Fayzullo Nasriddinov Energiya almashinuvi va atf

Genetika Diduragay irsiylanish
1. Ko‘zi ko’k (a), chapaqay (b) erkak ko’zi qo’ng’ir rang o’naqay ayol bilan turmush qurdi. Oilada tug’ilgan 4 farzanddan bittasi otasiga o’xshash bo’lsa, ota-ona genotipini aniqlang.
A) aabb x AaBb B) aaBb x AaBb
C) Aabb x AaBB D) AaBb x AaBB
2. Digeterozigota genotipga ega bo’lgan organizmlar o’zaro chatishtirilganda olingan avlodning necha %ining gametalari 4 hilda genotipga ega bo’ladi?
A) 25 % B) 50% C) 56,25% D) 37,5%
3. To’rt xildan gameta xosil qiluvchi sariq silliq no’xotlar o’zaro chatishtirilganda olingan avlodlarning necha % i sariq silliq fenotipga ega bo’ladi?
A) 25 B) 56,25 C) 50 D) 75
4. Silliq donli qizil gulli no’xot silliq donli oq gulli no’xot bilan chatishtirilganda burishgan donli oq gulli no’xotlar olindi. Nasllarning necha %i qizil gulga ega bo’ladi?
A) 25 B) 50 C) 75 D) 100
5. Yumaloq shakilli (A), qizil mevali (B) pomidor noksimon shakilli sariq rangdagi pomidorlar bilan chatishtirilganda faqat yumaloq shakilli qizil mevali pomidorlar olindi. F₂ avlodda olingan mevalarning necha %i noksimon shaklga ega?
A) 25 B) 56.25 C) 50 D) 75
6. Qoramolarda shoxsizlik (A) shoxlilik (a) bilan ifodalandi, Yungning uzun bo’lishi (B) kaltaligi (b) genlariga bog’liq.
Shoxsiz, kalta yungli buqa shoxli uzun yungli sigir bilan chatishtirlganda shoxli kalta yungli buzoq tug’ildi.
Tug’iladigan buzoqlardan shoxsozlarning kalta yunglilarga nisbati qanday?
A) 1:1 B) 2:1 C) 1:2 D) 3:1
7. Ab gameta hosil qilish ehtimolligi 25 % bo’lgan sariq silliq no’xot, Ab gameta hosil qilish ehtimol ligi 50 % bo’lgan sariq burishgan no’xotlar bilan chatishtirlganda olingan avlodlarning necha foizida ab gameta hosil qilish ehtimolligi 100 % bo’ladi?
A) 25 B) 50 C) 18,75 D) 12,5
8. Odamlarda glavkomaning ikki turi bo’lib har ikkisi retsessiv genlar bilan belgilanadi. Sog’lom er va hotin nigohidan har ikkala tur bo’yicha kasal farzand tug’ilgan bo’lsa, glavkomaning faqat bitta turi bo’yicha kasal farzandlarning tug’ilish ehtimolligini hisoblang.
A) 25 B) 6,25 C) 37,5 D) 18,75
9. Yosh seleksioner tajriba maydonida digomozigota sariq silliq no'xat bilan yashil burishgan no'xatni chatishtirdi. F2 da 3120 ta no'xat olindi. Ularning 1745 tasi sariq silliq, 605 tasi sariq burishgan, 580 tasi yashil silliq, 190 tasi yashil burishgan bo'ldi. Tajribada olingan sariq silliq no'xatlarning nazariy jihatdan olinishi kerak bo'lgan sariq silliq no'xatlardan farqini toping.
A) 20 ta ko'p B) 20ta kam
C) 10ta kam D) 10ta ko'p
10. No’xot o’simligining oddiy(A), yashil (B) dukkakli vakili sariq bo’gimli dukkali vakili bilan chatishtirildi va F1 bo’g’inda oddiy, yashil dukkakli no’xot olindi. F2 da oddiy yashillarning oddiy sariqlarga nisbati qanday?
A) 2:1 B) 1:1 C) 3:1 D) 1:2
11. Digomozigota uzun poyali oq gulli no’xot, digetero zigota no’xot bilan chatishtirlganda 800 ta don hosil bo’ldi. Ularning nechtasidan uzun poyali qizil gulli o’simlik rivojlanadi?
A) 200 B) 600 C) 400 D) 800
12. Sariq silliq no’xot sariq burishgan no’xotlar bilan chatishtirlganda 362 ta sariq silliq, 119 ta yashil burishgan no’xotlar olingan bo’lsa, shu avlodda sariq burishgan no’xotlar nechta ?
A) 542 B) 241 C) 359 D) 121
13. Shaftoli mevasining tuklar biln qoplanganligi (B) silliqligi (b) ustidan, mev eti oq rangi (C) sariq rangi (c) ustidan dominatlik qiladi. Tajribada ikkala belgi bo’yicha geterozigotali o’simlik bilan tukli oq mevali o’simlik chatishtirilgan. Avlodda olingan 96 ta o’simlikdan 75 %ining mevasi tukli va rangi oq, 25 % ining mevasi tukli va rangi sariq bo’lgan. Olingan o’simliklardan nechtasi bitta belgi bo’yicha geterozigota bo’ladi?
A) 24 ta B) 72 ta C) 12 ta D) 48 ta
14. G’o’zaning malla rang tolasi oq tolasi ustidan qisman dominatlik qilganligi uchun F₁ bo’g’inda novvotraang tolali formalari hosil bo’ladi. Agar F₁ duragaylari o’zaro chatishtirilsa F₂ da malla rang tolali g’o’zalar novvotranglilarning necha %ini tashkil etadi?
A) 50 B) 25 C) 75 D) son jihatdan teng bo’ladi
15. Odamda sistinuriya kasalligining ( siydikda sistin miqdorini ortib ketishi) ma’lum bir formasi retssessiv belgi sifatida nasldan naslga o’tadi, Odatda geterozigota formalarda siydik miqdori ortsa, ressessiv holatda buyrakda u sistin toshlarini hosil qiladi.
Siydigida sistin miqdori ko’p yigit va sog’lom qiz nigohidan kasal farzandlarning tug’ilish ehtimoli necha %
A) 50 B) 100 C) 25 D) 0
16. Go’za tolasining qo’ngir tolasi gomozigota holatdagi gen bilan ifodalanadi. Ushbu genning retsessiv alleli oq rangni yuzaga chiqaradi. Geterozigota holatda novvotrang bo’ladi.
Qo’ng’ir tolali va oq tolali g’o’zalar o’zaro chatishtirlganda F1 da 1800 ta o’simlik olingan bo’lsa, ulardan nechtasi novvotrang tolali bo’ladi?
A) 450 B) 1350 C) 900 D) 1800
17. Kulrang rangdagi Andalus tovuqlari chatishtiril ganda qora, oq va kulrang tusdagi jo’jalar paydo bo’lgan, shulardan 300 tasi qora jo’jalar bo’lsa kulrang jo’jalar soni nechta?
A) 300 B) 450 C) 600 D) 150
18. Talessemiya kasalligi odamlarda qisman dominant belgi sifatida irsiylanadi. Bu kasallikning gomozigota formalari embrionlik davrida halok bo’ladi. Geterozigotalarda esa kasallik yengil o’tadi. Talessemiya bilan kasallangan ota onalardan tug’ilgan farzandlarning necha %i shu belgi bo’yicha sog’lom bo’ladi?
A) 25 B) 33,33 C) 50 D) 0
19. Itog’iz o’simligining yashil bargli formasi bilan sariq rangli formasi chatishtirilganda tillarang formalari olindi.
Tillarang formali organizmlar o’zaro chatishtirilganda olingan avlodlarda sariq va yashil bargli organzimlar qanday nisbatda bo’ladi?
A) 2:1 B) 1:2 C) 1:1 D) 3:1
20. Dengiz cho’chqalarida yungining qalin bo’lishi, siyrak bo’lishi ustidan, sariq rangi oq rangi ustidan qisman dominantlik qiladi. Ortacha qalinlikdagi, sariq yungli dengiz cho’chqasi, qalin qaymoqrang junli dengiz cho’chqasi bilan chatishtirlganda olingan avlodlarning necha %i o’rtacha qalinlikdagi qaymoqrang yunggga ega bo’ladi?
A) 50 B) 33,33 C) 25 D) 66,66
21. Sariq silliq no’xotlarda tahliliy chatishtirish o’tkazilganda olingan avlodlar sariq silliq va yashil silliq fenotipga ega bo’lib ularning soni 600 ta bo’ldi. Shu o’simliklarning nazariy jihatdan nechtasi yashil silliq fenotipga ega bo’ladi?
A) 300 B) 450 C) 150 D) 350
22. Komil va Akmalning ko`zlari kulrang, Madinaning ko`zlari esa yashil. Bolalarning onasi kulrang ko`zli (ota-ona yashil ko`zli). Ko`z rangini ifodalovchi gen jinsiy bo`lmagan hujayrada joylashgan. Bolalarning va onaning ota-ona genotiplarini aniqlang. A) aa-Komil, Aa-Madina, aa-Akmal, Aa x Aa B) Aa-Komil, aa-Madina, aa-Akmal, Aa x Aa C) aa-Komil, aa-Madina, Aa-Akmal, Aa x Aa D) AA-Komil, Aa-Madina, Aa-Akmal, Aa x Aa
23. Komil va Akmalning ko`zlari kulrang, Madinaning ko`zlari esa yashil. Bolalarning onasi kulrang ko`zli (ota-ona yashil ko`zli). Ko`z rangini ifodalovchi gen jinsiy bo`lmagan hujayrada joylashgan. Komilni tahliliy chatishtirilganda qanday fenotipli organizmlar hosil bo`ladi?
A) 100% kulrang B) 75% kulrang 25% yashil C) 50% kulrang 50% yashil D) 100% yashil
24. Oilada 2ta bola. Ulardan birida birinchi qon guruhi, ikkinchisida uchinchi qon guruhi. Onaning otasi to`rtinchi qon guruhli, onasi ikkinchi qon guruhli. Otaning onasi va otasi birinchi qon guruhli. Bolalarning onasini fenotipini aniqlang.
A) III B) II C) IV D) I
25. Odamda talassemiya noto`liq dominantlik qiladi. Dominant gomozigotalilar bevaqt nobud bo`ladi, geterozigotalilar hayotchan. O`roqsimon hujayrali anemiya retsessiv gomozigota holatida nobud bo`ladi. Geterozigota holatda kasalning yengil formasi hisoblanadi. Digeterozigota ota onadan tug`ilishi mumkun bo`lgan talassemiya bilan kasallangan avlodning foizini toping?
A) 6/18 B) 2/18 C) 1/8 D) 6/9
26. Nuqtalar o’rniga mos javobni tanlang.
Mendelning birinchi qonuniga asosan... .
A) ikki yoki undan ortiq juft muqobil belgilari bilan farq qiladigan ota-ona organizmlar o’zaro chatishtirilganda,
genlar va unga mos belgilar bir-biridan mustaqil ravishda irsiylanadi
B) bir juft belgisi bilan farq qiladigan gomozigota organizmlar o’zaro chatishtirilsa, F₁ duragaylar ota-ona
organizmlarning bitta belgisiga ega bo’lib, barchasi fenotip va genotip jihatdan bir xil bo’ladi
C) bir xromosomada joylashgan genlar birikkan genlar deyiladi, ya'ni mustaqil taqsimlanmay, asosan birgalikda
nasldan naslga o’tadi
D) geterozigota holatdagi ikkita F₁ bo’g’inni o’zaro chatishtirish natijasida ikkinchi bo’g’inda ajralish kuzatiladi
27. Tariq o’simligida poyasining baland va donining yirik bo’lishi poyaning past va donining mayda bo’lishi ustidan to’liq dominantlik qiladi.
Tajribada digeterozigotali tariq navlari o’zaro chatishti rildi. Natijada olingan 1200 ta baland poyali o’simliklar ning nechtasida mayda donga ega bo’ladi?
A) 100 B) 300 C) 600 D) 400
28. Odamlarda albinism va fenilketonuriyani
yuzaga chiqaruvchi genlar har xil autosomada joylashgan bo’lib, retsessiv holda irsiylanadi. Digeterozigota ota onadan tug’ilgan ikki belgi bo’yicha kasal farzandlarni hisobga olmaganda, ikki belgisi bo’yicha sog’lom farzandlarning
tug’ilish ehtimolini aniqlang.
A) 20% B) 60% C) 40% D) 50%
29. Shaftoli mevasining tuklar bilan qoplanganligi (B) silliqligi (b) ustidan, meva eti oq rangda (C) bo’lishi sariqligi (c) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada ikkala belgi bo'yicha geterozigotali o’simlik bilan tukli oq mevali o’simlik chatishtirilgan. Avlodda olingan 96 ta o’simlikdan 75% i ning mevasi tukli va rangi oq, 25% i ning mevasi tukli va rangi sariq bo’lgan. Olingan o’simliklardan nechtasi bitta belgi bo'yicha geterozigotali bo'ladi?
A) 24 ta B) 72 ta C) 12 ta D) 48 ta
30. Shaftoli mevasining tuklar bilan qoplanganligi (B) silliqligi (b) ustidan, meva eti oq rangda (C) bo’lishi sariqligi (c) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada ikkala belgi bo'yicha geterozigotali o’simlik bilan tukli oq mevali o’simlik chatishtirilgan. Avlodda olingan 96 ta o’simlikdan 75% i ning mevasi tukli va rangi oq, 25% i ning mevasi tukli va rangi sariq bo’lgan. Olingan osimliklardan nechtasi genotip bo’yicha djgeterozigotali bo ladi?
A) 24 ta B) 72 ta C) 12 ta D) 48 ta
31. Shaftoli mevasining tuklar bilan qoplanganligi (B) silliqligi (b) ustidan, meva eti oq rangda (C) bo’lishi sariqligi (c) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada ikkala belgi bo'yicha geterozigotali o’simlik bilan tukli oq mevali o’simlik chatishtirilgan. Avlodda olingan 96 ta o’simlikdan 75% i ning mevasi tukli va rangi oq, 25% i ning mevasi tukli va rangi sariq bo’lgan. Olingan o’simliklardan nechtasi ikkinchi belgi bo'yicha gomozigotali dominant bo'ladi?
A) 24 ta B) 72 ta C) 12 ta D) 48 ta
32. Shaftoli mevasining tuklar bilan qoplanganligi (B) silliqligi (b) ustidan, meva eti oq rangda (C) bo’lishi sariqligi (c) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada ikkala belgi bo'yicha geterozigotali o’simlik bilan tukli oq mevali o’simlik chatishtirilgan. Avlodda olingan 96 ta o’simlikdan 75% i ning mevasi tukli va rangi oq, 25% i ning mevasi tukli va rangi sariq bo’lgan. Olingan o’simliklardan nechtasi digomozigotali dominant bo'ladi?
A) 24 ta B) 72 ta C) 12 ta D) 48 ta
33. Shaftoli mevasining tuklar bilan qoplanganligi (B) silliqligi (b) ustidan, meva eti oq rangda (C) bo’lishi sariqligi (c) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada ikkala belgi bo'yicha geterozigotali o’simlik bilan tukli oq mevali o’simlik chatishtirilgan. Avlodda olingan 96 ta o’simlikdan 75% i ning mevasi tukli va rangi oq, 25% i ning mevasi tukli va rangi sariq bo’lgan. Olingan o’simliklardan nechtasi birinchi belgi bo'yicha gomozigotali dominant bo'ladi?
A) 24 ta B) 72 ta C) 12 ta D) 48 ta
34. Ko‘zi ko’k (a), chapaqay (b) erkak ko'zi qo'ng'irrang
o'naqay ayol bilan turmush qurdi. Oilada tug'ilgan 4
farzanddan bittasi otasiga o’xshash bo’lsa, ota-ona genotipini aniqlang.
A) aabb x AaBb B) aaBb x AaBb
C) Aabb x AaBB D) AaBb x AaBB
35. G‘o‘zada poyasining uzun bo‘lishi kalta poya ustidan
to‘liq dominantlik qiladi, tolaning malla rangi oq rangi ustidan chala dominantlik qiladi, tolaning novvot rangda bo‘lishi oraliq xarakterga ega. Digeterozigota g‘o‘zalar o‘zaro chatishtirilganda avlodda 640 ta o‘simlik olingan bo‘lsa, uzun poyali g‘o‘zalarning necha xil genotipik guruhlari mavjud?
A) 1 B) 9 C) 6 D) 3
36. G‘o‘zada poyasining uzun bo‘lishi kalta poya ustidan
to‘liq dominantlik qiladi, tolaning malla rangi oq rangi ustidan chala dominantlik qiladi, tolaning novvot rangda bo‘lishi oraliq xarakterga ega. Digeterozigota g‘o‘zalar o‘zaro chatishtirilganda avlodda 640 ta o‘simlik olingan bo‘lsa, shu belgilariga ko’ra 3 ta dominant genli uzun poyali, novvotrang tolali g‘o‘zalar soni qancha?
A) 160 B) 80 C) 320 D) 240
37. G‘o‘zada poyasining uzun bo‘lishi kalta poya ustidan
to‘liq dominantlik qiladi, tolaning malla rangi oq rangi ustidan chala dominantlik qiladi, tolaning novvot rangda bo‘lishi oraliq xarakterga ega. Digeterozigota g‘o‘zalar o‘zaro chatishtirilganda avlodda 640 ta o‘simlik olingan bo‘lsa, avloddagi uzun poyali novvotrang tolali g’o’zalarning uzun poyali, malla rang tolalli go’zalar bilan nisbati qanday?
A) 2:1 B) 1:1 C) 3:1 D) 1,5:1
38. Odamlarda qandli diabet va fenilketonuriya kasalliklari retsessiv autosoma tipda irsiylanadi. Qandli diabet bilan kasallangan erkak, shu belgilari bo‘yicha sog‘lom ayol bilan turmush qurdi. Ularning oilasida tug‘ilishi mumkin bo‘lgan farzandlardan biri qandli diabet bilan, ikkinchisi esa birinchi belgi bo‘yicha sog‘lom, ikkinchi belgi bo‘yicha fenilketonuriya bilan kasallangan. Tug‘ilgan farzandlardan diabet bilan kasallanganlarining shu belgi bo‘yicha sog‘lom farzandlarga nisbatini aniqlang.
A) 3:1 B) 4:1 C) 2:1 D) 1:1
39. Odamlarda qandli diabet va fenilketonuriya kasalliklari retsessiv autosoma tipda irsiylanadi. Qandli diabet bilan kasallangan erkak, shu belgilari bo‘yicha sog‘lom ayol bilan turmush qurdi. Ularning oilasida tug‘ilishi mumkin bo‘lgan farzandlardan biri qandli diabet bilan, ikkinchisi esa birinchi belgi bo‘yicha sog‘lom, ikkinchi belgi bo‘yicha fenilketonuriya bilan kasallangan. Tug‘ilgan farzandlarda diabetga bilan kasallangan, fenilketonuriya bo’yicha sog’lom farzandlarning necha foizi geterozigotali bo’ladi?
A) 25 B) 100 C) 66.6 D) 33.3
40. Otasi shapko’r (geterozigota), onasi polidaktiliya bilan kasallangan sog’ qiz otasi shapko’r va polidaktiliya bilan kasallangan , onasi sog’ yigitga turmushga chiqdi.
Yigit shapko’rlik bilan, uning ukasi polidaktiliya bilan kasallangan. Yigit va qizning genotipini toping.
A) AaBb x aabb B) aaBb x Aabb
C) aabb x Aabb D) AABB x aabb
41..Otasi shapko’r (geterozigota), onasi polidaktiliya bilan kasallangan sog’ qiz otasi shapko’r va polidaktiliya bilan kasallangan , onasi sog’ yigitga turmushga chiqdi. Yigit shapko’rlik bilan, uning ukasi polidaktiliya bilan kasallangan. Shu oiladan tug’iladigan farzadlarning necha % i shapko’rlik bilan kasallangan bo’lishi mumkin?
A) 25 B) 50 C) 33 D) 100
42.Otasi shapko’r (geterozigota), onasi polidaktiliya bilan kasallangan sog’ qiz otasi shapko’r va polidaktiliya bilan kasallangan , onasi sog’ yigitga turmushga chiqdi. Yigit shapko’rlik bilan, uning ukasi polidaktiliya bilan kasallangan. Shu oiladan tug’iladigan farzadlarning necha % i sog’ bo’lishi mumkin?
A) 25 B) 50 C) 33 D) 100
43.Otasi shapko’r (geterozigota), onasi polidaktiliya bilan kasallangan sog’ qiz otasi shapko’r va polidaktiliya bilan kasallangan , onasi sog’ yigitga turmushga chiqdi. Yigit shapko’rlik bilan, uning ukasi polidaktiliya bilan kasallangan. Shu oiladan tug’iladigan farzadlarning necha % i polidaktiliya tug’ilishi mumkin?
A) 50 B) 66,6 C) 25 D) 0
44.Otasi shapko’r (geterozigota), onasi polidaktiliya bilan kasallangan sog’ qiz otasi shapko’r va polidaktiliya bilan kasallangan, onasi sog’ yigitga turmushga chiqdi. Yigit shapko’rlik bilan, uning ukasi polidaktiliya bilan kasallangan. Shu oiladan tug’iladigan farzadlarning necha % i ikkala kasallak bilan kasallanishi mumkin?
A) 50 B) 66,6 C) 25 D) 0
45. Odamlarda yaqindan ko’rish, normal ko’rish ustidan, qo’ng’ir ko’z , ko’k ko’z ustidan daminantlik qiladi. Yaqindan ko’ruvchi , qo’ng’iz ko’zli ota onaning yolg’iz farzandi ko’k ko’zli bo’lib normal ko’radi. 2 juft belgi nazarda tutilgan holda yaqindan ko’ruvchi odamlar necha tipdagi genotipik guruh hosil qiladi?
A) 6 ta B) 4 ta C) 3 ta D) 2 ta
46. Odamlarda yaqindan ko’rish, normal ko’rish ustidan , qo’g’ir ko’z , ko’k ko’z ustidan daminantlik qiladi. Yaqindan ko’ruvchi , qo’ng’iz ko’zli ota onaning yolg’iz farzandi ko’k ko’zli bo’lib normal ko’radi. 2 juft belgi nazarda tutilgan qo’ng’ir ko’zli odamlar necha tipdagi genotipik guruh hosil qiladi?
A) 4 ta B) 3 ta C) 5 ta D) 6 ta
47. Sariq rangli burushgan va yashil rangli silliq goozigotali no’xatlar o’zaro chatishtirilganda F₂ da sariq silliq , yashil burushgan, sariq burushgan , yashil silliq no’xatlar olindi. 2 juft belgi nazarda tutilgan holda silliq no’xatlar necha tipdagi genotipik guruh hosil qiladi desa?
A) 3 ta B) 6 ta C) 5 ta D) 2 ta
48. Sariq rangli burushgan va yashil rangli silliq no’xatlar o’zaro chatishtirilganda F₂ da sariq silliq ,
yashil burushgan, sariq burushgan , yashil silliq no’xatlar olindi. 2 juft belgi nazarda tutilgan holda sariq rangli no’xatlar necha tipdagi genotipik guruh hosil qiladi desa?
A) 5 xil B) 2 xil C) 6 xil D) 1 xil
49. Fruktonuriyasiydik tarkibida qandning ortishi natijasida yuzaga keladigan retsissev kasallik bo`lib,2 xil tipda irsiylanadi. Birinchi tipi klinik belgilarsiz kechsa, ikkinchi tipi aqliy zaiflikni keltirib chiqaradi. Ota birinchi tipi bilan ona ikkinchi tipi bilan kasallangan bo`lsa, o`gil farzandlar 2 ta tip bo`yicha kasallanadi. Klinik belgilarsiz kechadigan kasal bola genotipini aniqlang.
A)aaBb B)Aabb C)aaBB D)AAbb
50. Fruktonuriyasiydik tarkibida qandning ortishi natijasida yuzaga keladigan retsissev kasallik bo`lib,2 xil tipda irsiylanadi. Birinchi tipi klinik belgilarsiz kechsa, ikkinchi tipi aqliy zaiflikni keltirib chiqaradi. Ota birinchi tipi bilan ona ikkinchi tipi bilan kasallangan bo`lsa, o`gil farzandlar 2 ta tip bo`yicha kasallanadi. Tug`ilgan farzandlarning necha foizi sog`lom bo`ladi?
A)25 B)50 C)75 D)100
51.Fruktonuriyasiydik tarkibida qandning ortishi natijasida yuzaga keladigan retsissev kasallik bo`lib,2 xil tipda irsiylanadi. Birinchi tipi klinik belgilarsiz kechsa, ikkinchi tipi aqliy zaiflikni keltirib chiqaradi. Ota birinchi tipi bilan ona ikkinchi tipi bilan kasallangan bo`lsa, o`gil farzandlar 2 ta tip bo`yicha kasallanadi. Tug`ilgan farzandlarning necha foizi ikkila tip bo`yicha kasal bo`ladi?
A)25 B)50 C)75 D)100
52.Fruktonuriyasiydik tarkibida qandning ortishi natijasida yuzaga keladigan retsissev kasallik bo`lib,2 xil tipda irsiylanadi. Birinchi tipi klinik belgilarsiz kechsa, ikkinchi tipi aqliy zaiflikni keltirib chiqaradi. Ota birinchi tipi bilan ona ikkinchi tipi bilan kasallangan bo`lsa, o`gil farzandlar 2 ta tip bo`yicha kasallanadi. Tug`ilgan farzandlarning necha foizi bitta tip bo`yicha kasal bo`ladi?
A)25 B)50 C)75 D)100
53. Fruktonuriyasiydik tarkibida qandning ortishi natijasida yuzaga keladigan retsissev kasallik bo`lib,2 xil tipda irsiylanadi. Birinchi tipi klinik belgilarsiz kechsa, ikkinchi tipi aqliy zaiflikni keltirib chiqaradi. Ota birinchi tipi bilan ona ikkinchi tipi bilan kasallangan bo`lsa, o`gil farzandlar 2 ta tip bo`yicha kasallanadi. Ota-ona genotipini aniqlang.
A)AaBbxAabb B)aaBbxAabb C)aaBbxAAbb D)aaBBxAabb
54. AaBb genotipli organism chatishtirilganda olingan avlodda 1ta dominat genli organizmlar bilan 2ta dominat genli organizmlar nisbatini aniqlang.
A) 1:1,5 yoki 2:3 B) 6:1 C) 1;1 D) 2:1
55. AaBb genotipli organism chatishtirilganda olingan avlodda 2ta dominat genli organizmlar bilan 4ta dominat genli organizmlar nisbatini aniqlang.
A) 1:1,5 yoki 2:3 B) 6:1 C) 1;1 D) 2:1
56. AaBb genotipli organism chatishtirilganda olingan avlodda 3ta dominat genli organizmlar bilan 2ta dominat genli organizmlar nisbatini aniqlang.
A) 1:1,5 yoki 2:3 B) 6:1 C) 1;1 D) 2:1
57. AaBb genotipli organism chatishtirilganda olingan avlodda 1ta dominat genli organizmlar bilan 3ta dominat genli organizmlar nisbatini aniqlang.
A) 1:1,5 yoki 2:3 B) 6:1 C) 1;1 D) 2:1
58. AaBb genotipli organism chatishtirilganda olingan avlodda barchasi dominat genli organizmlar bilan barchasi retsissev genli organizmlar nisbatini aniqlang.
A) 1:1,5 yoki 2:3 B) 6:1 C) 1;1 D) 2:1
59. Onasi qo’y ko’z(AA), silliq sochli, otasi ko’k ko’z jingalak(BB) sochli bo’lgan taram-taram(Bb) sochli ayol digeterozigota erkakka turmushga chiqdi. Tug’ilishi mumkin bo’lgan farzandlar orasidan genotipik guruhning necha foizini taram sochli qo’y ko’z fenotipli farzandlar tashkil etadi?
A) 56,25 B) 25 C) 22,2 D) 16,6
60. Onasi gomozigota qo’y ko’z,silliq sochli, otasi ko’k ko’z jingalak sochli bo’lgan taram-taram sochli ayol digeterozigota erkakka turmushga chiqdi. Tug’ilishi mumkin bo’lgan farzandlar orasidan fenotipik guruhning necha foizini taram sochli qo’y ko’z fenotipli farzandlar tashkil etadi?
A) 6,25 B) 11,1 C) 22,2 D) 16,6
61. Onasi gomozigota qo’y ko’z, silliq sochli, otasi ko’k ko’z, jingalak sochli bo’lgan taram-taram sochli ayol digeterozigota erkakka turmushga chiqdi. Tug’ilishi mumkin bo’lgan farzandlar orasidan genotipik guruhning necha foizini taram sochli qo’y ko’z fenotipli farzandlar tashkil etadi?
A) 56,25 B) 25 C) 22,2 D) 16,6
62. Onasi gomozigota qo’y ko’z, silliq sochli, otasi ko’k ko’z jingalak sochli bo’lgan taram-taram sochli ayol digeterozigota erkakka turmushga chiqdi. Tug’ilishi mumkin bo’lgan farzandlar orasidan fenotipik guruhning necha foizini taram sochli qo’y ko’z fenotipli farzandlar tashkil etadi?
A) 6,25 B) 11,1 C) 22,2 D) 16,6
63. Quyidagi jadvalda PpRr x PpRr duragayining gametalar kombinatsiyasi joylashtirilgan:

/	PR	Pr	pR	Pr
PR	1	2	3	4
Pr	5	6	7	8
pR	9	10	11	12
pr	13	14	15	16

Shu jadvaldan digeterozigota organizmlar raqamlarini ko’rsating?
A)1-16 B)12-15 C)2-13 D)7-10
64. Quyidagi jadvalda PpRr x PpRr duragayining gametalar kombinatsiyasi joylashtirilgan:

/	PR	Pr	pR	Pr
PR	1	2	3	4
Pr	5	6	7	8
pR	9	10	11	12
pr	13	14	15	16

Shu jadvaldan keyingi bo’g’inda ajralish bermaydigan organizmlar raqamlarini ko’rsating?
A)1-16 B)12-15 C)2-13 D)7-10
65. Quyidagi jadvalda TtKk x TTKk duragayining gametalar kombinatsiyasi joylashtirilgan:

/	TK	Tk	tK	tk
TK	1	2	3	4
Tk	5	6	7	8

Shu jadvaldan genotipi o’xshash organizmlar raqamlarini ko’rsating?
A)2-5 B)1-6 C)4-7 D)2-8
66. Quyidagi jadvalda TtKk x TTKk duragayining gametalar kombinatsiyasi joylashtirilgan:

/	TK	Tk	tK	Tk
TK	1	2	3	4
Tk	5	6	7	8

Shu jadvaldan keyingi bo’g’inda ajralish bermaydigan organizmlar raqamlarini ko’rsating?
A)2-5 B)1-6 C)4-7 D)2-8
67. Sholi o’simligida poyaning baland va donning yirik bo’lishi, poyaning past va mayda bo’lishi ustidan to’liq dominanatlik qiladi. Tajribada digeterozigotali sholi navlari o’zaro chatishtirildi. Natijada olingan 2400 ta baland poyali sholi o’simliklarining nechtasida doni yirik bo’ladi?
A) 600 B) 450 C) 1800 D) 300
68. Sholi o’simligida poyaning baland va donning yirik bo’lishi, poyaning past va mayda bo’lishi ustidan to’liq dominanatlik qiladi. Tajribada digeterozigotali sholi navlari o’zaro chatishtirildi. Natijada olingan 2400 ta baland poyali sholi o’simliklarining nechtasida doni mayda bo’ladi?
A) 600 B) 450 C) 1800 D) 300
69. Sholi o’simligida poyaning baland va donning yirik bo’lishi, poyaning past va mayda bo’lishi ustidan to’liq dominanatlik qiladi. Tajribada digeterozigotali sholi navlari o’zaro chatishtirildi. Natijada olingan 2400 ta sholi o’simliklardan nechtasining doni yirik bo’ladi?
A) 600 B) 450 C) 1800 D) 300
70. Sholi o’simligida poyaning baland va donning yirik bo’lishi, poyaning past va mayda bo’lishi ustidan to’liq dominanatlik qiladi. Tajribada digeterozigotali sholi navlari o’zaro chatishtirildi. Natijada olingan 2400 ta sholi o’simliklardan nechtasining doni mayda bo’ladi?
A) 600 B) 450 C) 1800 D) 300
71. Sholi o’simligida poyaning baland va donning yirik bo’lishi, poyaning past va mayda bo’lishi ustidan to’liq dominanatlik qiladi. Tajribada digeterozigotali sholi navlari o’zaro chatishtirildi. Natijada olingan 2400 ta sholi o’simliklardan nechtasining genotipi ota-onaniki kabi bo’ladi?
A) 600 B) 450 C) 1800 D) 300
72. Komil va Akmalning ko`zlari kulrang, Madinaning ko`zlari esa yashil. Bolalarning onasi kulrang ko`zli (ota-ona yashil ko`zli). Ko`z rangini ifodalovchi gen jinsiy bo`lmagan hujayrada joylashgan. Bolalarning va onaning ota-ona genotiplarini aniqlang.
A) aa-Komil, Aa-Madina, aa-Akmal, Aa x Aa
B) Aa-Komil, aa-Madina, aa-Akmal, Aa x Aa
C) aa-Komil, aa-Madina, Aa-Akmal, Aa x Aa
D) AA-Komil, Aa-Madina, Aa-Akmal, Aa x Aa
73. Komil va Akmalning ko`zlari kulrang, Madinaning ko`zlari esa yashil. Bolalarning onasi kulrang ko`zli
(ota-ona yashil ko`zli). Ko`z rangini ifodalovchi gen jinsiy bo`lmagan hujayrada joylashgan. Komilni tahliliy chatishtirilganda qanday fenotipli organizmlar hosil bo`ladi?
A) 100% kulrang B) 75% kulrang 25% yashil
C) 50% kulrang 50% yashil D) 100% yashil
74. Komil va Akmalning ko`zlari kulrang, Madinaning ko`zlari esa yashil. Bolalarning onasi kulrang ko`zli (ota-ona yashil ko`zli). Ko`z rangini ifodalovchi gen jinsiy bo`lmagan hujayrada joylashgan. Komilni tahliliy chatishtirilganda qanday fenotipli organizmlar hosil bo`ladi?
A) 100% kulrang B) 75% kulrang 25% yashil
C) 50% kulrang 50% yashil D) 100% yashil
75. Komil va Akmalning ko`zlari kulrang, Madinaning ko`zlari esa yashil. Bolalarning onasi kulrang ko`zli (ota-ona yashil ko`zli). Ko`z rangini ifodalovchi gen jinsiy bo`lmagan hujayrada joylashgan. Bolalarning otasini genotipini aniqlang.
A) Aa B) AA C) aa D) Aa
76. Kokilli, qora xo‘roz xuddi shunday tovuq bilan chatishtirildi. Ulardan olingan 20 ta jo‘jalardan 10 tasi qora rangli, kokilga ega; 5 tasi qo‘ng‘ir rangli, kokilli, 4 ta jo‘ja qora rangli, kokilsiz va 1 tasi qo‘ng‘ir rangli, kokilsiz edi. Qora rangli (A) va kokilga ega bo’lish (B) dominant belgi hisoblanadi. Ota-ona (a) va qora, kokilga ega avlodning (b) genotipini aniqlang.
A) a - AaBB x AaBb, b - AABB, AABb, AAbb, Aabb
B) a - AaBb x AaBb, b - AABB, AABb, AaBB, AaBb
C) a - AaBb x AABb, b - AABB, AABb, aaBB, aaBb
D) a - AaBb x AaBb, b - AABB, AABb, aabb, aaBb
77. Agar Aabb x AaBb genotipli organizmlar chatishtirilsa va AB genlariga ega gameta hayotchan bolmasa, tugiladigan avlodlarning necha foizini genotipi ota-onasinikiga oxshash boladi?
A) 25 B) 37,5 C) 33,3 D) 50
78. Odamlarda albinism va fenilketonuriya har xil
autosomada joylashgan retsessiv kasal lik hisoblanadi.
Digeterozigota ota-onadan tug’ilgan ikki belgi bo’yicha
kasal farzandlarni hisobga olmaganda ikki belgisi
bo’yicha sog’lom farzandlarning tug’ilish ehtimolini
aniqlang.
A) 60% B) 40% C) 50% D) 20%
79. Odamlarda albinism va fenilketonuriya har xil
autosomada joylashgan retsessiv kasal lik hisoblanadi.
Digeterozigota ota-onadan tug’ilgan ikki belgi bo’yicha
kasal farzandlarni hisobga olmaganda bitta belgisi
bo’yicha sog’lom farzandlarning tug’ilish ehtimolini
aniqlang.
A) 60% B) 40% C) 50% D) 20%
80. Odamlarda albinism va fenilketonuriya har xil
autosomada joylashgan retsessiv kasal lik hisoblanadi.
Digeterozigota ota-onadan tug’ilgan ikki belgi bo’yicha
kasal farzandlarni hisobga olmaganda albinizm bo’yicha
sog’lom farzandlarning tug’ilish ehtimolini aniqlang.
A) 60% B) 40% C) 80% D) 20%
81. Odamlarda albinism va fenilketonuriya har xil
autosomada joylashgan retsessiv kasallik hisoblanadi.
Digeterozigota ota- onadan tug’ilgan ikki belgi bo’yicha
kasal farzandlarni hisobga olmaganda albinos,
lekinfenilketonuriya bo’yicha sog’lom farzandlarning
tug’ilish ehtimolini aniqlang.
A) 60% B) 40% C) 80% D) 20%
82. Odamlarda albinism va fenilketonuriya har xil
autosomada joylashgan retsessiv kasallik hisoblanadi.
Digeterozigota ota- onadan tug’ilgan ikki belgi bo’yicha
kasal farzandlarni hisobga olmaganda fenilketonuriya
bo’yicha sog’lom farzandlarning tug’ilish ehtimolini
aniqlang.
A) 60% B) 40% C) 80% D) 20%
83. Agar AaBb x AaBb genotipli organizmlar chatishtirilsa va AB genlariga ega gameta hayotchan bolmasa, tugiladigan avlodlarning necha foizini genotipi ota-onasinikiga oxshash boladi?
A) 25 B) 22,22 C) 33,3 D) 37,5
84. Agar AaBb x AaBb genotipli organizmlar chatishtirilsa va aB genlariga ega gameta hayotchan bolmasa, tugiladigan avlodlarning necha foizini genotipi ota-onasinikiga oxshash boladi?
A) 25 B) 22,22 C) 33,3 D) 37,5
85. Agar AaBb x AaBb genotipli organizmlar chatishtirilsa va ab genlariga ega gameta hayotchan bolmasa, tugiladigan avlodlarning necha foizini birinchi belgi bo’yicha geterozigota, ikkinchi belgi bo’yicha dominant belgiga ega boladi?
A) 25 B) 22,22 C) 33,3 D) 37,5
86. AaBb genotipli organizmlar o‘zaro chatishtirilganda olingan organizmlarning necha foizi o‘ziga o‘xshagan genotipli organizm bilan chatishtirilsa, avlodda genotip bo‘yicha ajralish bermaydi?
Ularning genotiplarini aniqlang.
1) AABB; 2) AaBB; 3) AABb; 4) AaBb; 5) AAbb; 6) Aabb;
7) aaBB; 8) aaBb; 9) aabb
A) 75%; 3, 4, 6, 8 B) 25%; 1, 5, 7, 9
C) 25%; 1, 2, 3, 4 D) 50%; 1, 6, 7, 9
87. Mushuklarda yungining kalta (L) bo`lishi uzun (l) bo`lishi ustida, yungida oq dog`laring (S) bo`lishini ta`minlovchi gen oq dog`ni yuzaga chiqarmaydigan (s) gen ustidan dominantlik qilgan. Kalta yungli oq dog`lari bor mushuklar o`zaro
chatishtirilganda F1 da nazariy jihaldan 752 ta mushukchalar olingan, ulaming 140 tasi uzun yungli oq dog`li, 47 tasi uzun yungli dog`siz mushukchalar bo`lganligini hisobga olib, birinchi belgisi bo`yicha gomozigota, ikkinchi belgisi bo`yicha geterozigota genotipli organizmlar sonini aniqlang.
A. 141 B. 423 C. 282 D.188
88. Mushuklarda yungining kalta (L) bo`lishi uzun (l) bo`lishi ustida, yungida oq dog`laming (S) bo`lishini ta`minlovchi gen oq dog`ni yuzaga chiqarmaydigan (s) gen ustidan dominantlik qilgan Kalta yungli oq dog`lari bor mushuklar o`zaro
chatishtirilganda F1 da nazariy jihatdan 752 ta mushukchalar olingan, ularning 140 tasi uzun yungli oq dog`li, 47 tasi uzun yungli dog`siz mushukchalar bo`lganligini hisobga olib, kalta yungli oq dog`lari mavjud bo`lgan mushukchalaming sonini aniqlang
A. 141 B. 423 C. 282 D. 188
89.Mushuklarda yungining kalta (L) bo`lishi uzun (l) bo`lishi ustida, yungida oq dog`laming (S) bo`lishini ta`minlovchi gen oq dog`ni yuzaga chiqarmaydigan (s) gen ustidan dominantlik qilgan. Kalta yungli oq dog`lari bor mushuklar o`zaro chatishtirilganda F, da nazariy jihatdan 752 ta mushukchalar olingan, ularning 140 tasi uzun yungli oq dog`li, 47 tasi uzun yungli dog`siz mushukchalar bo`lganligini hisobga olib, ota-ona genotipini aniqlang.
A. LISs x LISs B. LlSS x LLSS
C. LISs x LLSS D. LLSS x LISs
90. Tajribada pomidor mevasining yumaloq shakli (A), noksimon shakli (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada yumaloq qizil rangli va noksimon sariq rangli pomidorlar o`zaro chatishtirildi. F1 da 50% yumaloq qizil rangli, 50% noksimon qizil rangli duragaylar olindi. Ota-ona formalarning genotipini aniqlang.
A. AaBB x aabb B. AABb x aabb
C. AABB x AABB D. AaBb x aabb
91. Quyonlarda junning kulrang va to`lqinsimon bo`lishi oq va silliqligi ustida to`liq dominantlik qiladi. Kulrang to`lqinsimon junli va kulrang silliq junli quyon zotlari o`zaro chatishtirildi. F1 avlodda kulrang to`lqinsimon, kulrang silliq, oq to`lsinsimon va oq silliq fenotipli duragaylar olingan bo`lsa,
ikkala belgisi bo`yicha geterozigota duragaylar umumiy F1
duragaylarning necha foizini tashkil qilishini aniqlang.
A. 37,5 B. 12,5 C. 25 D. 62,5
92.Quyonlarda junning kulrang va to`lqinsimon bo`lishi oq va silliqligi ustida to`liq dominantlik qiladi. Kulrang to`lqinsimon junli va kuirang silliq junli quyon zotlari o`zaro chatishtirildi. F1 avlodda kulrang to`lqinsimon, kulrang silliq, oq to`lsinsimon va oq silliq fenotipli duragaylar olingan bo`lsa, birinchi belgisi bo`yicha geterozigota duragaylar umumiy F1 duragaylaming necha foizini tashkil qilishini aniqlang.
A. 37,5 B. 12,5 C. 50 D. 62,5
93.Quyonlarda junning kulrang va to`lqinsimon bo`lishi oq va silliqligi ustida to`liq dominantlik qiladi. Kulrang to`lqinsimon junli va kulrang silliq junli quyon zotlari o`zaro chatishtirildi. F1 avlodda kulrang to`lqinsimon, kulrang silliq, oq to`lsinsimon va oq silliq fenotipli duragaylar olingan bo`lsa, otaona genotipini aniqlang.
A. AABB x Aabb B. AaBb x Aabb
C AaBb x aabb D. AABb x Aabb
94.Quyonlarda junning kulrang va to`lqinsimon bo`lishi oq va silliqligi ustida to`liq dominantlik qiladi. Kulrang to`lqinsimon junli va kulrang silliq junli quyon zotlari o`zaro chatishtirildi. F1 avlodda kulrang to`lqinsimon, kulrang silliq, oq to`lsinsimon va oq silliq fenotipli duragaylar olingan bo`lsa,
quyidagi qaysi genotipli organizm F1 da hosil bo`lmaganligini aniqlang.
A. AAbb B. aaBB C. AaBb D. AABb
95. Itlarda jun rangining qora bo`lishi jigarrang ustidan, kalta bo`lishi uzun bo`lishi ustidan to`liq dominantlik qiladi. Har ikkala belgining rivojlanishini ta`minlovchi genlar boshqa-boshqa xromosomalarda joylashgan. Agar digeterozigotali
qora va kalta junli itlar o`zaro chalishlirilganda keyingi avlodda olingan kuchukchalaming necha foizi qora va kalta junli bo`ladi?
A. 56,25 B. 18,75 C. 81,25 D. 6,25
96. Seleksioner tut ipak qurti kapalagming ikki zotini o`zaro chatishtirdi. Ular quyidagi belgilari bilan bir biridan farq qilar edi. Birinchi kapalak yashil rangli lichinka beradi va ular sariq rangli pilla o`raydi, ikkinchi kapalak esa yo`l-yo`l lichinka beradi va ular oq rangli pilla o`raydi. F1 avlodda olingan lichinkalar yo`l-yo`l bo`lib, ular sariq rangli pilla o`rashgan. F2da 6385 ta sariq pilla o`raydigan yo`l-yo`l lichinka, 2145 ta oq pilla o`raydigan yo`l-yo`l lichinka, 2099
ta sariq pilla o`raydigan yashil rangli lichinka, 691 ta oq pilla o`raydigan yashil rangli lichinka olingan. Genotipi digomozigota bo`lgan oq pilla o`raydigan yo`l-yo`l rangli lichinkalar soni qancha ekanligini aniqlang.
A.1430 B. 715 C. 845 D. 1125
97.Seleksioner tut ipak qurti kapalagning ikki zotini o`zaro chatishtirdi. Ular quyidagi belgilari bilan bir biridan farq qilar edi. Birinchi kapalak yashil rangli lichinka beradi va ular sariq rangli pilla o`raydi, ikkinchi kapalak esa yo`l-yo`l lichinka beradi va ular oq rangli pilla o`raydi. F1 avlodda olingan lichinkalar yo`l-yo`l bo`lib, ular sariq rangli pilla o`rashgan. F2da 6385 ta sanq pilla o`raydigan yo`l-yo`l lichinka, 2145 ta oq pilla o`raydigan yo`l-yo`l lichinka, 2099
ta sariq pilla o`raydigan yashil rangli lichinka, 691 ta
oq pilla o`raydigan yashil rangli lichinka olingan. F2
avloddagi duragaylar genotip jihatdan nechta
guruhga bo`linadi?
A. 3 xil B. 6 xil C. 9 xil D. 12 xil
98.Seleksioner tut ipak qurti kapalagining ikki zotini o`zaro chatishtirdi. Ular quyidagi belgilari bilan bir biridan farq qilar edi. Birinchi kapalak yashil rangli lichinka beradi va ular sariq rangli pilla o`raydi, ikkinchi kapalak esa yo`l-yo`l lichinka beradi va ular oq rangli pilla o`raydi. F1 avlodda olingan lichinkalar yo`l-yo`l bo`lib, ular sariq rangli pilla o`rashgan. F2da 6385 ta sariq pilla o`raydigan yo`l-yo`l lichinka, 2145 ta oq pilla o`raydigan yo`l-yo`l lichinka, 2099
ta sariq pilla o`raydigan yashil rangli lichinka, 691 ta oq pilla o`raydigan yashil rangli lichinka olingan. F2 avloddagi duragaylar orasida nechtasi ikkala belgisi bo`yicha gomozigota retsessiv ekanligini aniqlang.
A. 715 B. 691 C. 1418 D. 2099
99. Bulg`or garmdorilarining qizil va yashil, yupqa va qalin etli xillari bo`Iadi. Qizil rangni boshqaruvchi gen dominant, yupqa etli bo`lish retsessiv genga bog`liq. Ikki gen ham har xil
autosoma xromosomalarda joylashgan. Agar geterozigotali qizil va qalin po`stli garmdorini ikki belgisi bo`yicha retsessiv xili bilan chatishtirilsa Fb da qanday genotipga ega bo`lgan garmdorilarni olish mumkin?
A. AABB, AABb, AaBB, AaBb
B. AaBb, Aabb, aaBb, aabb
C. AABB, AABb, aaBb, aabb
D. aabb, AaBb, aaBB, AAbb
100. Pomidor mevasining yumaloq shakli (A), noksimon shakli (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada yumaloq qizil rangli va noksimon sariq rangli
pomidorlar o`zaro chatishtirildi. F1 da yumaloq qizil rangli duragaylar olindi. Ota-ona formalarining genotipini aniqlang.
A. AaBb x aabb B. AABb x aabb
C. AABB x aabb D. AaBB x aabb