Fayzullo Nasriddinov Energiya almashinuvi va atf

Jins genetikasi
1. Drozofilada ko’z rangini ifodalovchi genlar jinsiy xromosomada irsiylanadi, qizil ko’zli urg’ochi drozofila oq ko’zli erkak drozofila bilan chatishtirilganda olingan avloddagi oq ko’zli erkak pashshalarning uchrash ehtimolligini aniqlang.
A) 12,5 % B) 50 % C) 25 % D) 75 %
2. Drozofilada ko’z rangini ifodalovchi genlar jinsiy xromosomada irsiylanadi, qizil ko’zli urg’ochi drozofila oq ko’zli erkak drozofila bilan chatishtirilganda olingan avloddagi oq ko’zli pashshalarning necha %ni erkak pashshalar tashkil etadi?
A) 12,5 % B) 50 % C) 25 % D) 75 %
3. X^HX^h x X^HY genotipli gemofilya bo’yicha sog’lom ota-onadan tug’ilishi mumkin bo’lgan oila farzandlari uchun hos bo’lgan hususiyatlar no’to’g’ri berilgan jihatni aniqlang.
A) gemofiliya bilan kasallangan o’g’il bolalar 25 %
B) gemofiliya bo’yicha sog’lom qizlar 50 %
C) gemofiliya tashuvchilarning qizlarning 25 % ini tashkil etadi
D) gemofiliya bilan kasallangan farzandlar 25 %
4. Urg‘ochi kaptarning somatik hujayrasida 80 ta
xromosoma mavjud. Erkak kaptarning birlamchi jinsiy
hujayrasidagi xromosomalar holatini aniqlang.
A) 78 ta autosoma, 2 juft jinsiy xromosoma
B) 39 juft autosoma, X va Y xromosoma
C) 39 ta autosoma, bir juft X xromosoma
D) 39 juft autosoma, bir juft X xromosoma
5. Tez kaltakesak tuxum hujayrasida 19 ta xromosoma
uchraydi. Erkak kaltakesakning spermatozoidida va teri hujayrasida xromosomalar holati qanday bo‘ladi?
A) 18+x; 36+xx B) 36+xx; 18+x yoki 18+y
C) 18+x yoki 18+y; 36+xy D) 36+xy; 36+xx
6. Uy tovug‘ining somatik hujayrasida 78 tadan xromosoma bo‘lsa, uning tuxum hujayralarda xromosoma holati qanday bo‘ladi?
A) 37+Y; 37+X B) 38+Y; 38+X
C) 39+X; 39+Y D) 38+X; 38+X
7. Klaynfelter sindromi bilan kasallangan o’g’ilning onasida gametagenezning qaysi bosqichida xromosomalarning qutblarga noto’g’ri taqsimlanishi kuzatilgan?
A) I meyoz bo’linishdan keyin yo’naltiruvchi tanachaga 24ta, tuxum hujayraga 22ta xromosoma o’tganda
B) I meyoz bo’linishdan keyin yo’naltiruvchi tanachaga 22ta, tuxum hujayraga 24ta xromosoma o’tganda
C) II meyoz bo’linishdan keyin yo’naltiruvchi tanachaga 24ta, tuxum hujayraga 22ta xromosoma o’tganda
D) II meyoz bo’linishdan keyin yo’naltiruvchi tanachaga 22ta, tuxum hujayraga 24ta xromosoma o’tganda
8. Agar ovogenezning yetilish davrida yo’naltiruvchi tanachaga 22ta (22+0) va tuxum hujayraga 24ta (22+XX) xromosomalar tarqalgan va ular normal spermatozoid bilan urug’lansa, avlodda qanday genotip hosil bo’lishi mumkin?
A) 44+X0; 44+Y0 B) 44+X0;
C) 44+X0; 44+XXX; 44+XXY; 44+0Y
D) 44+XXX; 44+XXY
9. Agar ovogenezning yetilish davrida yo’naltiruvchi tanachaga 24ta (22+XX) va tuxum hujayraga 22ta (22+0) xromosomalar tarqalgan v ular normal spermatozoid bilan urug’lansa, avlodda qanday genotip hosil bo’lishi mumkin?
A) 44+X0; 44+Y0
B) 44+X0;
C) 44+X0; 44+XXX; 44+XXY; 44+0Y
D) 44+XXX; 44+XXY
10. Bolalarda immunitet yetishmasligi qonda y-globulin sintezlanmasligi oqibatida vujudga keladi. Bu kasallik agammaglobulinemiya deb nomlanadi.Ushbu kasallikni keltirib chiqaruvchi genning bir turi autosomada, ikkinchi turi jinsiy X xromosomada joylashgan.Kasallik belgisi ikkala holda ham retsessiv irsiylanadi.Оnа ikki belgi bo'yicha geterozigotali, ota sog'lom va uning avlodlarida kasallik kuzatilmagan bo'lsa, tug’ilgan qizlarning necha foizi fenotip jihatdan sog’?
A) 100B) 25С) 50D) 75
11. Bolalarda immunitet yetishmasligi qonda y-globulin sintezlanmasligi oqibatida vujudga keladi. Bu kasallik agammaglobulinemiya deb nomlanadi.Ushbu kasallikni keltirib chiqaruvchi genning bir turi autosomada, ikkinchi turi jinsiy X xromosomada joylashgan.Kasallik belgisi ikkala holda ham retsessiv irsiylanadi.Оnа ikki belgi bo'yicha geterozigotali, ota sog'lom va uning avlodlarida kasallik kuzatilmagan bo'lsa, tug’ilgan qizlarning necha foizi genotip jihatdan tashuvchi bo’ladi?
A) 100B)25С) 50D) 75
12. Bolalarda immunitet yetishmasligi qonda y-globulin sintezlanmasligi oqibatida vujudga keladi. Bu kasallik agammaglobulinemiya deb nomlanadi.Ushbu kasallikni keltirib chiqaruvchi genning bir turi autosomada, ikkinchi turi jinsiy X xromosomada joylashgan.Kasallik belgisi ikkala holda ham retsessiv irsiylanadi.Оnа ikki belgi bo'yicha geterozigotali, ota sog'lom va uning avlodlarida kasallik kuzatilmagan bo'lsa, tug’ilgan qizlarning necha foizi 1-belgi bo’yicha tashuvchi bo’ladi?
A) 100B) 25С) 50D) 75
13. Bolalarda immunitet yetishmasligi qonda y-globulin sintezlanmasligi oqibatida vujudga keladi. Bu kasallik agammaglobulinemiya deb nomlanadi.Ushbu kasallikni keltirib chiqaruvchi genning bir turi autosomada, ikkinchi turi jinsiy X xromosomada joylashgan.Kasallik belgisi ikkala holda ham retsessiv irsiylanadi.Оnа ikki belgi bo'yicha geterozigotali, ota sog'lom va uning avlodlarida kasallik kuzatilmagan bo'lsa, necha foiz o’g’il bolalar genotip jihatdan sog’ bo’ladi?
A) 100B) 25С) 50D) 75
14. Bolalarda immunitet yetishmasligi qonda y-globulin sintezlanmasligi oqibatida vujudga keladi. Bu kasallik agammaglobulinemiya deb nomlanadi.Ushbu kasallikni keltirib chiqaruvchi genning bir turi autosomada, ikkinchi turi jinsiy X xromosomada joylashgan.Kasallik belgisi ikkala holda ham retsessiv irsiylanadi.Оnа ikki belgi bo'yicha geterozigotali, ota sog'lom va uning avlodlarida kasallik kuzatilmagan bo'lsa, tug’ilgan
farzandlarning necha foizi 1-belgi bo’yicha geterozigotali bo’ladi?
A) 100 B) 25 С) 50 D) 75
15. Gemorragik diatez – allergik kasallik bo’lib, retsessiv gen bilan ifodalanadi. Gen alleli Y xromosomada joylashgan. Ona vauning avlodlari sog’, ota kasal bo’lsa, bolalari qanday tug’iladi?
A) genotip jihatdan 100% sog’
B) fenotip jihatdan 100% sog’
C) faqat qizlar kasallanadi
D) faqat o’gil bolalar kasallanadi
16. Gemorragik diatez – allergik kasallik bo’lib, retsessiv gen bilan ifodalanadi. Gen alleli X xromosomada joylashgan. Ona va uning avlodlari sog’, ota kasal bo’lsa, farzandlarning necha foizi sog’ tug’iladi?
A) barcha qizlar fenotipik sog’lom
B) o’g’illarning 50 %i sog’lom
C) barcha farzandlar 50%i kasal
D) barcha farzandlar kasal
17. Miopiya autosomada joylashgan dominant gen, rangni ajrata olmaslik X xromasomada joylashgan retsessiv belgi. Normal ko’rish qobiliyatiga ega ota-onadan rangni ajrata oladigan va bitta daltonik bola tug’ildi. Ota-ona genotipini toping.
A) aaX^DX^d x aaX^DY B) AaX^DX^d x AaX^DY
C) AAX^DX^d x aaX^dY D) aaX^DX^D x aaX^dY
18. Miopiya autosomada joylashgan dominant gen, rangni ajrata olmaslik X xromasomada joylashgan retsessiv belgi. Normal ko’rish qobiliyatiga ega ota-onadan rangni ajrata oladigan va bitta daltonik bola tug’ildi. Ikkita belgi bo’yicha kasal bola tug’ilish ehtimolini aniqlang.
A) 25% B) 43,75% C) 0 % D) 56,25%
19. Miopiya autosomada joylashgan dominant gen, rangni ajrata olmaslik X xromasomada joylashgan retsessiv belgi. Normal ko’rish qobiliyatiga ega ota-onadan rangni ajrata oladigan va bitta daltonik bola tug’ildi. Tug’ilgan farzandlarning necha foizi ikki belgi bo’yicha fenotipik sog’lom.
A) 25% B) 75% C) 18,75% D) 56,25%
20. Miopiya autosomada joylashgan dominant gen, rangni ajrata olmaslik X xromasomada joylashgan retsessiv belgi. Normal ko’rish qobiliyatiga ega ota-onadan rangni ajrata oladigan va bitta daltonik bola tug’ildi. Tug’ilgan farzandlarning necha foizi ikki belgi bo’yicha gomozigotali.
A) 25% B) 75% C) 18,75% D) 56,25%
21. Miopiya autosomada joylashgan dominant gen, rangni ajrata olmaslik X xromasomada joylashgan retsessiv belgi. Normal ko’rish qobiliyatiga ega ota-onadan rangni ajrata oladigan va bitta daltonik bola tug’ildi. Tug’ilgan farzandlarning necha foizi digeterozigotali.
A) 12,5% B) 0 % C) 18,75% D) 56,25%
22. Ayollarda ovagenez jarayoni buzilib, jinsiy xromosomalar bir qutbga tarqaladi. Agar hosil
bo’lgan tuhum hujayralar normal spermatazoidlar bilan urug’lansa qanday hodisalar kuzatiladi?
I- Y xromosomali spermatozoid urug’lantirsa
II – X xromosomali spermatozoid urug’lantirsa a-jinsiy hromosoma trisomiyasi ; b-jinsiy xromosoma monosomiyasi; c-spontan abort; d-daun sindromi ;
e-shershevskiy-terner sindromi f-klaynfelter sindromi
g-sog’lom ayol h-sog’lom erkak
A)I-c,f II-a,b,e B)I-a,b,e II-c,f
C)I-d,f,h II-a,e,g D)I-h II-g
23. Erkaklarda spermatogenez jarayoni buzilib, jinsiy xromosomalar bir qutbga tarqalsa va hosil bo’lgan spermatazoidlar normal tuxum hujayra bilan qo’shilsa qanday hodisalar kuzatiladi?
a-jinsiy hromosoma trisomiyasi; b-jinsiy xromosoma monosomiyasi c-spontan abort d-daun sindromi e-shershevskiy-terner sindromi f-klaynfelter sindromi
g-sog’lom ayol h-sog’lom erkak
A)a,b,c B)g,h C) d,e,f D)e,f
24. Tukan qushida ovogenez jarayoni buzilib, jinsiy xromosomalar bir qutbga tarqalsa va hosil bo’lgan tuxum hujayralar normal spermatazoidlar bilan qo’shilsa qanday xromosoma to’plamli zigotalar hosil bo’ladi? A)XXY, XO B)XXY, YO C)XYY, YO D)XXX, YO
25. Tukan qushida spermatogenez jarayoni buzilib, jinsiy xromosomalar bir qutbga tarqalsa shu hosil bo’lgan spermatazoidlar normal tuxum hujayra bilan qo’shilsa qanday xromosoma to’plamli zigotalar hosil bo’ladi? A)XXY, XO B)XXY, YO C)XYY, YO D)XXX, YO
26. Podalariyda spermatogenez jarayonida kuzatiladigan hodisalar qaysi javobda to‘g‘ri berilgan?
1) ko‘payish davrida reduplikatsiya sodir bo‘ladi; 2) 4 ta gaploid to'plamga ega hujayra hosil bo‘ladi; 3) hujayralarning 50% i jinsiy Y xromosomaga ega; 4) o‘sish davrida hujayralarda translyatsiya kuzatilmaydi; 5) hujayralarning barchasi jinsiy X xromosomaga ega bo‘ladi; 6) ko‘payish davrida diploid to‘plamga ega hujayralar hosil bo:ladi
A) 1, 5 B) 3,6 C) 4, 5 D) 2, 4
27. Alligatorda spermatogenez jarayonida kuzatiladigan hodisalar qaysi javobda to‘g‘ri berilgan?
1) ko‘payish davrida reduplikatsiya sodir bo‘ladi; 2) 4 ta gaploid to'plamga ega hujayra hosil bo‘ladi; 3) hujayralarning 50% i jinsiy Y xromosomaga ega; 4) o‘sish davrida hujayralarda translyatsiya kuzatilmaydi; 5) hujayralarning barchasi jinsiy X xromosomaga ega bo‘ladi; 6) ko‘payish davrida diploid to‘plamga ega hujayralar hosil bo’ladi
A) 4, 5 B) 3,6 C) 1, 5 D) 2, 4
28. Kasatkada spermatogenez jarayonida kuzatiladigan hodisalar qaysi javobda to‘g‘ri berilgan?
1) ko‘payish davrida reduplikatsiya sodir bo‘ladi; 2) 4 ta gaploid to'plamga ega hujayra hosil bo‘ladi; 3) hujayralarning 50% i jinsiy Y xromosomaga ega; 4) o‘sish davrida hujayralarda translyatsiya kuzatilmaydi; 5) hujayralarning barchasi jinsiy X xromosomaga ega bo‘ladi; 6) ko‘payish davrida diploid to‘plamga ega hujayralar hosil bo:ladi
A) 3,6 B) 1, 5 C) 4, 5 D) 2, 4
29. Odamda interferon oqsilining hosil bo‘lishi dominant autosoma geniga bog'liq. Epilepsiya (tutqanoq) kasalligi esa X xromosomaga bog‘liq dominant belgi hisoblanadi. Ona digeterozigotali, ota dominant genlarni faqat onadan olgan bo'lsa, ushbu oilada tug'ilgan farzandlarning nechchi foizi tutqanoq bilan kasallanmagan?
A) 25 B) 75 C) 91,67 D) 56.25
30. Odamda interferon oqsilining hosil bo‘lishi dominant autosoma geniga bog'liq. Epilepsiya (tutqanoq) kasalligi esa X xromosomaga bog‘liq dominant belgi hisoblanadi. Ona digeterozigotali, ota dominant genlarni faqat onadan olgan bo'lsa, ushbu oilada tug'ilgan farzandlarning nechchi foizi tutqanoq bilan kasallangan?
A) 75 B) 25 C) 91,67 D) 56.25
31. Odamda interferon oqsilining hosil bo‘lishi dominant autosoma geniga bog'liq. Epilepsiya (tutqanoq) kasalligi esa X xromosomaga bog‘liq dominant belgi hisoblanadi. Ona digeterozigotali, ota dominant genlarni faqat onadan olgan bo'lsa, ushbu oilada epilepsiya bilan tug'ilgan farzandlarning nechchi foizi interferon oqsilini sintezlay oladi?
A) 75 B) 25 C) 91,67 D) 56.25
32. Odamda interferon oqsilining hosil bo‘lishi dominant autosoma geniga bog'liq. Epilepsiya (tutqanoq) kasalligi esa X xromosomaga bog‘liq dominant belgi hisoblanadi. Ona digeterozigotali, ota dominant genlarni faqat onadan olgan bo'lsa, ushbu oilada epilepsiya bilan tug'ilgan farzandlarning nechchi foizi interferon oqsilini sintezlay olmaydi?
A) 25 B) 75 C) 91,67 D) 56.25
33. Odamda interferon oqsilining hosil bo‘lishi dominant autosoma geniga bog'liq. Epilepsiya (tutqanoq) kasalligi esa X xromosomaga bog‘liq dominant belgi hisoblanadi. Ona digeterozigotali, ota ikkala belgi bo’yicha kasallangan bo’lsa, ushbu oilada epilepsiya bilan tug'ilgan farzandlarning nechchi foizi interferon oqsilini sintezlay oladi?
A) 75 B) 25 C) 50 D) 56.25
34. Odamlarda jingalak soch silliq soch ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalarda soch to‘lqinsimon bo‘ladi. Sepkillilik sepkilsizlik ustidan to'liq dominantlik qiladi. Gemofiliya esa X xromosomada joylashgan retsessiv gen bilan belgilanadi. Barcha genlari bo'yicha geterozigotali ayol va silliq sochli, sepkilsiz, sog‘lom
erkak oilasida tug'ilgan farzandlarning necha foizi gemofiliya bo‘yicha sog‘lomligini aniqlang.
A) 75 B) 50 С) 56,5 D) 25
35. Odamlarda jingalak soch silliq soch ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalarda soch to‘lqinsimon bo‘ladi. Sepkillilik sepkilsizlik ustidan to'liq dominantlik qiladi. Gemofiliya esa X xromosomada joylashgan retsessiv gen bilan belgilanadi. Barcha genlari bo'yicha geterozigotali ayol va silliq sochli, sepkilsiz, sog‘lom erkak oilasida tug'ilgan farzandlarning necha foizi gemofiliya bo‘yicha kasallanganini aniqlang.
A) 25 B) 50 С) 56,5 D) 75
36. Odamlarda jingalak soch silliq soch ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalarda soch to‘lqinsimon bo‘ladi. Sepkillilik sepkilsizlik ustidan to'liq dominantlik qiladi. Gemofiliya esa X xromosomada joylashgan retsessiv gen bilan belgilanadi. Barcha genlari bo'yicha geterozigotali ayol va silliq sochli, sepkilsiz, sog‘lom erkak oilasida tug'ilgan o’g’il farzandlarning necha foizi gemofiliya bo‘yicha sog‘lomligini aniqlang.
A) 50 B) 75 С) 56,5 D) 25
37. Odamlarda jingalak soch silliq soch ustidanchala dominantlik qiladi, geterozigotalarda soch to‘lqinsimon bo‘ladi. Sepkillilik sepkilsizlik ustidan to'liq dominantlik qiladi. Gemofiliya esa X xromosomada joylashgan retsessiv gen bilan belgilanadi. Barcha genlari bo'yicha geterozigotali ayol va silliq sochli, sepkilsiz, sog‘lom erkak oilasida tug'ilgan qiz farzandlarning necha foizi gemofiliya bo‘yicha kasallanganligini aniqlang.
A) 50 B) 75 С) 56,5 D) 25
38. Odamlarda jingalak soch silliq soch ustidanchala dominantlik qiladi, geterozigotalarda soch to‘lqinsimon bo‘ladi. Sepkillilik sepkilsizlik ustidan to'liq dominantlik qiladi. Gemofiliya esa X xromosomada joylashgan retsessiv gen bilan belgilanadi. Barcha genlari bo'yicha geterozigotali ayol va silliq sochli, sepkilsiz, sog‘lom erkak oilasida tug'ilgan farzandlarning necha foizi fenotip bo’yicha otaiga o’xshashligini aniqlang.
A) 18.75 B) 50 С) 56,5 D) 25
39. Ota sog’lom, ona sog’lom oilada daltonik o’gillar tug’illar tug’ildi. Oilaga mos javobni toping.
A) o’g’illarning 50 % I kasal
B) kasal o’g’il ushbu genni otadan olgan
C) oilada 50 % farzand sog’lom
D) qizlarning 50 % I kasal
40. Ota sog’lom, ona sog’lom oilada daltonik o’gillar tug’illar tug’ildi. Oilaga mos javobni toping.
A) daltonik o’g’il ushbu genni onadan olgan
B) kasal o’g’il ushbu genni otadan olgan
C) oilada 50 % farzand sog’lom
D) qizlarning 50 % I kasal
41. Ota sog’lom, ona sog’lom oilada daltonik o’gillar tug’illar tug’ildi. Oilaga mos javobni toping.
A) oilada 100 % qizlar sog’lom
B) kasal o’g’il ushbu genni otadan olgan
C) oilada 50 % farzand sog’lom
D) qizlarning 50 % I kasal
42. Onasi sog’lom, otasi daltonik sog’lom ayol irsiyatiga xos xususiyatlarni aniqlang.
A) sog’lom erkak bilan turmushidan tug’ilgan qizlar 100 % sog’lom
B) singlisi gomozigota sog’lom
C) sog’lom erkak bilan turmushidan tug’ilgan o’g’illar 100 % sog’lom
D) kasal erkak bilan turmushidan tugilgan o’gillar 100 % sog’lom
43. Jinsiy dimorfizmga ega emas hayvonlari to’g’ri berilgan javobni toping.
1.askarida 2. chumoli 3.baqachanoq 4.musicha 5.o’rdak 6.oq planariya 7. jigar qurti 8.qo’ng’iz
A)4,5 B)1,7 C)3,6 D)2,8
44. Jinsiy dimorfizmga ega hayvonlari to’g’ri berilgan javobni toping.
1.askarida 2. termit 3.baqachanoq 4.musicha 5.o’rdak 6.oq planariya 7. jigar qurti 8.daryo qisqichbaqasi
A)4,5 B)1,7 C)3,6 D)2,8
45. Jinsiy dimorfizmga ega hayvonlari to’g’ri berilgan javobni toping.1.askarida 2. asalari 3.baqachanoq 4.musicha 5.o’rdak 6.oq planariya 7. jigar qurti 8.butli o’rgimchak
A)4,5 B)1,7 C)3,6 D)2,8
46. Jinsiy dimorfizmga ega hayvonlari to’g’ri berilgan javobni toping.
1.askarida 2. tridakna 3.baqachanoq 4.musicha 5.o’rdak 6.oq planariya 7. tovuqlar 8.daryo qisqichbaqasi
A)4,5 B)1,7 C)3,6 D)2,8
47. Gipertrixoz ikki yelkali xromosomaga birikkan holda nasldan-naslga otadi. Ixtiozning malum bir formasi esa retsessiv holda jinsiy tayoqchasimon xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Erkak gipertrixoz bilan kasallangan, ayol esa soglom bolgan oilada ixtioz bilan kasallangan farzand dunyoga keldi. Shu oilada genotipik soglom avlodlarning tugilish ehtimolligi necha foizni tashkil etadi?
A) 0 B) 25 C) 50 D) 75
48. Gipertrixoz ikki yelkali xromosomaga birikkan holda nasldan-naslga otadi. Ixtiozning malum bir formasi esa retsessiv holda jinsiy tayoqchasimon xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Erkak gipertrixoz bilan kasallangan, ayol esa soglom bolgan oilada ixtioz bilan kasallangan farzand dunyoga keldi. Shu oilada genotipik kasal avlodlarning tugilish ehtimolligi necha foizni tashkil etadi?
A) 0 B) 25 C) 50 D) 75
49. Gipertrixoz ikki yelkali xromosomaga birikkan holda nasldan-naslga otadi. Ixtiozning malum bir formasi esa retsessiv holda jinsiy tayoqchasimon xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Erkak gipertrixoz bilan kasallangan, ayol esa soglom bolgan oilada ixtioz bilan kasallangan farzand dunyoga keldi. Shu oilada ikkala
belgisi bo’yicha kasal o’g’il avlodlarning tugilish ehtimolligi necha foizni tashkil etadi?
A) 0 B) 25 C) 50 D) 75
50. Gipertrixoz ikki yelkali xromosomaga birikkan holda nasldan-naslga otadi. Ixtiozning malum bir formasi esa retsessiv holda jinsiy tayoqchasimon xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Erkak gipertrixoz bilan kasallangan, ayol esa soglom bolgan oilada ixtioz bilan
kasallangan farzand dunyoga keldi. Shu oilada ikkala belgisi bo’yicha kasal qiz avlodlarning tugilish ehtimolligi necha foizni tashkil etadi?
A) 0 B) 25 C) 50 D) 75
51. Gemofiliya kasalligiga chalingan erkak va digomozigota daltonik ayol oilasida qanday farzandlar tugilishi mumkin?
A) daltonik oʼgʼil va sogʼlom qiz
B) daltonik oʼgʼil va gemofiliyaga chalingan qiz
C) gemofiliyaga chalingan oʼgʼil va sogʼlom qiz
D) sogʼlom oʼgʼil va daltonik qiz
52. Gemofiliya kasalligiga chalingan erkak va digomozigota daltonik ayol oilasida qanday qiz farzandlar tugilishi mumkin?
A) sogʼlom qiz
B) gemofiliyaga chalingan qiz
C) gemofiliyaga chalingan va sogʼlom qiz
D) daltonik qiz
53. Gemofiliya kasalligiga chalingan erkak va digomozigota daltonik ayol oilasida qanday o’g’il farzandlar tugilishi mumkin?
A) daltonik oʼgʼil
B) daltonik va gemofiliyaga chalingan o’g’il
C) gemofiliyaga chalingan oʼgʼil
D) sogʼlom oʼgʼil
54. Gemofiliya kasalligiga chalingan erkak va digomozigota daltonik ayol oilasida qanday farzandlar tugilishi mumkin emas?
A) daltonik oʼgʼil va sogʼlom qiz
B) daltonik oʼgʼil va gemofiliyaga chalingan qiz
C) gemofiliyaga chalingan oʼgʼil va sogʼlom qiz
D) sogʼlom oʼgʼil va daltonik qiz
55. X-R tipda irsilanish….
1) sindaktiliya, 2) miopiya, 3) ixtioz,
4) namozshomko‘rlik, 5) qandsiz diabet, 6) tish emali qo‘ng‘ir bo‘lishi, 7) rezus musbat (R+), 8) I⁰ qon guruhi, 9) Doltanizm, 10) qora ko’zli 11) terida pigmentlarning bo‘lmasligi
A) 2,7,10 B) 4,5,9 C) 11,9,4 D) 5,6
56. X-D tipda irsilanish….
1) sindaktiliya, 2) miopiya, 3) ixtioz,
4) namozshomko‘rlik, 5) qandsiz diabet, 6) tish emali qo‘ng‘ir bo‘lishi, 7) rezus musbat (R+), 8) I⁰ qon guruhi, 9) Doltanizm, 10) qora ko’zli 11) terida pigmentlarning bo‘lmasligi
A) 2,7,10 B) 4,5,9 C) 11,9,4 D) 5,6

Genlarning birikkan holda irsiylanishi va Krossingover

1. Makkajo‘xori maysalarining sariq va yaltiroq bo‘lishi

yashil va xira bo‘lishiga nisbatan retsessiv belgidir. Bu genlar birikkan holda irsiylanadi. Genlari bo‘yicha digeterozigota bo‘lgan o‘simlikdan tahliliy chatishtirish natijasida olingan 726 ta o‘simlikdan 128 tasi krossingover formalar ekanligi aniqlandi. Hosil bo‘lgan o‘simliklardan nechtasining maysasi yashil rangga ega bo‘ladi?
A) 598 B) 363 C) 128 D) 299
2. Drozofila pashshasida qanot shakli va tana rangini ifoda etuvchi genlar bitta xromosomada joylashgan. Erkak va urg‘ochi drozofila pashalariga A va B genlari faqat otasidan o‘tgan. Digeterozigota kulrang tanali, normal qanotli urg‘ochi va erkak drozofila pashshalari o‘zaro chatishtirildi. Avlodda allel genlarning o‘rin almashishi natijasida krossingover foizi 17% ni tashkil etdi. Avlodning necha foizini kulrang tanali, kalta qanotli va qora tanali, normal qanotli pashshalar tashkil etadi?
A) 17 B) 4,25 C) 12,25 D) 8,5
3. Drozofila pashshasida tananing kulrang bo’lishi qora rang ustidan, qanotining uzun bo’lishi kaltaligi ustidan dominantlik qiladi. Bu belgilarni yuzaga chiqaruvchi genlar bitta xromasomada joylashgan. Qora tanali, kalta qanotli urg’ochi pashsha, digeterozigota kulrang tanali, uzun qanotli erkak pashsha bilan chatshtirildi. Avlodlarning necha foizi ota-onaga fenotip jihatdan o’xshash bo’lmagan?
A) 41,5 B) 25 C) 17 D) 0
4. Juni hurpaygan va normal uzulikdagi sichqon bilan silliq va uzun junli sichqon chashtirilganda 1- avlodda hurpaygan va normal junli sichqonchalar olindi. Agar genlar orasidagi masofa yaqin bo’lib F1 avlod bilan taxliliy chatishtirish o’tkazilganda 54 ta normal silliq 198 ta normal hurpaygan 196 ta uzun silliq, 48 ta uzuzn hurpaygan sichqonlar olindi, sichonlar genining chalkashuv %?
A) 10,3 B) 79,4 C) 50 D) 20,6
5. Juni hurpaygan va normal uzulikdagi sichqon bilan silliq va uzun junli sichqon chashtirilganda 1- avlodda hurpaygan va normal junli sichqonchalar olindi. Agar genlar orasidagi masofa yaqin bo’lib F1 avlod bilan taxliliy chatishtirish o’tkazilganda 54 ta normal silliq 198 ta normal hurpaygan 196 ta uzun silliq, 48 ta uzuzn hurpaygan sichqonlar olindi, sichonlar genining chalkashuvi % ?
A) 10,3 B) 79,4 C) 50 D) 20,6
6. Juni hurpaygan va normal uzulikdagi sichqon bilan silliq va uzun junli sichqon chashtirilganda 1- avlodda hurpaygan va normal junli sichqonchalar olindi. Agar genlar orasidagi masofa yaqin bo’lib F1 avlod bilan taxliliy chatishtirish o’tkazilganda 54 ta normal silliq 198 ta normal hurpaygan 196 ta uzun silliq, 48 ta uzuzn
hurpaygan sichqonlar olindi, genotipda ota onadan farq qiluvchi sichqonlar necha %?
A) 10,3 B) 20,6 C) 50 D) 79,4
7. Juni hurpaygan va normal uzulikdagi sichqon bilan silliq va uzun junli sichqon chashtirilganda 1- avlodda hurpaygan va normal junli sichqonchalar olindi. Agar genlar orasidagi masofa yaqin bo’lib F1 avlod bilan taxliliy chatishtirish o’tkazilganda 54 ta normal silliq 198 ta normal hurpaygan 196 ta uzun silliq, 48 ta uzuzn hurpaygan sichqonlar olindi, genotipi ota-onaga o’xshashn sichqonlar necha %
A) 10,3 B) 79,4 C) 50 D) 20,6
8. Daltonizm va shapko’rlikni yuzaga chiqaradigan resessiv genlar X xromosomalarda joylashgan bo’lib birikkan holda irsiylanadi. Onasi shapko’r,otasi daltonik bilan kasallangan, o’zining ko’rish qobiliyati normal ayol faqat shapko’rlik bilan kasallangan erkakga turmushga chiqdi. Agar ayol krosingoveri 40% ga teng bo’lsa oilada sog’lom farzandlar tug’ilish ehtimoli?
A) 35% B) 25 % C) 65% D) 10%
9. Daltonizm va shapko’rlikni yuzaga chiqaradigan resessiv genlar X xromosomalarda joylashgan bo’lib birikkan holda irsiylanadi. Onasi shapko’r,otasi daltonik bilan kasallangan, o’zining ko’rish qobiliyati normal ayol faqat shapko’rlik bilan kasallangan erkakga turmushga chiqadai. Agar ayol krosingoveri 40% ga teng bo’lsa oilada qizlarning ikki belgi bo’yicha sog’lom tug’ilish ehtimoli?
A) 35% B) 25 % C) 65% D) 10%
10. Daltonizm va shapko’rlikni yuzaga chiqaradigan resessiv genlar X xromosomalarda joylashgan bo’lib birikkan holda irsiylanadi. Onasi shapko’r,otasi daltonik bilan kasallangan ayol ko’zining ko’rish qobiliyati normal ayol faqat shapko’rlik bilan kasallangan erkakga turmushga chiqadai. Agar ayol krosingoveri 40% ga t eng bo’lsa oilada kasal farzandlarning tug’ilish ehtimoli?
A) 35% B) 25 % C) 65% D) 10%
11. Daltonizm va shapko’rlikni yuzaga chiqaradigan resessiv genlar X xromosomalarda joylashgan bo’lib birikkan holda irsiylanadi. Onasi shapko’r,otasi daltonik bilan kasallangan ayol ko’zining ko’rish qobiliyati normal ayol faqat shapko’rlik bilan kasallangan erkakga turmushga chiqadai. Agar ayol krosingoveri 40% ga teng bo’lsa oilada qizlarning ikki belgi bo’yicha sog’lom tug’ilish ehtimoli?
A) 35% B) 25 % C) 65% D) 10%
12. Daltonizm va shapko’rlikni yuzaga chiqaradigan resessiv genlar X xromosomalarda joylashgan bo’lib birikkan holda irsiylanadi. Onasi shapko’r,otasi daltonik bilan kasallangan ayol o’zining ko’rish qobiliyati normal ayol faqat shapko’rlik bilan kasallangan erkakga turmushga chiqadai. Agar ayol krosingoveri 40% ga t eng bo’lsa oilada o’gillarning ikki belgi bo’yicha sog’lom tug’ilish ehtimoli?
A) 35% B) 25 % C) 65% D) 10%
13. Degerazigota kulrang tanali, uzun qanotli erkak drozafila pashshasi dominant genlari faqat ona organizimidan o’tgan qora rangli rudiment, qanotli urg’ochi pashsha bilan chatishtirilganda olingan 840 ta pashshadan nechtasi qora tanali uzun qanotli bo’ladi.?
A) 420 B) 210 C) 0 D) 300
14. Degerazigota kulrang tanali uzun ,qanotli erkak drozafila pashshasi dominant genlari faat ona organizimidan o’tgan qora rangli rudiment, qanotli urg’ochi pashsha bilan chatishtirilganda olingan 840 ta pashshadan nechtasi uzun qanotli bo’ladi.?
A) 420 B) 210 C) 0 D) 300
15. Degerazigota kulrang tanali uzun ,qanotli erkak drozafila pashshasi dominant genlari faat ona organizimidan o’tgan qora rangli rudiment, qanotli urg’ochi pashsha bilan chatishtirilganda olingan 840 ta pashshadan nechtasi kalta qanotli bo’ladi.?
A) 420 B) 210 C) 0 D) 300
16. Degerazigota kulrang tanali uzun ,qanotli erkak drozafila pashshasi dominant genlari faat ona organizimidan o’tgan qora rangli rudiment, qanotli urg’ochi pashsha bilan chatishtirilganda olingan 840 ta pashshadan nechtasi qora tanali bo’ladi.?
A) 420 B) 210 C) 0 D) 300
17. Degerazigota kulrang tanali uzun ,qanotli erkak drozafila pashshasi dominant genlari faat ona organizimidan o’tgan qora rangli rudiment, qanotli urg’ochi pashsha bilan chatishtirilganda olingan 840 ta pashshadan nechtasi kulrang tanali bo’ladi.?
A) 420 B) 210 C) 0 D) 300
18. Kulrang tana kalta qanotli qiz ko`zli(otasi kulrang tana oq ko`zli) erkak drozafila hosil qiladigan gametalarni aniqlang.(krossingover 17%)
A) Ab XD(50%), Ab Y(50%)
B) AbXD(20,75%), AbXd(20,75%), abXD(4,25%), abXd(4,25%)
C) AbXD(83%), AbXd(17%)
D) AbXD(41,5%), AbXd(41,5%), abXD(8,5), abXd(8,5%)
19. Kulrang tana kalta qanotli qiz ko`zli(otasi qora tana oq ko`zli) urg`ochi drozafila hosil qiladigan gametalarni aniqlang.(krossingover 20%)
A)Ab XD(25%), Ab Xd(25%), abXD(25%), abXd(25%)
B)AbXD(41,5%), AbXd(42,5%), abXd(8,5%), abXd(8,5%)
C)AbXD(50%), AbXd(50%)
DAbXD(83%), AbXd(17%)
20. Kulrang tana kalta qanotli qiz ko`zli(otasi qora tana oq ko`zli) erkak drozafila hosil qiladigan gametalarni aniqlang.(krossingover 20%)
A)Ab XD(25%), Ab Y(25%), abXD(25%), abY(25%)
B)AbXD(41,5%), Ab Y(42,5%), abXd(8,5%), ab Y(8,5%)
C)AbXD(50%), Ab Y(50%)
DAbXD(83%), Ab Y(17%)
21. Kulrang tana kalta qanotli qiz ko`zli(otasi kulrang tana oq ko`zli) urg`ochi drozafila hosil qiladigan gametalarni aniqlang.(krossingover 20%)
A)Ab XD(50%), Ab Xd(50%)
B)AbXD(20,75%), AbXd(20,75%), abXD(4,25%), abXd(4,25%)
C)AbXD(83%), AbXd(17%)
DAbXD(41,5%), AbXd(41,5%), abXD(8,5), abXd(8,5%)
22. Kulrang tana kalta qanotli qiz ko`zli(otasi kulrang tana oq ko`zli) erkak drozafila hosil qiladigan gametalarni aniqlang.(krossingover 20%)
A) Ab XD(50%), Ab Xd(50%)
B) AbXD(20,75%), AbXd(20,75%), abXD(4,25%), abXd(4,25%)
C) AbXD(83%), AbXd(17%)
D) AbXD(41,5%), AbXd(41,5%), abXD(8,5), abXd(8,5%)
23. Drozofila melanagasterning qaysi dominat belgilari har xil gomologik xromasomalarda joylashgan?
A)kulrang tana qizil ko`zli, normal qanot oq ko`zli
B)kulurang tana-uzun qanot
C)qora tana oq ko`zli, kalta qanot oq ko`zli
D)qora tana-kalta qanot
24. Drozofila melanagasterning qaysi retsessiv belgilari har xil gomologik xromasomalarda joylashgan?
A)kulrang tana qizil ko`zli, normal qanot oq ko`zli
B)kulurang tana-uzun qanot
C)qora tana oq ko`zli, kalta qanot oq ko`zli
D)qora tana-kalta qanot
25. Drozofila melanagasterning qaysi dominat belgilari har xil gomologik xromasomalarda joylashmagan?
A)kulrang tana qizil ko`zli, normal qanot oq ko`zli
B)kulurang tana-uzun qanot
C)qora tana oq ko`zli, kalta qanot oq ko`zli
D)qora tana-kalta qanot
26. Drozofila melanagasterning qaysi retsessiv belgilari har xil gomologik xromasomalarda joylashmagan?
A)kulrang tana qizil ko`zli, normal qanot oq ko`zli
B)kulurang tana-uzun qanot
C)qora tana oq ko`zli, kalta qanot oq ko`zli
D)qora tana-kalta qanot
27. Drozofila melanagasterning qaysi belgilari har xil gomologik xromasomalarda joylashgan?
1.qora tana qizil ko`zli 2.kulurang tana normal qanot 3.normal qanot oq ko`zli 4.qora tana kalta qanot 5.kulurang tana qizil ko`zli 6.qora tana uzun qanot
A)1,3,5 B)2,4,6 C)1,4,6 D)2,3,5
28. Digeterazigota kulurang tana, normal qanot(otasi kalta qanot qora tana) urg`ochi drozofila bilan kulurang tana kalta qanot erkak drozofila pashshasi chatishtirilganda 4 xil fenotipik guruh hosil bo`ldi. Bunda 183 ta kulurang tana normal qanotli va 117ta kulurang tana kalta qanotli pashshalar hosil bo`ldi. Hosil bo`lgan avlodning nechtasi qora tana kalta qanotli?
A)17 B)83 C)25 D)75
29. Digeterazigota kulurang tana, normal qanot(otasi kalta qanot qora tana) urg`ochi drozofila bilan kulurang
tana kalta qanot erkak drozofila pashshasi chatishtirilganda 4 xil fenotipik guruh hosil bo`ldi. Bunda 183 ta kulurang tana normal qanotli va 117ta kulurang tana kalta qanotli pashshalar hosil bo`ldi.
Hosil bo`lgan avlodning nechtasi qora tana uzun qanotli?
A)17 B)83 C)25 D)75
30. Digeterazigota kulurang tana, normal qanot(otasi kalta qanot qora tana) urg`ochi drozofila bilan kulurang tana kalta qanot erkak drozofila pashshasi chatishtirilganda 4 xil fenotipik guruh hosil bo`ldi. Bunda 183 ta kulurang tana normal qanotli va 117ta kulurang tana kalta qanotli pashshalar hosil bo`ldi. Hosil bo`lgan avlodning nechtasi genotip bo`yicha otasiga o`xshash?
A)17 B)83 C)25 D)75
31. Suli o'simligida poyasining baland bo‘lishi va zamburug‘larga chidamli bo‘lishi poyasining past bo'lishi va zamburug‘larga chidamsiz bo'lishi ustidan dominantlik qiladi. Bu genlar bir xromosomada birikkan holda irsiylanadi. Digeterozigotali genotipga ega o‘simliklar retsessiv gomozigotali suli o‘simliklari bilan chatishtrilishi natijasida avlodda 3660 ta poyasi baland zamburug'ga chidamli, 310 ta poyasi past zamburug'ga chidamli, 3700 ta poyasi past zamburug‘ga chidamsiz, 330 ta poyasi baland zamburug‘ga chidamsiz o‘simliklar olingan bo‘lsa, ular orasidan genotip jihatdan ota-onaga o‘xshamagan o‘simliklar foizini belgilang.
A) 4% B) 96% C) 8% D) 97%
32. Suli o'simligida poyasining baland bo‘lishi va zamburug‘larga chidamli bo‘lishi poyasining past bo'lishi va zamburug‘larga chidamsiz bo'lishi ustidan dominantlik qiladi. Bu genlar bir xromosomada birikkan holda irsiylanadi. Digeterozigotali genotipga ega o‘simliklar retsessiv gomozigotali suli o‘simliklari bilan chatishtrilishi natijasida avlodda 3660 ta poyasi baland zamburug'ga chidamli, 310 ta poyasi past zamburug'ga chidamli, 3700 ta poyasi past zamburug‘ga chidamsiz, 330 ta poyasi baland zamburug‘ga chidamsiz o‘simliklar olingan bo‘lsa, ular orasidan genotip jihatdan ota-onaga o‘xshamagan o‘simliklar foizini belgilang.
A) 8% B) 96% C) 4% D) 97%
33. Suli o'simligida poyasining baland bo‘lishi va zamburug‘larga chidamli bo‘lishi poyasining past bo'lishi va zamburug‘larga chidamsiz bo'lishi ustidan dominantlik qiladi. Bu genlar bir xromosomada birikkan holda irsiylanadi. Digeterozigotali genotipga ega o‘simliklar retsessiv gomozigotali suli o‘simliklari bilan chatishtrilishi natijasida avlodda 2660 ta poyasi baland zamburug'ga chidamli, 260 ta poyasi past zamburug'ga chidamli, 2380 ta poyasi past zamburug‘ga chidamsiz, 300 ta poyasi baland zamburug‘ga chidamsiz o‘simliklar olingan bo‘lsa, ular orasidan genotip jihatdan
ota-onaga o‘xshamagan o‘simliklar foizini belgilang.
A) 10% B) 90% C) 8% D) 92%
34. Suli o'simligida poyasining baland bo‘lishi va zamburug‘larga chidamli bo‘lishi poyasining past bo'lishi va zamburug‘larga chidamsiz bo'lishi ustidan
dominantlik qiladi. Bu genlar bir xromosomada birikkan holda irsiylanadi. Digeterozigotali genotipga ega o‘simliklar retsessiv gomozigotali suli o‘simliklari bilan chatishtrilishi natijasida avlodda 2660 ta poyasi baland zamburug'ga chidamli, 260 ta poyasi past zamburug'ga chidamli, 2380 ta poyasi past zamburug‘ga chidamsiz, 300 ta poyasi baland zamburug‘ga chidamsiz o‘simliklar olingan bo‘lsa, ular orasidan genotip jihatdan ota-onaga o‘xshagan o‘simliklar foizini belgilang.
A) 90% B) 10% C) 8% D) 92%
35. Suli o'simligida poyasining baland bo‘lishi va zamburug‘larga chidamli bo‘lishi poyasining past bo'lishi va zamburug‘larga chidamsiz bo'lishi ustidan dominantlik qiladi. Bu genlar bir xromosomada birikkan holda irsiylanadi. Digeterozigotali genotipga ega o‘simliklar retsessiv gomozigotali suli o‘simliklari bilan chatishtrilishi natijasida avlodda 1104 ta poyasi baland zamburug'ga chidamli, 150 ta poyasi past zamburug'ga chidamli, 1008 ta poyasi past zamburug‘ga chidamsiz, 138 ta poyasi baland zamburug‘ga chidamsiz o‘simliklar olingan bo‘lsa, ular orasidan genotip jihatdan ota-onaga o‘xshamagan o‘simliklar foizini belgilang.
A) 12% B) 88% C) 8% D) 92%
36. Kaltakesakda tangachalarning tekis taqsimlanishi va tanasining kulrang bo‘lishi tangachalarning notekis va tanasi yashil bo'lishiga nisbatan dominantlik qiladi. Bu belgilar faqat jinsiy X xromosomada birikkan holda irsiylanadi. Tangachalari tekis taqsimlangan yashil urg‘ochi organism digeterozigotali (dominant belgilardan biriniotasidan, ikkinchisini onasidan olgan) erkak kaltakesak bilan chatishtirilsa, nasllarning necha foizi kulrang, tangachalari tekis taqsimlangan bo‘ladi? (Krossingover foizi 8 ga teng.)
A) 27B) 46 C) 69 D)
37. Kaltakesakda tangachalarning tekis taqsimlanishi va tanasining kulrang bo‘lishi tangachalarning notekis va tanasi yashil bo'lishiga nisbatan dominantlik qiladi. Bu belgilar faqat jinsiy X xromosomada birikkanholda irsiylanadi. Tangachalari tekistaqsimlangan yashil urg‘ochi organism digeterozigotali (dominant belgilardan birini otasidan, ikkinchisini onasidan olgan) erkak kaltakesak bilan chatishtirilsa, nasllarning necha foizi yashil, tangachalari tekis taqsimlangan bo‘ladi? (Krossingover foizi 8 ga teng.)
A) 48B) 27 C) 69 D) 4
38. Kaltakesakda tangachalarning tekis taqsimlanishi va tanasining kulrang bo‘lishi tangachalarning notekis va tanasi yashil bo'lishiga nisbatan dominantlik qiladi. Bu belgilar faqat jinsiy X xromosomada birikkan holda irsiylanadi. Tangachalari tekis taqsimlangan yashil urg‘ochi organism digeterozigotali (dominant
belgilardan birini otasidan, ikkinchisini onasidan olgan) erkak kaltakesak bilan chatishtirilsa, nasllarning necha foizi kulrang, tangachalari notekis taqsimlangan bo‘ladi? (Krossingover foizi 8 ga teng.
A)23B) 46 C) 27 D) 2
39. Kaltakesakda tangachalarning tekis taqsimlanishi va tanasining kulrang bo‘lishi tangachalarning notekis va tanasi yashil bo'lishiga nisbatan dominantlik qiladi. Bu belgilar faqat jinsiy X xromosomada birikkanholda irsiylanadi. Tangachalari tekis taqsimlangan yashil urg‘ochi organism digeterozigotali (dominant belgilardan birini otasidan, ikkinchisini onasidan olgan) erkak kaltakesak bilan chatishtirilsa, nasllarning necha foizi yashil, tangachalari notekis taqsimlangan bo‘ladi? (Krossingover foizi 8 ga teng.)
A) 2B) 46 C) 23 D) 4
40. Drozofila pashshasida tanasining kulrang bo‘lishi, ensiz qanot va tukchalarning bo‘lishi dominant holda irsiylanadi. Tana rangi va qanot shaklini aniqlovchi genlar to‘liq birikkan autosom genlardir. Tukchalarning mavjudligi boshqa autosomada joylashgan gen orqali aniqlanadi. Trigomozigota sariq rangli, ensiz qanotli va tukchalarsiz drozofila barcha belgilar bo'yicha gomozigota kulrang tanali, normal qanotli, tukchalarga ega drozofila bilan chatishtirildi. F I duragaylarini o‘zaro chatishtirishdan olingan avlodning qancha qismi kulrang tanali, ensiz qanotli, tukli bo'ladi?
A) 3/8B) 3/16 C) 1/4 D) ½
41. Drozofila pashshasida tanasining kulrang bo‘lishi, ensiz qanot va tukchalarning bo‘lishi dominant holda irsiylanadi. Tana rangi va qanot shaklini aniqlovchi genlar to‘liq birikkan autosom genlardir. Tukchalarning mavjudligi boshqa autosomada joylashgan gen orqali aniqlanadi. Trigomozigota sariq rangli, ensiz qanotli va tukchalarsiz drozofila barcha belgilar bo'yicha gomozigota kulrang tanali, normal qanotli, tukchalarga ega drozofila bilan chatishtirildi. F I duragaylarini o‘zaro chatishtirishdan olingan avlodning qancha qismi sariq tanali, ensiz qanotli, tukli bo'ladi?
A) 3/16B) 3/8 C) 1/4 D) ½
42. Drozofila pashshasi tanasining kulrang bo'lishi qora bo‘lishi ustidan, qanotining uzun bo‘lishi kalta bo‘lishi ustidan dominantlik qilib, bitta autosoma xromosomasida joylashadi. Ko‘zining qizil bo‘lishi oq bo‘lishi ustidan dominantlik qilib, jinsiy xromosomada joylashadi. Shunga ko‘ra digeterozigota (ushbu dominant genlarni faqat otasidan olgan) kulrang tanali, normal qanotli, oq ko‘zli urg‘ochi pashsha va tanasi qora va kalta qanotli, qizil ko‘zli erkak pashshala chatishtirilgan bo‘lsa, avlodning necha foizi kulrang tana qizil ko’zli bo'ladi? (krossingover 17%)
A) 25%B) 20.75% C) 17% D) 41,5%
43. Drozofila pashshasi tanasining kulrang bo'lishi qora bo‘lishi ustidan, qanotining uzun bo‘lishi kalta bo‘lishi ustidan dominantlik qilib, bitta autosoma
xromosomasida joylashadi. Ko‘zinin qizil bo‘lishi oq bo‘lishi ustidan dominantlik qilib, jinsiy xromosomada joylashadi. Shunga ko‘ra digeterozigota (ushbu dominant genlarni faqat otasidan olgan) kulrang tanali, normal qanotli, oq ko‘zli urg‘ochi pashsha va tanasi qora va kalta qanotli, qizil ko‘zli erkak pashshalar chatishtirilgan bo‘lsa, avlodning necha foizi qora tana qizil ko‘zli bo'ladi? (krossingover 17%)
A) 25%B) 20.75% C) 170% D) 41,5%
44. Drozofila pashshasi tanasining kulrang bo'lishi qora bo‘lishi ustidan, qanotining uzun bo‘lishi kalta bo‘lishi ustidan dominantlik qilib, bitta autosoma xromosomasida joylashadi. Ko‘zining qizil bo‘lishi oq bo‘lishi ustidan dominantlik qilib, jinsiy xromosomada joylashadi. Shunga ko‘ra digeterozigota (ushbu dominant genlarni birini otasidan, ikkinchisini onasidan olgan) kulrang tanali, normal qanotli, oq ko‘zli urg‘ochi pashsha va tanasi qora va kalta qanotli, qizil ko‘zli erkak pashshalar chatishtirilgan bo‘lsa, avlodning necha foizi qizil ko‘zli bo'ladi? (krossingover 17%)
A) 50%B) 17% C) 100% D) 41,5%
45. AB ab genlarga ega organizmda AB- 39 % qolgan gametalar % ini aniqlang.
A) AB 39 %; ab 39%; Ab 11%; aB 11%
B) AB 39 %; ab 11%; Ab 39%; aB 11%
C) AB 39 %; ab 11%; Ab 11%; aB 39%
D) AB 39 %; ab 11%; Ab 11%; aB 11%
46. AB ab genlarga ega organizmda AB- 29 % qolgan gametalar % ini aniqlang.
A) AB 29 %; ab 21%; Ab 29%; aB 21%
B) AB 29 %; ab 29%; Ab 21%; aB 21%
C) AB 21 %; ab 21%; Ab 29%; aB 29%
D) AB 29 %; ab 21%; Ab 21%; aB 29%
47. AB ab genlarga ega organizmda AB- 35 % qolgan gametalar % ini aniqlang.
A) AB 35 %; ab 15%; Ab 35%; aB 15%
B) AB 35 %; ab 15%; Ab 15%; aB 35%
C) AB 35 %; ab 35%; Ab 15%; aB 15%
D) AB 15 %; ab 35%; Ab 35%; aB 15%
48. AB ab genlarga ega organizmda AB- 45 % qolgan gametalar % ini aniqlang.
A) AB 5 %; ab 45%; Ab 45%; aB 5%
B) AB 45 %; ab 5%; Ab 5%; aB 45%
C) AB 45 %; ab 5%; Ab 45%; aB 5%
D) AB 45 %; ab 45%; Ab 5%; aB 5%
49. Organizmning genotipi AaCc. AC va ac genlar birikkan holda irsiylanadi. Ularning orasidagi masofa 10 morganidga teng. Qanday krossingoverlangan gametalar hosil bo`ladi?
A) 10% Ac va 10% aC
B) 5% Ac va 5% aC
C) 40% Ac va 40% aC
D) 45% Ac va 45% aC
50. Organizmning genotipi AaCc. AC va ac genlar birikkan holda irsiylanadi. Ularning orasidagi masofa 10 morganidga teng. Qanday krossingoverlanmagan gametalar hosil bo`ladi?
A) 10% AC va 10% ac
B) 5% AC va 5% ac
C) 40% ac va 40% AC
D) 45% AC va 45% ac
51. Organizmning genotipi BbDd. Bd va bD genlar birikkan holda irsiylanadi. Ularning orasidagi masofa 15 morganidga teng. Qanday krossingoverlanmagan gametalar hosil bo`ladi?
A) 42.5 % Bd va 42.5 % bD
B) 42.5 % BD va 42.5 % bd
C) 42.5 % bd va 42.5% Bd
D) 7.5% BD va 7.5% bd
52. Organizmning genotipi BbDd. Bd va bD genlar birikkan holda irsiylanadi. Ularning orasidagi masofa 15 morganidga teng. Qanday krossingoverlangan gametalar hosil bo`ladi?
A) 7.5% BD va 7.5% bd
B) 7.5% Bd va 7.5% bD
C) 7.5% Bd va 7.5% bd
D) 42.5% Bd va 42.5% bD
53. Somatik hujayralardagi jinsiy xromosomalar gomolog bo’lgan organizmlarni belgilang.
1) urg’ochi kaptar; 2) erkak agama; 3) urg’ochi zarg’aldoq;
4) urg’ochi shimpanze; 5) erkak drozofila; 6) erkak nandu
A) 2, 4, 6 B) 1, 3, 5 C) 3, 1, 6 D) 2, 4, 5
54. Jinslar nisbati 1:1 bo’lgan organizmlar qatorini aniqlang.
1) baqachanoq; 2) oq planariya; 3) shimpanze; 4) suv shillig’i; 5) yomg’ir chuvalchangi; 6) mayna; 7) qum bo’g’ma iloni;
8) bitiniya; 9) omar; 10) ko’k kaptar
A) 2, 4, 1, 5 B) 3, 8, 9, 2 C) 6, 3, 10, 1 D) 6, 7, 10, 5
55. Barcha belgilari geterozigota bo’lgan , qo’yko’z, sepkilli, taram-taram sochli erkak va ayol oilasida tug’ilishi mumkin bo’lgan farzandlarning genotipik sinflar soni to’g’ri berilgan javobni toping?
A) 27 B) 12 C) 8 D) 18
56. Drozofila meva pashshasining kulrang tanali, uzun qanotli, qizil ko’zli ( barcha belgilar geterozigota, dominant genlari faqat otasidan o’tgan) urg’ochisi xuddi shunday fenotip va genotipga ega bo’lgan erkak pashsha bilan chatishtirilganda hosil bo’lgan erkak pashshalarning necha % i uzun qanotli bo’ladi? (krossingover sodir bo’lmagan)
A) 37,5 B) 12,5 C) 50 D) 75
57. Odamlarda jingalak soch silliq soch ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalilarda soch to’lqinsimon bo’ladi. Sepkillilik sepkilsizlik ustidan to’liq dominantlik qiladi. Gemofiliya esa X xromosomada joylashgan retsessiv belgi hisoblanadi. Barcha genlari bo’yicha geterozigotali ayol va silliq sochli, sepkilsiz, sog’lom erkak oilasida tug’ilgan farzandlarning necha foizi silliq sochli, sepkilsiz ekanligini aniqlang.
A) 62,5 B) 37,5 C) 25 D) 75
58. Qushlarga mansub hayvon turida X xromosomaga birikkan retsessiv letal gen mavjud bo‘lib, bu gen X^aX^a va X^aY genotipga ega organizmlarning embrionlik davri boshida nobud bo‘lishiga olib keladi. Normal ota-onadan tug‘ilishi mumkin bo‘lgan avlodda erkak va urg‘ochi jinsning nisbatini aniqlang.
A) 50% urg‘ochi va 50% erkak yoki 75% urg‘ochi va 25% erkak
B) 66,7% erkak va 33,3% urg‘ochi yoki 50% urg‘ochi va 50% erkak;
C) 75% erkak va 25% urg‘ochi yoki 50% urg‘ochi va 50% erkak;
D) 50% urg‘ochi va 50% erkak yoki 66,7% urg‘ochi va 33,3% erkak
59. Drozofila pashshasida qanotlarining shakli autosoma xromosomalarida, ko’zining rangi jinsiy xromosomalarda joylashgan gen tasirida yuzaga chiqadi. Uzun qanotli, qizil ko’zli erkak drozofila kalta qanotli, qizil ko’zli urg’ochi drozofila bilan chatishtirilganda avlodda kalta qanotli, oq ko’zli erkak pashshalar olindi. Urg’ochi pashshalarning necha foizi kalta qanotli, qizil ko’zli bo’ladi?
A) 12.5 B) 37.5 C) 0 D) 50
60. Miopiya autosomada joylashgan dominant gen, daltonizm X xromosomada joylashgan ressessiv gen. Yaqindan ko’radigan ota-onadan ikkala belgi bo’yicha sog’lom o’g’il bola va miopiya bilan kasallangan, daltonik o’g’il bola tug’ilgan. Qizlarning necha foizi rangni ajrata olmaydi?
A) 25 B) 100 C) 50 D) 0
61. Yaqindan ko'rish autosomada joylashgan dominant gen, rang ajrata olmaslik X xromosomada joylashgan retsessiv gen bilan ifodalanadi. Normal ko'rish qobiliyatiga ega ota-onadan rangni normada ajrata oladigan va daltonik bolalar tug'ildi. Kasal bolaning genotipini toping.
А) аа Х^DХ^D B) aa X^DY C) aa X^dY D) AA X^DX^D
62. Odamlarda ko‘z shox pardasining irsiy degeneratsiyasi erkaklar va ayollarda bir xilda uchraydi. Kasal ota-onalardan kasal farzandlarning tug'ilish ehtimolligi 75% yoki 100% bo‘ladi. Otasi gomozigota kasal, onasi sog‘ bo‘lgan qiz sog'lom yigitga turmushga chiqsa, farzandlarning 50%i kasal tug’iladi. Ushbu kasallikning irsiylanishi qanday genga bog‘liq?
A) X-xromosomaga birikkan retsessiv genga.
B) autosomaga birikkan retsessiv genga
C) X-xromosomaga birikkan dominant genga
D) autosomaga birikkan dominant genga
63. Albinizm kasalligi autosomadagi faqat bir xil gen jufligi faoliaytida namoyon bo’ladi. Ushbu genning irsiylanishiga doir qonuniyatlarni aniqlang.
1) agar belgi otada bo’lsa, onada bo’lmasa farzandlarda namoyon bo’lish ehtimolligi 50 % yoki 100%; 2) belgi ota-onada namoyon bo’lmagan holda farzandlarda namoyon bo’lishi mumkin, 3) belgining erkak va ayollarda namoyon bo’lish ehtimolligi bir xil, 4) agar belgi otada ham onada ham bo’lsa barcha,farzandlarda bo’lish ehtimolligi doim 100 %, 5)belgining ota-onadan o’g’il va qiz farzandlarga o’tish ehtimolligi bir xil, 6) agar belgi otada ham onada ham bo’lsa, farzandlarda namoyon bo’lish ehtimolligi 75% yoki 100%, 7) agar belgi otada ham onada ham bo’lsa, sog’lom farzandlarning tug’ilish ehtimoli 0 yoki 25 %
A) 2, 3, 4, 5 B) 1, 3, 5, 6, 7 C) 2, 3, 4, 7 D) 1, 2, 5, 6
64. Blastomerlari 16 taga yetgan tulki embrionida jami xromo somalar soni 608 ta bo’lsa, tulki tuxum hujayrasidagi autosoma va jinsiy xromosomalar soni qanday bo’ladi?
A) 18 + X B) 19 + X C) 38 + XX D) 36 + XY
65. Quyidagi hayvonlarga mos keluvchi urug’lanish tiplarini aniqlang.
a) qushlar, b) sutemizuvchilar,
c) drozofila, d) kapalaklar
1) Y-xromosomali ♀ gameta + X-xromosomali ♂ gameta =♀,
2) X-xromosomali ♀ gameta + X-xromosamali ♂ gameta= ♀,
3) X-xromosamali ♀ gameta + Y-xromosamali ♀ gameta=♀,
4) Y-xromosomali ♀ gameta + X-xromosomali ♂ gameta=♂,
5) X-xromosomali ♀ gameta + X-xromosomali ♂ gameta=♂,
6) X-xromosomali ♀ gameta + Y-xromosomali ♂ gameta=♂.
A) a,d-1, 5; b,c- 2,6 B) a, d- 1,4; b, c- 3, 6
C) a, d-4,5; b,c-2,3 D) a, d- 1, 4, 5; b, c-2,3,6
66. Gen kasalligiga ega yigit tibbiy – genetik maslaxat markaziga murojat qildi, yigitning nasl nasabi o’rganib chiqilib uning kasalligi haqida quyidagi hulosalarga kelindi:
1) sog’lom ayolning o’gil farzandlari kasal tug’iladi,
2) ota-ona sog’lom oilada qiz farzandlar sog’lom tug’iladi,
3) erkak kasal bo’lsa, barcha o’gil bolalar kasal tug’iladi,
4) kasallik otadan faqat o’g’illarga beriladi
Yigit qaysi tipdagi gen kasalligi bilan og’riganligini aniqlan
A) jinsiy X-xromosoma bilan bog’liq retsessiv gen kasallik
B) Y-xromosoma bilan bog’liq gen kasalligi
C) jinsiy X-xromosoma bilan bog’liq dominant gen kasallik
D) autosomaga bog’liq dominant gen kasalligi
67. Gemofiliya va daltonizm jinsiy X xromosoma larda retsessiv gen hisobiga yuzaga chiqadi. Daltonizm bo’yicha sog’lom, gemofilik ayol va ikki belgi bo’yicha kasal erkak nigohidan ikkala belgi bo’yicha kasal o’g’il tug’ilgan bo’lsa, qizlarning necha foizi daltonizm bo’yicha sog’lom bo’ladi?
A) 25 B) 50 C) 100 D) 0
68. Birikkan (a) va mustaqil (b) holda nasldan-naslga o’tadigan belgilar to’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang.
1) drozofila pashshasi ko’zining oq rang va tananing kulrang bo’lishi; 2) drozofila pashshasi tanasining qora rangi va qanoti ning kaltaligi; 3) odamda gemofiliya kasalligi va ranglarni normal ajratish; 4) xushbo’y no’xot donining sariq rangi va burishgan shakli
A) a-1, 2; b-3, 4 B) a-2, 3; b-1, 4
C) a-1, 4; b-2, 3 D) a-1, 3; b-2, 4
69. Drozofila tanasining kulrang bo’lishi qora bo’lishi ustidan, qanotining uzun bo’lishi kalta bo’lishi ustidan dominatlik qilib, bitta autosoma xromosomasida joylashadi. Ko’zning qizil bo’lishi oq bo’lishi ustidan dominantlik qilib, jinsiy
xromosoma da joylashadi. Shunga ko’ra digeterozigota ( ushbu dominant genlarni faqat otasidan olgan) kulrang tanali, normal qanotli, oq ko’zli urg’ochi pashsha va tanasi qora va kalta qanotli, qizil ko’zli erkak pashshalar chatishtiril gan bo’lsa, avlodning necha foizi qizil ko’zli bo’ladi? ( krossingover 17% )
A) 17% B) 50% C) 100% D) 41.5%
70. Drozofila pashshasida tanasining kulrang bo‘lishi, ensiz qanot va tukchalarning bo’lishi dominant holda irsiylanadi. Tana rangi va qanot shaklini aniqlovchi genlar to‘liq birikkan
autosom genlardir. Tukchalarning mavjudligi boshqa autosomada joylashgan gen orqali aniqlanadi. Trigomozigota sariq rangli, ensiz qanotli va tukchalarsiz drozofila barcha belgilar bo‘yicha gomozigota kulrang tanali, normal qanotli, tukchalarga ega drozofila bilan chatishtirildi. F₁ duragaylarini o‘zaro chatishti rishdan olingan avlodning qancha qismi sariq tanali, ensiz qanotli, tuksiz bo‘ladi?
A) 1/8 B) 1/2 C) 1/16 D) 1/4
71. No’xatning ikki xil belgisi : gul ragi (A)genga; changchi shakli(B) genga bog’liq bo’lib digetero zigota organizmlar o’zaro chatishtirilsa qanday nisbatda fenotipik ajralish ro’y beradi ( miyozning prafaza I da krossingover kuzatilmagan)
A) 3:1 B) 1:1:1:1 C) 1:2:1:2:4:2:1:2:1 D) 9:3:3:1
72. Daltonizm va shabko'rlikni yuzaga chiqaruvchi ret.sessiv genlar X xromosomada joylashgan bo'lib, birikkan holda irsiylanadi. Onasi shabko'rlik bilan, otasi esa daltonizm bilan kasallangan, o'zining ko'rish qobilyati normal bo'lgan ayol faqat shabko'rlik bilan kasallangan erkakka turmushga chiqdi. Agar ayolda krossingover 40% ga teng bo'lsa, bu oilada qizlarning daltonizm bo'yicha kasal tug'ilish ehtimolligini (%) aniqlang. Erkaklarda krossingoverkuzatilmagan.
A) 50 В) 0 C) 100 D) 10
73. Odamlarda A va В genlari bitta autosoma xromosomasida joylashgan bo'lib, ikki xil kasal likni yuzaga chiqaradi. Ayol ikkala kasallik bilan kasallangan bo'lib, unga bu genlardan biri onasidan, ikkinchisi otasidan o'tgan. Erkak ikki belgi bo'yicha sog'lom. Agar nazariy jihatdan krossingover 3% ni tashkil etsa, shu oilada A geni bo'yicha kasal farzandlarning tug'ilish ehtimolini aniqlang.
A) 47% B) 50% C) 97% D) 48,5%
74. Tovuqlarda patlarning erta hosil bo‘lishi patlarning kech hosil bo‘lishi ustidan, patlarning chipor rangi qora rang ustidan dominantlik qiladi. Bu genlar bitta autosoma xromosomada joylashgan bo‘lib, krossingover 20% ni tashkil
etadi. Digeterozigota (otasi gomozigota, erta pat hosil qilgan, chipor) xo‘roz va xuddi shunday tovuq chatishtirilsa, avlodning necha foizi fenotip
jihatdan ota-onasidan farq qiladi? Urg‘ochilarda krossingover kuzatilmaydi.
A) 40 B) 30 C) 70 D) 25
75. Sutemizuvchilarga mansub hayvon turida X xromosomaga birikkan retsessiv letal gen mavjud bo‘lib, bu gen XaXa va XaY genotipga ega organizmlarning embrionlik davri boshida nobud bo‘lishiga olib keladi. XAXa va XAY genotipli ota-onadan tug‘ilishi mumkin bo‘lgan avlodda erkak va urg‘ochi jinsning nisbatini aniqlang.
A) urg‘ochi organizmlarning erkak organizmlarga nisbati 2:1
B) urg‘ochi organizmlarning erkak organizmlarga nisbati 3:1
C) erkak organizmlarning urg‘ochi organizmlarga nisbati 2:1
D) erkak organizmlarning urg‘ochi organizmlarga nisbati 3:1
76. Morgan va uning shogirdlari aniqlagan hodisalar qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
1) belgilarning mustaqil irsiylanish qonuni; 2) belgilar ning birikkan holda irsiylanish qonuni; 3) irsiyatning xromosoma nazariyasi; 4) jinsga bog‘liq holda irsiylanish; 5) tahliliy chatishtirish; 6) gametalar sofligi gipotezasi; 7) bir xromosomada joylashgan genlarning ajralishi mumkinligi
A) 1, 3, 4, 5 B) 2, 3, 4, 7 C) 1, 3, 5, 6 D) 2, 5, 6, 7
77. Odamda polidaktiliya va katarakta 1 ta autosomada joylashgan dominant genlar tasirida irsiylanadi. Erkak polidaktiliya va katarakta bilan kasallangan bo’lib unga bu genlarning biri onasidan otgan. Ayol 2 belgisi bo’yicha sog’lom. Nazariy jihatdan krosingover 3 % bo’lsa, shu oilada tug’ilishi mumkin bo’lgan bolalarning necha foizi polidaktiliya bilan kasallangan bo’ladi?
A) 25 B) 48,5 C) 50 D) 97
78. A va B genlar autasomada joylashgan birikkan genlar bo‘lib, ular orasida chalkashuv 20%ni tashkil etsa, digeterozigotalar (dominant genlar faqat otadan yoki faqat onadan o‘tgan) hosil qiladigan gametalar miqdorini (%) aniqlang.
A) 10 - АВ ; 10 - ab; 40 - aB; 40 - Ab
B) 40 - АВ; 40 - ab; 10 - aB; 10 - Ab
C) 40 - aB; 40 - ab; 10 - AB; 10 - Ab
D) 40 - Аb; 40 - ab; 10 - aB; 10 - AB
79. Organizmning genotipi AaCc. AC va ac genlar birikkan holda irsiylanadi. Ularning orasidagi masofa 10 morganidga teng. Qanday krossingover langan gametalar hosil bo’ladi?
A) 10% Ac va 10% aC B) 5% Ac va 5% aC C) 40% Ac va 40% aC D) 45% Ac va 45% aC
80. Ikkinchi qon guruhli gemofilik bo`yicha sog`lom ayol, uchinchi qon guruhli sog`lom erkakka turmushga chiqti. Turmushdan 3 ta bola: Akmal-ikkinchi qon guruhli sog`lom bola, Malika-birinchi qon guruhli sog`lom bola, Aziz-ikkinchi
qon guruhli gemofiliya bilan kasallangan.
Gemofiliya retsessiv kasallik X-xromosoma bilan birikkan holda irsiylanadi. Ota-ona genotiplarini aniqlang.
A) AAX^HX^h x BBX^HY B) A0X^HX^h x B0X^HY
C) AAX^HX^h x B0X^HY D) A0X^hX^h x BBX^HY
81. Odamlarda sochning jingalak bo`lishi silliq bo`lishi ustidan noto`liq dominantlik qiladi. Sochning to`lqinsimon bo`lishi geterozigota. Daltonizm retsessiv gen hisoblanib X-xromosomaga birikib irsiylanadi. Ikki belgisi bo`yicha geterozigota ayol, to`lqinsimon sochli sog`lom erkakka turmushga chiqti. Avlodning qancha qismi to`lqinsimon sochli sog`lom, va qancha qismi to`lqinsimon sochli daltonik?
A) 75% va 25% B) 37.5% va 12.5%
C) 18.75% va 6.25% D) 25% va 6.25%
82. 2 ta DNK ning 1 – bo‘lagi EcoR1, 2 – bo‘lagi BamH1 restriktazalari yordamida ma’lum bo‘laklarga bo'lindi. Dastlabki DNK va bo‘laklarga bo‘lingan DNK dagi fosfodiefir bog‘lari soni farqi 36 ta bo‘lsa, G-S o‘rtasida nechta vodorod bog‘i kesilgan? (hosil bo‘gan DNK bo‘laklari soni va uzilgan jami H bog‘lari soni nisbati 1:8)
A) 40 B) 48 C) 60 D) 54
83. Kolbasimon retseptorlarining funksiyasi normal bo’lmagan (a) , qon plazmasidagi antigemofil omil haqida axborot saqlovchi gen retsessiv holatda bo’lmagan (b) odamlar (♀ va ♂) genotipi noto’gri berilgan javobni aniqlang.
A) a- X^dX^d; X^dY; b- X^HX^h; X^HY
B) a- X^DX^d; X^DY; b- X^HX^h; X^HY
C) a- X^DX^D; X^DY; b- X^hX^h; X^hY
D) a- X^dX^d; X^dY; b- X^hX^h; X^hY
84. Digeterozigota kulrang tana, normal qanot(otasi kalta qanot qora tana) urg`ochi drozofila bilan kulrang tana kalta qanot erkak drozofila pashshasi chatishtirilganda 4 xil fenotipik guruh hosil bo`ldi. Bunda avlodda 83 ta qora tana kalta qanotli va 17 ta qora tana normal qanotli pashshalar olingan bo’lsa genlar orasidagi masofani (Morganidada) aniqlang.
A) 17 M B) 83 M C) 34 M D) 66 M
85. Chatishtirish jarayonidagi organizmlar barcha belgilari bo`yicha geterozigotali bo`lsa va gemetalarni uchrash ehtimoli 3,125% tashkil qilsa u holda kombinatsiyalar soni qanchani tashkil qiladi?
A) 64 B) 1024 C) 256 D) 512
86. Kulrang tana (otasi qora tana oq ko`zli) kalta qanotli qizil ko`zli erkak drozofila hosil qiladigan gametalarni aniqlang. (krossingover17%)
A) AbXD (25%); AbY (25%); abXD (25%); abY (25%)
B) AbXD (41,5%);AbXd (42,5%); abXd (8,5%);abXd (8,5%)
C) AbXD (50%); AbXd (50%)
D) AbXD (83%); AbXd (17%)
87. Odamlarda kichik jag’ tishlarining bo’Imasligi dominant belgi sifatida nasldan-naslga o'ladi. Ona shu belgi bo’yicha sog'lom, ota esa geterozigotali bo’Igan oilada farzandlarning shu anomaliya bo'yicha tug’ilish ehtimoli qanday bo'ladi?
A) 50 % sog’lom; 50 % kasal B) 25 % sog'lom; 75 % kasal
C) 75 % sog'lom; 25 % kasal D) 100 % sog’lom
88. Miopiya autosomada joylashgan dominant gen, rangni ajrata olmaslik X xromasomada joylashgan retsessiv belgi. Normal ko’rish qobiliyatiga ega ota-onadan rangni ajrata oladigan va bitta daltonik bola tug’ildi. Tug’ilgan farzandlarning necha foizi ikki belgi bo’yicha gomozigotali.
A) 25% B) 75% C) 18,75% D) 56,25%
89. Barcha belgilari bo’yicha geterozigota qo’y ko’z, sepkilli , taram-taram sochli erkak va ayol oilasida tugi’lishi mumkin bo’lgan farzandlarning fenotipik sinflari (a) , geneotipik sinflari (b), qo’y ko’zli bolalarning genotiplari (d) , taram-taram sochli bolalarning genotiplari (e) sonlari to’g’ri berilgan javob aniqlang .
A) a-12; b-27; c-18; d-18; e-9
B) a-12; b-27; c-18; d-18; e-18
C) a-8; b-27; c-18; d-18; e-18
D) a-18; b-27; c-18; d-18; e-9
90. Makkajo`xori o`simligida mitozning anafaza davrida uchinchi va oltinchi juft xromosomalarning xromatidlari bir-birdan ajralmagan holda ya`ni ularni birlashtiruvchi sentromera uzulmagan holda faqat bir qutubga o`tib qoldi.Mitozdan so`ng hosil bo`lgan hujayralarning xromosoma va DNK miqdorini aniqlang.
A) birinchi hujayrada 22 ta xromosoma va 22 ta DNK Ikkinchi hujayrada esa 18 ta xromosoma va 18 ta DNK B) birinchi hujayrda 20 ta xromosoma va 22 ta DNK Ikkinchi hujayrda 18 xromsoma va 18 ta DNK C) birinchi hujayrada 22 ta xromosoma va 22 ta DNK Ikkinchi hujayrada esa 20 ta xromosoma va 20 ta DNK D) birinchi hujayrada 20 ta xromosoma va 20 ta DNK Ikkinchi hujayrada esa 18 ta xromosoma va 18 ta DNK
91. Bolalarda immunitet yetishmasligi qonda globulin sintezlanmasligi oqibatida vujudga keladi. Bu kasallik agammaglobulinemiya deb ataladi, ushbu kasallikni keltirib chiqaruvchi genning bir turi autosomada ikkinchi turi jinsiy X xramasomada joylashgan. kasallik belgisi ikkala holda ham retsessiv irsiylanadi. Ona 2 belgi bo’yicha geterozigotali Ota sog’lom va uning avlodlarida kasallik kuzatilmagan. ularning
farzandlari orasida quydagi qaysi genotip uchramaydi?
A) AaX^bY B) AaX^BX^B C) AA X^BX^B D) aa X^BY
92. Kanareykalarda patning yashilligi jigarangligiga nisbatan dominant belgi bo`lib ular tayyoqchasimon jinsiy xromosomada joylashgan holda nasldan naslga beriladi.Jiggarang patli erkak kanareykani ko`payish zo`nasida 1500 ta birlamchi jinsiy hujayra bo`lib ularni har birida 6 marotaba mitoz sodir bo`lsa, u holda ulardan hosil bo`lgan spermalarni nechtasida jiggarang rangni yuzga chiqaruvchi gen bo`ladi?
A) 384000 B) 192000 C) 96000 D) 48000
93. Liven tovuq zotida tojining tikligi osilganligiga nsbatan dominantlik qilib, jinsiy X xromosomaga bog’liq holda irsiylanadi. Agar erkak organizmning toj shakli osilgan bo’lsa, spermatogenez jarayonida 2ta birlamchi jinsiy hujayradan hosil bo’lgan spermatazoidlarning nechtasi retsessiv genga ega bo’ladi?
A) 4ta B) 2ta C) 8 ta D) 0 ta
94. Odamda ter bezlarining bo’lmasligi retsessiv belgi bo’lib jinsga bog’liq xolda irsiylanadi oilada ota va o’g’il bu anomaliyaga ega bo’lib ona sog’lom bo’lsa o’gilga bu anomaliyaning otadan o’tganligi ehtimoli qanday? (%)
A) 25 B) 75 C) 100 D) 50
95. Makkajo’xori o’simligining normal bo’yi ikkita dominant noallel genlar orqali boshqariladi. Retsessiv allellarning bir yoki ikki xili gomozigota holatda uchrasa, o’simlik bo’yining past bo’lishiga olib keladi. Past bo’yli makkajo’xorilar chatishti rilishidan normal bo’yga ega bo’lgan o’simlik olindi va ushbu duragay larning o’zaro chatishti rilishi natijasida avlodda 902 ta normal, 703 ta past bo’yli o’simlik olindi. Past bo’yga ega bo’lgan o’simliklar nechta genotipik guruh hosil qiladi.
A) 3 B) 4 C) 5 D) 2
96. Odamlarda I qon guruhi I°I°; II qon guruhi I^A I^A yoki I^AI°; III qon guruhi I^BI^B yoki I^BI°, IV qon guruhi I^AI^B genotip bilan ifodalanadi. Raxit kasalligi X xromosomada joylashgan dominant gen ta ’sirida yuzaga chiqadi. Raxitbilan kasallangan II qon guruhili ayol va III qon guruhili sog'lom erkak oilasida I qon guruhili sog‘lom qiz tug'ildi. Ushbu oila haqida bildirilgan qaysi fikr noto’g‘ri?
A) Barcha o‘g‘il farzandlardan 50%i sog‘lom tug‘iladi
B) Sog'lom va kasal farzandlarning tug‘ilish ehtimolligi 2:1 nisbatda bo‘ladi
C) II qon guruhli sog‘lom qizlar va II qon guruhli kasal o‘g‘il farzandlarning tug‘ilish ehtimolligi 1:1 nisbatda bo‘ladi
D) I ya II qon guruhiga ega farzandlarning tug'ilish ehtimolligi 1:1 nisbatda bo‘ladi
97. Zogʻara baliq zigotasi birinchi marta ekvotarial boʻlinishidan xosil boʻlgan bilastomerlarida necha juft autosoma boʻladi.
A) 416 B) 102 C) 816 D) 408