtirilgan. Fazo o`ziga narsalarni sig`diruvchi substantsiya. Hech narsasi 
yo`q,  ya`ni  narsalar  solinmagan  fazo  ham  bo`lishi  mumkin,  deyiladi.  Relyatsion  kontseptsiya 
tarafdorlari esa, narsalar fazoviy o`lchamga ega, deyishadi.