Феноменал хотира: хотирани мустаҳкамлашнинг 70 усули / тузувчи ва нашрга тайёрловчи Суннат

«нИМА хАРИД қИлМОқЧИ ЭДИМ?»
тасаввур қилинг, сиз ўн хил озиқ-овқат 
маҳсулотини сотиб олиш учун дўконга кет-
япсиз. 
Булар:
Спагетти, помидор, пиёз, пишлоқ, 
пет рушка, шароб, зайтун ёғи, сарим-
соқ, балиқ, йогурт.
Образли қабул қилиш сизга ҳеч нарсани 
унутишингизга йўл қўймайди. Бунинг учун 
хаёлингизда аслида ақлга тўғри келмайдиган, 
бошқалар олдида бу ишларни қилганингиз-
да сизни жиннига чиқариб қўйиши мумкин 
бўлган қилиқларни амалга оширинг. Шундай 
қилиб, сиз оёғингизнинг юза қисми билан 
макаронни харидлар солинадиган аравача-
га тиқиб киргизасиз, тиззангизда пишлоқни 
ишқалайсиз ва ҳоказо.
Сизга қўшимча харидлар қилишга тўғри 
келса-чи? Янада соддалаштирамиз, сизда-
ги озиқ-овқатлар рўйхатининг 11-банди-
да балиқ кўрсатилган. У ҳолда сиз балиқни 
спагетти билан боқаётганингизни ёки унинг 
узун макарон донасида осилиб турганини та-

---

92
саввур қилинг. Агар 12-бандда йогурт кўр-
сатилган. Қирғичдан ўтказилган пишлоқни 
унга аралаштириб юборинг.
Фантазиянгизга эркинлик беринг ва хо-
тирангизни бундай ғалати манзаралар би-
лан жонлантириб завқланинг. Миянгиздаги 
ушбу тизим ёрдамида машқ қилдириб, роҳат 
олишингиз мумкин.
нАзАРИяДАн бИР ШИнгИл
Хотирадан маълумотларнинг 
бир қисмини чиқариш учун мия 
ва унинг тузилмаси ишлаш та-
мойилларини билиш фойдадан 
холи бўлмайди.
Узоқ вақт давомида хотира – маълумот-
лар, саналар, фактлар ва ҳоказолар жой-
лаштириладиган улкан картотека сифа-
тида тасаввур қилинган. Ушбу концепци-
ядан келиб чиқиб, айрим руҳий беморлар 
худди картотеканинг бир қисми вайрон 
бўлганидек, хотираларининг бир қисмини 
йўқотиш ларини пайқаганлар. Хотиранинг 
вақт ўтиши билан суса йиши ёзувлар қайд 
этилган сиёҳ рангининг заифлашишига ўх-
шатилади.
Бу муаммонинг ташқи кўринишлари, хо-
лос. Чунки хотира моддийлашувининг аниқ 
механизми ҳали аниқланмаган. Бу жараён-
да миянинг асаб тўқималари орасида аниқ 

---

93
алоқалар ўрнатилади, деб фараз қилишади. 
Аммо бу фақат тахмин ва фаразлар, холос.
Ҳозир эсдаликлар (воқеа, ҳодиса, маълу-
мот, саналар) хотирада ўйилганича мангу 
қолиши маълум. Картотеканинг фишкала-
ри емирилмайди. Хотираларнинг йўқолиши 
эса хотирадан уларни топиш ёки ўқиш анча 
қийинлашганига сабаб бўлади. Хотираларни 
топиш учун миянинг фаолияти муҳимдир. Биз 
эсдаликлар қаерда сақланишини билмаймиз, 
аммо шуни биламизки, фақат мия гина уларни 
таснифлаш, хотирада сақлаш ва топишга им-
кон беради. Мия хотирани беркитишга эмас, 
унинг ҳаракатларига хизмат қилади.
Хотира миянинг ҳаракатидир ва унинг ҳар 
қандай бошқа ҳаракати каби ривожлантири-
лиши мумкин. Уни машқ қилдирса бўлади. 
Ҳар бир шахс иккинчи шахсдан фақат эслаб 
қолиш улуши, яъни хотирада сақлаб қолиш 
жараёни билангина ажралиб туради.