Fayzullo Nasriddinov Energiya almashinuvi va atf

Genlarning komplementar va
epistaz tasiri
1. Otlar junining rangini ikkita allel bo’Imagan genlar nazorat qiladi. Genotipdagi dominant B geni qora rangli, b geni esa malla rangli jun hosil bo’lishiga sabab bo'ladi. I geni esa B va b genlar funksiyasini pasaytirib, rangning kulrang tusda bo’lishiga olib keladi. Fermer xo'jaligida bir necha yil davomida digeterozigotali otlarni chatishtirish natijasida olingan nasl orasida necha foiz organizm kulrang tusda bo'lishi ehtimolini aniqlang.
A) 75 B) 50 C) 25 D) 100
2.Otlar junining rangini ikkita allel bo’lmagan genlar nazorat qiladi. Genotipdagi dominant B geni qora rangli, b geni esa malla rangli jun hosil bo’lishiga sabab bo'ladi. I geni esa B va b genlar funksiyasini pasaytirib, rangning kulrang tusda bo’lishiga olib keladi. Fermer xo'jaligida bir necha yil davomida digeterozigotali otlarni chatishtirish natijasida olingan nasl orasida fenotip bo'yicha nisbat qanday bo’lishini aniqlang.
A) 12:3:1 B) 9:6:1 C) 9:3:3:1 D) 15:1
3.Otlar junining rangini ikkita allel bo’Imagan genlar nazorat qiladi. Genotipdagi dominant B geni qora rangli, b geni esa malla rangli jun hosil bo’lishiga sabab bo'ladi. I geni esa B va b genlar funksiyasini pasaytirib, rangning kulrang tusda bo’lishiga olib keladi. Fermer xo'jaligida bir necha yil davomida digeterozigotali otlarni chatishtirish natijasida olingan nasl orasida fenotip bo'yicha ota-onaga o'xshamagan organizmlar necha foizni tashkil qiladi?
A) 75 B) 50 C) 25 D) 100
4. Qalampirning qizil rangda bo’lishi R va C genlariga
bog’liq. Genotipda bu genlarning bo’lmasligi yashil, birinchi dominant genning bo’lishi qo’ng’ir, ikkinchi dominant genning bo’lishi esa sariq rangni namoyon qiladi. Qo’ng’ir va sariq qalampirlar o’zaro chatshtirilganda avlodda barcha rangdagi qalampirlar hosil bo’ldi. Avlodda qanday genotipli organizmlar uchramaydi.
1) AABB; 2) AaBb; 3) aabb; 4) AAbb; 5) aaBb;
6) Aabb; 7) aaBB; 8) AaBB
A) 1,2,3,4 B) 5,6,7,8 C) 1,4,7,8 D) 2,3,5,6
5. Qalampirning qizil rangda bo’lishi R va C genlariga
bog’liq. Genotipda bu genlarning bo’lmasligi yashil, birinchi dominant genning bo’lishi qo’ng’ir, ikkinchi dominant genning bo’lishi esa sariq rangni namoyon qiladi. Qo’ng’ir va sariq qalampirlar o’zaro chatshtirilganda avlodda barcha rangdagi qalampirlar hosil bo’ldi. Ota ona genotipini aniqlang.
A) AaBb x AaBb B) AaBb x aabb
C) Aabb x aaBb D) Aabb x Aabb
6. Qalampirning qizil rangda bo’lishi R va C genlariga
bog’liq. Genotipda bu genlarning bo’lmasligi yashil, birinchi dominant genning bo’lishi qo’ng’ir, ikkinchi
dominant genning bo’lishi esa sariq rangni namoyon qiladi. Qo’ng’ir va sariq qalampirlar o’zaro chatshtirilganda avlodda barcha rangdagi qalampirlar hosil bo’ldi. Avloddagi fenotipik guruh sonini toping.
A) 9 B) 4 C) 3 D) 2
7. Norka juning jigar rang bo’lishi dominant noallel A-B genlarni genotipiga birgalikda kelishi natijasida yuzaga keladi. Genotipda ushbu dominant genlardan biri bo’lsa yoki umuman bo’lmasa platina rangli jun yuzaga chiqadi. Agar degetrazegota organizm o’zaro chatishtirilghanda nazariy jihatdan 80 ta nasllar olinsa avlodning nechtasi jigarrang junga ega desa?
A) 45 B) 70 C) 35 D) 90
8. Norka juning jigar rang bo’lishi dominant noallel
A_--B_- genlarni genotipiga birgalikda kelishi natijasida yuzaga keladi. Genotipda ushbu dominant genlardan biri bo’lsa yoki umuman bo’lmasa platina rangli jun yuzaga chiqadi. Agar degetrazegota organizm o’zaro chatishtirilghanda nazariy jihatdan 80 ta nasllar olinsa avlodning nechtasi platina rangga ega bo’ladi?
A) 45 B) 70 C) 35 D) 90
9. Norka juning jigar rang bo’lishi dominant noallel A-B genlarning genotipiga birgalikda kelishi natijasida yuzaga keladi. Genotipda ushbu dominant genlardan faqat biri bo’lsa yoki umuman bo’lmasa platina rangli jun yuzaga chiqadi. Agar jigar rang junli degetrazigotali organizmlarning o’zaro chatishtirilgandan nazariy jihatdan 80 ta nasllar olinsa avlodda jigar rang norkalarning nechtasi faqat 1 ta avlod geni bo’yicha gomozigotaali genotipga ega bo’ladi?
A) 40 B) 20 C) 35 D) 45
10. Norka juning jigar rang bo’lishi dominant noallel
A-B genlarning genotipiga birgalikda kelishi natijasida yuzaga keladi. Genotipda ushbu dominant genlardan faqat biri bo’lsa yoki umuman bo’lmasa platina rangli jun yuzaga chiqadi. Agar jigar rang junli degetrazigotali organizmlarning o’zaro chatishtirilgandan nazariy jihatdan 80 ta nasllar olinsa avlodda jigar rang norkalarning nechtasi digomozigotaali genotipga ega bo’ladi desa?
A) 15 B) 5 C) 35 D) 45
11. Norka juning jigar rang bo’lishi dominant noallel
A-B genlarning genotipiga birgalikda kelishi natijasida yuzaga keladi. Genotipda ushbu dominant genlardan faqat biri bo’lsa yoki umuman bo’lmasa platina rangli jun yuzaga chiqadi. Agar jigar rang junli degetrazigotali organizmlarning o’zaro chatishtirilgandan nazariy jihatdan 80 ta nasllar olinsa avlodda jigar rang norkalarning nechtasi digetrazigotali genotipga ega bo’ladi?
A) 40 B) 20 C) 35 D) 45
12. Piyoz po’stining qizil rangi allel bo’lmagan A_{_}B_{_} genlarining ta’siri natijasida yuzaga chiqadi. Genotipida
ushbu noallel dominant genlardan faqat 1 ning bo’lishi sariq rangni, dominant genlarni uchramasligi oq rangni yuzaga chiqaradi, sariq rangli genotipini har xil bo’lgan geterazigotali organizmlar chatishtirilganda hosil bo’lgan nasllarning necha % i I belgi bo’yicha gomozigotali?
A) 25% B) 37,5 % C) 50 % D) 56.25
13. Piyoz po’stining qizil rangi alel bo’lmagan A_- - B_- genlarining ta’siri natijasida yuzaga chiqadi. Genotipida ushbu noallel dominant genlardan faqat 1 ning bo’lishi sariq rangni, Dominant genlarni uchramasligi oq rangni yuzaga chiqaradi, genotipini har xil bo’lgan geterazigota li sariq organizmlar chatishtirilganda hosil bo’lgan nasllarning necha % i bitta belgi bo’yicha geterozegotali?
A) 25% B) 37,5 % C) 50 % D) 56.25
14. Piyoz po’stining qizil rangi alel bo’lmagan A_-- B_- genlarining ta’siri natijasida yuzaga chiqadi. Genotipida ushbu noallel dominant genlardan faqat 1 ning bo’lishi sariq rangni, Dominant genlarni uchramasligi, oq rangni yuzaga chiqaradi, genotipi har xil bo’lgan geterazigotali sariq organizmlar chatishtirilganda hosil bo’lgan nasllarning necha % i degerazegotali?
A) 25% B) 37,5 % C) 50 % D) 56.25
15. Piyoz po’stining qizil rangi alel bo’lmagan A B genlarining ta’siri natijasida yuzaga chiqadi. Genotipida ushbu noallel dominant genlardan faqat 1 ning bo’lishi sariq rangni, Dominant genlarni uchramasligi, oq rangli genotipini har xil bo’lgan geterazigotali organizmlarning nasli necha % i qizil ranga ega bo’ladi?
A) 25% B) 37,5 % C) 50 % D) 56.25
16. Piyoz po’stining qizil rangi alel bo’lmagan A B genlarining ta’siri natijasida yuzaga chiqadi. Genotipida ushbu noallel dominant genlardan faqat 1 ning bo’lishi sariq rangni, dominant genlarni uchramasligi, oq rangni yuzaga chiqaradi genotipini har xil bo’lgan geterazigotali organizmlarning necha % i sariq rangga ega ?
A) 25% B) 37,5 % C) 50 % D) 56.25
17. Digitrozigota, kapalak qurtining kapalaklari o’zaro chatishtirilgan 9:7 nisbatda sariq va oq pillali organizmlar hosil bo’ldi, sariq rangli qurtlar genotipi?
A) A _– B_- B) A _– bb, aaB_ _, aabb
C) faqat A_bb yoki aaB_
D) faqat aabb
18. Digitrozigota, kapalak qurtining kapalaklri o’zaro chatishtirilgan 9:7 nisbatda sariq va oq pillali organizmlar hosil bo’ldi, oq rangli qurtlar genotipi?
A) A _– B_- B) A _– bb, aaB_ _, aabb
C) faqat A_bb yoki aaB_
D) faqat aabb
19. Digitirozigota no’xat o’simligin o’zaro chatishtirilganda 9:7 nisbatda qizil va oq gulli organizmlar hosil bo’ldi, qizil gulli organizmlar genotipini aniqlang?
A) A _– B_- B) A _– bb, aaB_ _, aabb
C) faqat A_bb yoki aaB_
D) faqat aabb
20. Digitirozigota no’xat o’simligin o’zaro chatishtirilganda 9:7 nisbatda qizil va oq gulli organizmlar hosil bo’ldi, oq gulli organizmlar genotipini aniqlang?
A) A _– B_- B) A _– bb, aaB_ _, aabb
C) faqat A_bb yoki aaB_
D) faqat aabb
21. Arpa o’simligida xlorofill pigmentini sintezlashda 2 ta ferment qatnashadi. Ularning bo’lmasligi pigment sintezini buzilishiga olib boradi. Har bir fermentning sintezi har xil autosomalarda joylashgan dominant (A va B) genlar bilan ifodalanadi. Agar fermentning birinchisi bo’lmasa o’simliklar oq rangda, 2-fermentning bo’lmasligi sariq rangda bo’lishiga olib keladi. Fermentlarning birgalikda bo’lmasligi o’simlikning oq rangini, birgalikda bo’lishi yashil rangini ta’minlaydi.Agar digeterozigota arpalarni o’zaro chatishtirilsa, fenotip bo’yicha qanday ajralish kuzatiladi?
A) 12 yashil; 3 sariq; 1 oq B) 1 yashil; 2 sariq; 1 oq
C) 13 sariq; 1 oq D) 9 yashil; 3 sariq; 4 oq
22. Arpa o’simligida xlorofill pigmentini sintezlashda
2 ta ferment qatnashadi. Ularning bo’lmasligi pigment sintezini buzilishiga olib boradi. Har bir fermentning sintezi har xil autosomalarda joylashgan dominant (A va B) genlar bilan ifodalanadi. Agar fermentning birinchisi bo’lmasa o’simliklar oq rangda, 2-fermentning bo’lmasligi sariq rangda bo’lishiga olib keladi. Fermentlarning birgalikda bo’lmasligi o’simlikning oq rangini, birgalikda bo’lishi yashil rangini ta’minlaydi. Agar digeterozigota arpalarni o’zaro chatishtirilsa, avlodda olingan duragaylarning necha foizi 1ta belgi bo’yicha gomozigotali yashil rangli bo’ladi?
A) 25% B) 6,25 % C) 12,5% D) 56,25%
23. Arpa o’simligida xlorofill pigmentini sintezlashda
2 ta ferment qatnashadi. Ularning bo’lmasligi pigment sintezini buzilishiga olib boradi. Har bir fermentning sintezi har xil autosomalarda joylashgan dominant (A va B) genlar bilan ifodalanadi. Agar fermentning birinchisi bo’lmasa o’simliklar oq rangda, 2-fermentning bo’lmasligi sariq rangda bo’lishiga olib keladi. Fermentlarning birgalikda bo’lmasligi o’simlikning oq rangini, birgalikda bo’lishi yashil rangini ta’minlaydi. Agar digeterozigota arpalarni o’zaro chatishtirilsa, avlodda olingan duragaylarning necha foizi digomozi gotali bo’ladi?
A) 25% B) 6,25 % C) 12,5% D) 56,25%
24. Arpa o’simligida xlorofill pigmentini sintezlashda
2 ta ferment qatnashadi. Ularning bo’lmasligi pigment sintezini buzilishiga olib boradi. Har bir fermentning sintezi har xil autosomalarda joylashgan dominant
(A va B) genlar bilan ifodalanadi. Agar fermentning birinchisi bo’lmasa o’simliklar oq rangda, 2-fermentning bo’lmasligi sariq rangda bo’lishiga olib
keladi. Fermentlarning birgalikda bo’lmasligi o’simlikning oq rangini, birgalikda bo’lishi yashil rangini ta’minlaydi.Agar digeterozigota arpalarni o’zaro chatishtirilsa, avlodda olingan duragaylarning necha foizi oq rangli 1 ta belgi bo’yicha gomozigotali bo’ladi?
A) 25% B) 6,25 % C) 12,5% D) 56,25%
25. Arpa o’simligida xlorofill pigmentini sintezlashda
2 ta ferment qatnashadi. Ularning bo’lmasligi pigment sintezini buzilishiga olib boradi. Har bir fermentning sintezi har xil autosomalarda joylashgan dominant
(A va B) genlar bilan ifodalanadi. Agar fermentning birinchisi bo’lmasa o’simliklar oq rangda, 2-fermentning bo’lmasligi sariq rangda bo’lishiga olib keladi. Fermentlarning birgalikda bo’lmasligi o’simlikning oq rangini, birgalikda bo’lishi yashil rangini ta’minlaydi. Agar digeterozigota arpalarni o’zaro chatishtirilsa, avlodda olingan duragaylarning necha foizi faqat yashil rangli bo’ladi?
A) 25% B) 6,25 % C) 12,5% D) 56,25%
26. Komplementariyaga mos keluvchi ta’rifni toping
1) belgining rivojlanishi bir necha gen nazorati ostida bo’ladi 2) allel bo’lmagan genlarning o’zaro ta’siri hisoblanadi
3) ikkinchi bo’g’inda ajralish nisbati 9:7; 4) F₂ da 13:3 nisbatda ajralish boradi 5) bir dominant gen ikkinchi dominant gendan ustunlik qiladi; 6) ingibitor gen ta’sirida boradi
7) to’ldiruvchi ta’sir tufayli yangi belgi paydo bo’ladi
8) xo’rozning toji irsiylanishi misol bo’ladi 9) tovuq pati oq va qora rangda irsiylanadi 10) yangi belgilar rivojlanadi
A) 1,2,3,6,10 B) 2,4,5,6,9,10
C) 1,2,3,7,8,10 D) 1,2,4,6,8,10
27. Epistaz ta’sirning ta’rifini belgilang
1) belgining rivojlanishi bir necha gen nazorati ostida bo’ladi 2) allel bo’lmagan genlarning o’zaro ta’siri hisoblanadi
3) ikkinchi bo’g’inda ajralish nisbati 9:7 4) F₂ da 13:3 nisbatda ajralish boradi 5) bir dominant gen ikkinchi dominant gendan ustunlik qiladi 6) ingibitor gen ta’sirida boradi 7) to’ldiruvchi ta’sir tufayli yangi belgi paydo bo’ladi 8) xo’rozning toji irsiylanishi misol bo’ladi 9) tovuq pati oq va qora rangda irsiylanadi 10) yangi belgilar rivojlanadi A) 1,2,3,6,10 B) 2,4,5,6,9,10
C) 1,2,3,7,8,10 D) 1,2,4,6,8,10
28. Digomozigota no`xatsimon va gulsimon tojli tovuqlar o`zaro chatishirilgandan olingan F1 duragaylar o`zaro chatishtirilganda olingan no`xatsimon tojli tovuqlarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y beradi?
A)66,6% B)75% C)25% D)33,3%
29.Digomozigota no`xatsimon va gulsimon tojli tovuqlar o`zaro chatishirilgandan olingan F1 duragaylar o`zaro chatishtirilganda olingan no`xatsimon tojli tovuqlarning
necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y bermaydi?
A)66,6% B)75% C)25% D)33,3%
30.Digomozigota no`xatsimon va gulsimon tojli tovuqlar o`zaro chatishirilgandan olingan F1 duragaylar o`zaro chatishtirilganda olingan gulsimon tojli tovuqlarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y bermaydi?
A)66,6% B)75% C)25% D)33,3%
31. Digomozigota no`xatsimon va gulsimon tojli tovuqlar o`zaro chatishirilgandan olingan F1 duragaylar o`zaro chatishtirilganda olingan gulsimon tojli tovuqlarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y beradi?
A)66,6% B)75% C)25% D)33,3%
32.Digomozigota no`xatsimon va gulsimon tojli tovuqlar o`zaro chatishirilgandan olingan F1 duragaylar o`zaro chatishtirilganda olingan gulsimon tojli tovuqlarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y bermaydi?
A)66,6% B)75% C)25% D)33,3%
33. IICC va iicc genotipli oq patli tovuq va xo`rozlar o`zaro chatishtirilganda F1 da olingan oq patli duragaylar o`zaro chatishtirildi. F2 da hosil bo`lgan oq rangli tovuqlarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida genotip bo’yicha ajralish ro`y beradi?
A)23% B)25% C)75 % D)77%
34. IICC va iicc genotipli oq patli tovuq va xo`rozlar o`zaro chatishtirilganda F1 da olingan oq patli duragaylar o`zaro chatishtirildi. F2 da hosil bo`lgan oq rangli tovuqlarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y bermaydi?
A)23% B)25% C)75 % D)77%
35. Komplementar irsiylanishga xos bo`lgan belgilarni aniqlang.
1.allel bo`lmagan genlarning o`zaro ta`siri 2.genotipik jihatdan 9ta guruh hosil bo`ladi; 3.xushbo`y hidli no`xatning guli rangining irsiylanishi 4.belgini yuzaga chiqarishda bir belgiga bevosita boshqasiga bilvosita ta`sir ko`rsatadi 5.fenotipik jihatdan 5ta guruh hosil bo`ladi
A)2,3 B)3,4 C)4,5 D)1,5
36. Komplementar irsiylanishga xos bo`lmagan belgilarni aniqlang.
1.allel bo`lmagan genlarning o`zaro ta`siri 2.genotipik jihatdan 9ta guruh hosil bo`ladi; 3.xushbo`y hidli no`xatning guli rangining irsiylanishi 4.belgini yuzaga chiqarishda bir belgiga bevosita boshqasiga bilvosita ta`sir ko`rsatadi 5.fenotipik jihatdan 5ta guruh hosil bo`ladi
A)2,3 B)3,4 C)4,5 D)1,5
37. Komplementar irsiylanishga xos bo`lmagan belgilarni aniqlang.
1.makkajo`xori so`tasining uzunligini irsiylanishi 2.genotipik jihatdan 9ta guruh hosil bo`ladi 3.no`xatsimon va gulsimon tojli tovuqlardan yong`oqsimon tojli tovuqlarni olinishi 4.bug`doy doning rangini irsiylanishi 5.uzunchoq qovoqlarni chatishtirib gardishsimon qovoqlarni olinishi 6. allel bo`lmagan genlarning o`zaro ta`siri
A)1,6 B)3,4 C)1,4 D)3,5
38. Komplementar irsiylanishga xos bo`lgan belgilarni aniqlang.
1.makkajo`xori so`tasining uzunligini irsiylanishi 2.genotipik jihatdan 9ta guruh hosil bo`ladi 3.no`xatsimon va gulsimon tojli tovuqlardan yong`oqsimon tojli tovuqlarni olinishi 4.bug`doy doning rangini irsiylanishi 5.uzunchoq qovoqlarni chatishtirib gardishsimon qovoqlarni olinishi 6. allel bo`lmagan genlarning o`zaro ta`siri
A)1,6 B)3,4 C)1,4 D)3,5
39.Faqat komplementar irsiylanishga xos bo`lgan belgilarni aniqlang.
1.makkajo`xori so`tasining uzunligini irsiylanishi 2.genotipik jihatdan 9ta guruh hosil bo`ladi 3.no`xatsimon va gulsimon tojli tovuqlardan yong`oqsimon tojli tovuqlarni olinishi 4.bug`doy doning rangini irsiylanishi 5.uzunchoq qovoqlarni chatishtirib gardishsimon qovoqlarni olinishi 6. allel bo`lmagan genlarning o`zaro ta`siri
A)3,5 B)2,6 C)2,3 D)4,6
40. Epistaz irsiylanishga xos bo`lgan belgilarni aniqlang.
1.fenotipik jihatdan ajralish 9:7, 9:3:3:1, 13:3 nisbatda bo`ladi. 2.ota-onada yo`q belgini avlodlarda namoyon bo`lishi 3.tovuq tojlarini shaklini irsiylanishi 4.tovuq patining ranggini irsiylanishi 5.to`ti patining ranggini irsiylanishi 6.belgini rivojlanishiga bevosita emas, balki bilvosita ta`sir etuvchi genni ishtrok etishi
A)1,2 B)3,5 C)4,6 D)5,6
41.Epistaz irsiylanishga xos bo`lmagan belgilarni aniqlang.
1.fenotipik jihatdan ajralish 9:7, 9:3:3:1, 13:3 nisbatda bo`ladi. 2.ota-onada yo`q belgini avlodlarda namoyon bo`lishi 3.tovuq tojlarini shaklini irsiylanishi 4.tovuq patining ranggini irsiylanishi 5.to`ti patining ranggini irsiylanishi 6.belgini rivojlanishiga bevosita emas, balki bilvosita ta`sir etuvchi genni ishtrok etishi
A)1,6 B)3,5 C)4,6 D)5,6
42.Epistatik irsiylanishga tegishli belgilarni toping?
1.noallel genlarning o`zaro ta`siri 2.genotipik nisbat 1:2:2:1:4:2:1:2:1 hosil bo`ladi 3.andaluz tovug`ining patining ranggini irsiylanishi 4.belgini yuzaga chiqarishda bir belgiga bevosita boshqasiga bilvosita ta`sir ko`rsatadi 5.fenotipik jihatdan 5ta guruh hosil bo`ladi
A)2,4 B)1,3 C)4,5 D)2,3
43. Epistatik irsiylanishga tegishli bo`lmagan belgilarni toping?
1.noallel genlarning o`zaro ta`siri 2.genotipik nisbat 1:2:2:1:4:2:1:2:1 hosil bo`ladi 3.andaluz tovug`ining
patining ranggini irsiylanishi 4.belgini yuzaga chiqarishda bir belgiga bevosita boshqasiga bilvosita ta`sir ko`rsatadi 5.fenotipik jihatdan 5ta guruh hosil bo`ladi
A)3,5 B)1,3 C)4,5 D)2,3
44. Xoldor to`tilarning sariq va havorangdagilari o`zaro chatishtirilganda F1 da digeterozigota yashil patli to`tilar olindi. F2 da olingan havorang patli to`tilarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y bermaydi?
A)33,3 B)25 C)66,6 D)6,25
45. Xoldor to`tilarning sariq va havorangdagilari o`zaro chatishtirilganda F1 da digeterozigota yashil patli to`tilar olindi. F2 da olingan sariq patli to`tilarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y bermaydi?
A)33,3 B)25 C)66,6 D)6,25
46.Xoldor to`tilarning sariq va havorangdagilari o`zaro chatishtirilganda F1 da digeterozigota yashil patli to`tilar olindi. F2 da olingan havorang patli to`tilarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y beradi?
A)33,3 B)25 C)66,6 D)6,25
47.Xoldor to`tilarning sariq va havorangdagilari o`zaro chatishtirilganda F1 da digeterozigota yashil patli to`tilar olindi. F2 da olingan to`tilarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida fenotipik ajralish ro`y beradi?
A)50 B)25 C)75 D)6,25
48. Xoldor to`tilarning sariq va havorangdagilari o`zaro chatishtirilganda F1 da digeterozigota yashil patli to`tilar olindi. F2 da olingan to`tilarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida fenotipik ajralish ro`y bermaydi?
A)50 B)25 C)75 D)62,5
49. Zig'ir o‘simligida gultojbarglarning qirqilganbo‘lishini В geni, gultojbarglarning tekis bo'lishini b ta’minlaydi. Noallel germing dominant alleli (S ) В genning faoliyatiga to‘sqinlik qiladi va tekis shaklni yuzaga chiqaradi. Gultojbarglari tekis va gultojbarglari qirqilgan o‘simliklar chatishtirilganda 270 ta qirqilgan, 450 ta tekis gultojbargli o‘simliklar olindi. Chatishtirish uchun olingan o‘simliklarning genotipini aniqlang.
A) bbSs x Bbss B) BbSs x Bbss
C) BbSs x BBss D) BbSS x Bbss
50. Zig'ir o‘simligida gultojbarglarning qirqilgan bo‘lishini В geni, gultojbarglarning tekisbo'lishini b
ta’minlaydi. Noallel germingdominant alleli (S ) В genning faoliyatigato‘sqinlik qiladi va tekis shaklni yuzagachiqaradi. Gultojbarglari tekis va gultojbarglari qirqilgan o‘simliklar chatishtirilganda 126 taqirqilgan, 378 ta tekis gultojbargli o‘simliklarolindi. Chatishtirish
uchun olingano‘simliklarning genotipini aniqlang.
A) bbSs x Bbss B) BbSs x Bbss
C) BbSs x BBss D) BbSS x Bbss
52. Go’za o‘simligida gultojbarglarning qirqilgan bo‘lishini В geni, gultojbarglarning tekisbo'lishini b ta’minlaydi. Noallel germingdominant alleli (S ) В genning faoliyatigato‘sqinlik qiladi va tekis shaklni yuzagachiqaradi. Gultojbarglari tekis va gultojbarglari qirqilgan o‘simliklar chatishtirilganda 288 taqirqilgan, 480 ta tekis gultojbargli o‘simliklarolindi. Chatishtirish uchun olingano‘simliklarning genotipini aniqlang.
A) bbSs x Bbss B) BbSs x Bbss
C) BbSs x BBss D) BbSS x Bbss
54. Tovuq fermasida 8800 ta jo‘ja tuxumdan yorib chiqdi. Bu jo'jalarning 18,75% ini qora patlilar, qolganini oq patlilar tashkil qiladi. Qora jo'jalarning necha foizi dominant ingibitor genga ega bo‘ladi?
A) 100 B) 7,69 C) 92.3 D) 84.6
55. Tovuq fermasida 8800 ta jo‘ja tuxumdan yorib chiqdi. Bu jo'jalarning 18,75% ini qora patlilar, qolganini oq patlilar tashkil qiladi. Oq jo'jalarning necha foizi dominant ingibitor genga ega bo‘lmaydi?
A) 7,69 B) 92.3 C) 79.2 D) 84.6
56. Tovuq fermasida 8800 ta jo‘ja tuxumdan yorib chiqdi. Bu jo'jalarning 18,75% ini qora patlilar, qolganini oq patlilar tashkil qiladi. Oq jo'jalarning
nechtasi dominant ingibitor genga ega bo‘ladi?
A) 6600 B) 550 C) 7150 D) 1650
57. Tovuq fermasida 8800 ta jo‘ja tuxumdan yorib chiqdi. Bu jo'jalarning 18,75% ini qora patlilar, qolganini oq patlilar tashkil qiladi. Oq jo'jalarning nechtasi dominant ingibitor genga ega bo‘lmaydi?
A) 550 B) 6600 C) 7150 D) 1650
58. Tovuq fermasida 8800 ta jo‘ja tuxumdan yorib chiqdi. Bu jo'jalarning 18,75% ini qora patlilar, qolganini oq patlilar tashkil qiladi. Jo'jalarning nechtasi qora rangga ega bo‘ladi?
A) 1650 B) 550 C) 7150 D) 6600
59. Sachratqi mevasi rangining sariq bo'lishi to‘q sariq bo'lishi ustidan chala dominantlik qiladi. Geterozigotalar mevasining rangi oraliq bo‘ladi. Meva rangining yuzaga chiqishi ikkinchi juft dominant genga bog‘liq. Uning retsessiv alleli ingibitorlik vazifasini bajarib, meva rangining oq bo‘lishiga olib keladi. Tajribada seleksioner olim tomonidan sachratqi mevasining rangi oraliq bo‘lgan digeterozigotali o'simliklari o‘zaro chatishtirilishi natijasida birinchi avlodda 960 ta o‘simlik olingan bo‘lsa, to‘q sariq mevali o‘simliklar sonini aniqlang.
A) 180B) 60 C) 240 D) 360
60. Sachratqi mevasi rangining sariq bo'lishi to‘q sariq bo'lishi ustidan chala dominantlik qiladi. Geterozigotalar mevasining rangi oraliq bo‘ladi. Meva rangining yuzaga chiqishi ikkinchi juft dominant genga bog‘liq. Uning retsessiv alleli ingibitorlik vazifasini bajarib, meva rangining oq bo‘lishiga olib keladi. Tajribada seleksioner olim tomonidan sachratqi mevasining rangi oraliq bo‘lgan digeterozigotali o'simliklari o‘zaro chatishtirilishi natijasida birinchi avlodda 960 ta o‘simlik olingan bo‘lsa, sariq mevali o‘simliklar sonini aniqlang.
A) 180B) 60 C) 240 D) 360
61. Sachratqi mevasi rangining sariq bo'lishi to‘q sariq bo'lishi ustidan chala dominantlik qiladi. Geterozigotalar mevasining rangi oraliq bo‘ladi. Meva rangining yuzaga chiqishi ikkinchi juft dominant genga bog‘liq. Uning retsessiv alleli ingibitorlik vazifasini bajarib, meva rangining oq bo‘lishiga olib keladi. Tajribada seleksioner olim tomonidan sachratqi mevasining rangi oraliq bo‘lgan digeterozigotali o'simliklari o‘zaro chatishtirilishi natijasida birinchi avlodda 960 ta o‘simlik olingan bo‘lsa, oraliq mevali o‘simliklar sonini aniqlang.
A) 360B) 60 C) 240 D) 180
62. Sachratqi mevasi rangining sariq bo'lishi to‘q sariq bo'lishi ustidan chala dominantlik qiladi. Geterozigotalar mevasining rangi oraliq bo‘ladi. Meva rangining yuzaga chiqishi ikkinchi juft dominant genga bog‘liq. Uning retsessiv alleli ingibitorlik vazifasini
bajarib, meva rangining oq bo‘lishiga olib keladi. Tajribada seleksioner olim tomonidan sachratqi mevasining rangi oraliq bo‘lgan digeterozigotali o'simliklari o‘zaro chatishtirilishi natijasida birinchi avlodda 960 ta o‘simlik olingan bo‘lsa, oq mevali o‘simliklar sonini aniqlang.
A) 240B) 60 C) 180 D) 360
63. Sachratqi mevasi rangining sariq bo'lishi to‘q sariq bo'lishi ustidan chala dominantlik qiladi. Geterozigotalar mevasining rangi oraliq bo‘ladi. Meva rangining yuzaga chiqishi ikkinchi juft dominant genga bog‘liq. Uning retsessiv alleli ingibitorlik vazifasini bajarib, meva rangining oq bo‘lishiga olib keladi. Tajribada seleksioner olim tomonidan sachratqi mevasining rangi oraliq bo‘lgan digeterozigotali o'simliklari o‘zaro chatishtirilishi natijasida birinchi avlodda 960 t o‘simlik olingan bo‘lsa, to’q sariq mevali o‘simliklar sonini aniqlang.
A) 180B) 240 C)60 D) 360
64. Makkajo‘xorining 2 ta past bo‘yli navini o‘zaro chatishtirish natijasida F1 da faqat bo‘yi normal duragaylar olingan. F2 da esa o'simliklarning 225 tasi normal, 175 tasi past bo‘yli bo‘lgan. Ota-ona va F1 duragaylarining genotipini aniqlang.
A)AaBB x aabb; AaBB
B )Aabb x aabb; aabb
C)AABB x aabb; AaBb
D)AAbb x a aB B ; AaBb
65.Makkajo‘xorining 2 ta past bo‘yli navini o‘zaro chatishtirish natijasida F1 da faqat bo‘yi normal duragaylar olingan. F2 da esa o'simliklarn ng 360 tasi normal, 280 tasi past bo‘yli bo‘lgan.Ota-ona va F1 duragaylarining genotipini aniqlang.
A)AaBB x aabb; AaBB
B )Aabb x aabb; aabb
C)AABB x aabb; AaBb
D)AAbb x a aB B ; AaBb
66. Makkajo‘xorining 2 ta past bo‘yli navini o‘zaro chatishtirish natijasida F1 da faqat bo‘yi normal duragaylar olingan. F2 da esa o'simliklarning 315 tasi normal,245 tasi past bo‘yli bo‘lgan. Ota-ona va F1 duragaylarining genotipini aniqlang.
A)AaBB x aabb; AaBB
B )Aabb x aabb; aabb
C)AABB x aabb; AaBb
D)AAbb x a aB B ; AaBb
67. To’g’ri fikrni aniqlang.
A) oddiy va yong’oqsimon tojli tovuqlar chatishsa yong’oqsimon tojli tovuqlar olish mumkinmas
B) oddiy va no’xatsimon tojli tovuqlar chatishsa yong’oqsimon tojli tovuqlar olish mumkin
C) digomozigota no’xatsimon va yong’oqsimon tojli
tovuqlar chatishsa oddiy tojli tovuqlar olish mumkin
D) yong’oqsimon tojli tovuqlar o’zararo chatishtirilsa oddiy tojli tovuq olish mumkin
68. Noto’g’ri fikrni aniqlang.
A) oddiy va no’xatsimon tojli tovuqlar chatishsa no’xatsimon tojli tovuqlar olish mumkin
B) oddiy va yong’oqsimon tojli tovuqlar chatishsa yong’oqsimon tojli tovuqlar olish mumkin
C) digomozigota no’xatsimon va yong’oqsimon tojli
tovuqlar chatishsa oddiy tojli tovuqlar olish mumkin
D) yong’oqsimon tojli tovuqlar o’zararo chatishtirilsa oddiy tojli tovuq olish mumkin
69. Noto’g’ri fikrni aniqlang.
A) no’xatsimon va yong’oqsimon tojli tovuqlar chatishsa oddiy tojli tovuqlar olish mumkin
B) oddiy va no’xatsimon tojli tovuqlar chatishsa yong’oqsimon tojli tovuqlar olish mumkin
C) oddiy va yong’oqsimon tojli tovuqlar chatishsa yong’oqsimon tojli tovuqlar olish mumkin
D) yong’oqsimon tojli tovuqlar o’zararo chatishtirilsa oddiy tojli tovuq olish mumkin
70. To’g’ri fikrni aniqlang.
A) yong’oqsimon tojli tovuqlar o’zararo chatishtirilsa oddiy tojli tovuq olish mumkin
B) oddiy va no’xatsimon tojli tovuqlar chatishsa yong’oqsimon tojli tovuqlar olish mumkin
C) digomozigota no’xatsimon va yong’oqsimon tojli tovuqlar chatishsa oddiy tojli tovuqlar olish mumkin
D) oddiy va yong’oqsimon tojli tovuqlar chatishsa yong’oqsimon tojli tovuqlar olish mumkinmas
71. Drozofila meva pashshasida tanasining rangi ikki juft komplementar genlar bilan belgilanadi. A genining dominant alleli tananing och jigarrang , B genining dominanat alleli tananing qora , ikkita domianant gen tananing kulrang rangini ta’minlaydi. Bu genlarning ta’siri retsessiv ingibitor geni tomonidan boshqariladi. Ingibitor genning dominanat alleli rangga ta’sir qilmaydi, retsessiv alleli esa tananing oq rangini ta’minlaydi. Digeterozigota tanasi och jigarrang va qora rangli formalar chatishtirilganda nasldagi qora tanali formalarning necha foizi (%) geterozigota holatdagi ingibitor gen hisobiga hosil bo’ladi?
A) 66,6 B) 33,3 C) 44,4 D) 55,5
72. Odamda karlik 2 juft komplementar genlar bilan belgilanadi.A genining dominant alleli karlikning birinchi turini, B genining dominant alleli karlikning ikkinchi turini, 2 ta dominant gen normal eshtishni ta’minlaydi. Retsessiv genlarin gomozigota holati ham karlikni yuzaga chiqaradi. Bu genlarning ta’siri modifikator D geni tomonidan boshqariladi.2 ta dominant genga ega D geni gomozigota holatda normal eshtishni , geterozigota holatda o’rta darajada eshtishni, retsessiv holatda karlikni ta’minlaydi. Digeterozigota ota-onalar ( ona karlikning birinchi , ota esa ikkinchi turi bilan kasallangan) naslida naslning fenotipi qanday bo’ladi?
A) 1 ta normal eshituvchi,: 2 ta o’rta darajada eshituvchi: 13 ta kar.
B) 3 ta o’rta darajada eshituvchi: 13 ta kar.
C) 1 ta normal eshituvchi,: 3 ta o’rta darajada eshituvchi: 12 ta kar.
D) 3 ta normal eshituvchi,: 1 ta o’rta darajada eshituvchi: 12 ta kar.
73. Odamda karlik 2 juft komplementar genlar bilan belgilanadi.A genining dominant alleli karlikning birinchi turini, B genining dominant alleli karlikning ikkinchi turini, 2 ta dominant gen normal eshtishni ta’minlaydi. Bu genlarning ta’siri modifikator D geni tomonidan boshqariladi.2 ta dominant genga ega D geni gomozigota holatda normal eshtishni , geterozigota
holatda o’rta darajada eshtishni, retsessiv holatda karlikni ta’minlaydi. Degeterozigota ota-onalar (ona karlikning birinchi , ota esa ikkinchi turi bilan kasallangan ) naslida genotib bo’yicha qanday ajralish kuzatiladi?
A) 1:1:1:1:2:2:2:2:1:1:1:1; ona- AabbDd ; ota- aaBbDd
B) 1:1:1:1:2:1:1:1:1; ona- AabbDd ; ota- aaBbDd
C) 1:1:1:1:2:2:2:2:4; ona- AabbDd ; ota- aaBbDd
D) 1:1:1:1:2:2:2:2 ; ona- AabbDd ; ota- aaBbDd
74. Piyoz rangining irsiylanishi genlarning komplementar ta’siriga bog‘liq. A va B geni birgalikda piyozning oq rangda bo‘lishini ta’minlaydi. A geni B genisiz piyozga qizil rang beradi. Qolgan holatlarda piyoz rangi sariq bo‘ladi. Qizil va sariq rangli piyozlar o‘zaro chatishtirilganda F₁ da 960 ta oq rangli piyozlar olingan, ularni o‘zaro chatishtirish natijasida F₂ da 1440 ta o‘simlik olingan. F₂ da olingan qizil rangli piyozlarning soni qancha?
A) 810 B) 270 C) 90 D) 540
75. Topinambur tugunagining rangi ikki juft komplementar genlar yordamida irsiylanadi. Genotipda A va В genlari qizil, A va b genlari sariq, a va В genlari binafsha ranglarni, aabb holatda tugunakni oq bo'linishini ta’minlaydi. Rangning toliq yuzaga chiqishi DD modifikator geniga bog’liq. Modifikator genlar geterozigota holatda ranglarning och, retsessiv gomozigota holatda esa rang yuzaga chiqmaydi tugunak oq bo’ladi. Digeterozigota och sariq va och binafsha tugunakli o‘simliklar o‘zaro chatishtirilganda, olingan avlodlarning fenotipik nisbatlarini aniqlang.
A) 1 qizil: 2 och-qizil: 2 binafsha: 1 och- binafsha: 1 sariq: 2 och-sariq: 7 oq
B) 1 qizil: 2 och-qizil: 1 binafsha: 2 och- binafsha: 1 sariq: 2 och-sariq: 7 oq
C) 1 qizil: 2 och-qizil: 1 binafsha: 2 och- binafsha: 2 sariq: 1 och-sariq: 7 oq
D) 1 qizil: 2 och-qizil: 1 binafsha: 2 och- binafsha: 1 sariq: 3 och-sariq: 6 oq
76. Odamlarda tirnoqlar deffekti nomli kasallik A va B-genlarning komplementär ta'siriga bogliq. Agar bu genlarning birontasi genotipda uchramasa tirnoqlarning shakli g‘ayrioddiy, retsessiv genlar esa normal tirnoqlarni yuzaga chiqaradi. Tirnoqlari g'ayrioddiy bo’lgan yigit bi­lan tirnoqlar deffektiga uchragan qizga uylandi va tirnoq­lari normal farzand dunyoga keldi. Ota-ona genotipini aniqlang?
A) aaBB x AaBb B) Aabb x aaBb
C) Aabb x AaBb D) Aabb x AABb
77. Sichqonlarda jun rangining kulrang bo’lishi dominant A va B genlarning komplementar ta’siriga bog‘liq. A geni mustaqil holda jun rangining qora bo‘lishini ta’minlaydi, B geni esa A geni ishtirokida junning rangli bo‘lishini ta’minlaydi, lekin A geni ishtirokisiz junning rangli bo‘lishini ta’minlay olmaydi. Shuning uchun genotipida dominant gen B bo‘lsa ham sichqonlar oq junli bo‘ladi. Shu genlarning retsessiv allellari yig‘indisi ham jun rangining oq bo‘lishiga sabab bo‘ladi. Kulrang sichqonlar chatishtirilganda F₁da olingan sichqonlarning 90 tasi kulrang va 30 tasi qora junli bo‘lgan. Sichqonlarning genotipini aniqlang.
A) AABb x AABb B) AaBb x AaBb
C) AaBb x aabb D) AaBB x AaBB
78. Qovoq mevasining oq rangi K, sariq rangi M, yashil rangi m gen bilan ifodalanadi. K gen dominant ingibitor vazifasini bajarib oq rangni yuzaga chiqaradi. Quyidagi KkMm va kkMm genotipga ega organizmlar o‘zaro chatishtirilsa, birinchi bo‘g‘in duragaylarining fenotipi qanday nisbatda bo‘ladi?
A) 3:3:2 B) 4:3:1 C) 4:2:2 D) 6:1:1
79. Sulida В geni donning kulrang bo'lishini, b geni esa donning oq bo‘lishini ta’minlaydi. A geni rang hosil bo‘lishiga ta’sir qilib, donning qora bo'lishini ta’minlaydi. a geni rang hosil bo‘lishiga ta’sir qilmaydi. Genotiplari bir-biridan farq qiluvchi qora donli suli o‘simliklari chatishtirilganda 3840 ta o‘simlik olindi. Shulardan 960 tasi kulrang, qolganlari qora donli bo‘ldi. Chatishtirish uchun olingan o'simliklarning genotipini aniqlang.
A) AaBb x aabb B) aaBb x Aabb
C) AaBB x Aabb D) AaBb x Aabb
80. Qaldirg‘ochning orqa tomoni ko‘kimtir rangda bo’lishi (A) qizg’ish bo’lishi (a) ustidan dominantlik qiladi. Lekin bu belgilar genotipda В geni bo’lmasa yuzaga chiqa olmaydi, natijada qoramtir rang paydo bo’ladi. Digeterozigota qaldirg‘ochlar o‘zaro chatishtirilganda, olingan avlodlarning fenotipik nisbati to‘g‘ri berilgan javobni aniqlang.
A) 9:3:3:1 B) 13:3 C) 9:3:4 D) 9:7
81. Ba’zan odamlarda qon guruhlarining o‘ziga xos holatda nasldan naslga o‘tishi kuzatiladi («Bombey fenomeni»). Bunday hollarda A va B larning yuzaga chiqishi retsessiv epistaz geni tomonidan bo’g‘ib qo‘yiladi (h) va bunda I qon guruhi namoyon bo‘ladi, shu genning dominant alleli (H) esa qon guruhlariga ta’sirsiz. II va III qon guruhi va H geni bo‘yicha geterozigotali ayol va erkak nikohidan II qon guruhli farzandlarning tug‘ilish ehtimolini (%) aniqlang.
A) 12,5 B) 25 C) 18,75 D) 37,5
82. Sulida donning rangi 2 juft allel bo‘lmagan, bir-biriga birikmagan genlar tomonidan ifodalanadi. Bitta dominant gen – qora rangni, ikkinchisi – kulrangni belgilaydi. Qora rang geni kulrang genga epistatik ta’sir qiladi. Ikkita retsessiv allellar esa oq rangli rivojlanishini ta’minlaydi. Qora donli suli o‘simliklari kulrang donli o‘simliklar bilan chatishtirilganda keyingi avlodda olingan o‘simliklarning 50 %i qora, 25 %i kulrang va 25 % oq donli bo‘lgan. Chatishtirishdan olingan qora donli o’simliklarning ayrimlari oq donli o‘simliklar bilan chatishtirilganda keyingi avlodda olingan o‘simliklarning ½ qismi qora, ½ qismi oq donli bo‘lgan. 2-chatishtirish uchun olingan o‘simliklarning genotipini aniqlang.
A) AaBb x aabb B) Aabb x aabb
C) aaBb x aabb D) Aabb x aaBb

Genlarning polimer tasiri, pleyotrop ta’sir, populatsiya genetikasi va umumiy savollar

1. Otlarda tanasi qora rangda, bo‘lishi malla rang ustidan ustunlik qiladi. Lekin bu ranglar ikkinchi juft allel bo‘lmagan gen tomonidan boshqarilib, uning retsessiv alleli (b) rang ta’sirini bo‘g‘ib, oq rangni yuzaga chiqaradi. Qora tanali erkak va malla rangli urg‘ochi otlar chatishtirilganda. ularning avlodida qora, malla va oq rangli otlar olingan. Olingan qora otlardan necha foizining genotipi otasining genotipiga aynan o'xshash?

A) 50% B) 25% C) 66,6% D) 37,5%
2. Ma’lum bir navli piyoz o'simligida. piyozboshning qizil rangi sariq rangga nisbatan ustunlik qiladi, lekin ikkinchi juftnoallel genning retsessiv alleli rang ta’sirini bo'g'ib, oq rangni yuzaga chiqaradi. Digeterozigota o'simliklar chatishtirilganda olingan avlodning necha foizida piyozboshi qizil bo'lmaydi?
A) 62,5% B) 43,75% C) 56,25% D) 37,5%
3. Otlarda tanasi qora rangda bo'lishi malla rang ustidan ustunlik qiladi. Lekin bu ranglar ikkinchi juft allel bo'lmagan gen tomonidan boshqarilib, uning retsessiv alleli (b) rang ta’sirini bo'g'ib, oq rangni yuzaga chiqaradi. Digeterozigota otlar chatishtirilganda tug'iladigan toychalarning necha fozini qora rangga ega bo'lmagan otlar tashkil etadi?
A) 33% B) 43,75% C) 50% D) 56,25%
4. Bug’doy donining rang 2 juft komulyativ genlarga bog’liq bo’lib A₁a₁A_{2 A2} va a₁a₁a₂a₂ genotipli bug’doylar chatishtirilsa olingan avlod genotipi qanday nibati?
A) 1:1:1:1 B) 1:2:1 C) 3:1 D) 4:2
5. Bug’doy donining rang 2 juft nokomulyativ polimer genlarga bog’liq. Agar digeterozigota va 2 lasi ham retsisiv genotipli bug’doylar chatishtirilsa olingan avlod genotipi bo’yica qanday nibati?
A) 1:1 B) 1:2:1 C) 1:1:1:1 D) 4:2
6. Bug’doy donining rang 2 juft komulyativ polimer genlarga bog’liq bo’lib A₁a₁A₂ A₂ va a₁a₁a₂a₂ genotipli bog’doylar chatishtirilsa olingan avlod genotipi qanday nibati?
A) 1:1 B) 1:2:1 C) 3:1 D) 4:2
7. Tovuqlar oyog’ida pat bo’lishi ikki juft noalel gen tomonidan belgilanib nomokulyativ polimer tipda irsiylashadi.Agar genotipga dominant gen bo’lsa tovuq oyog’ida pat hosil bo’ladi, agar genlar resissiv bo’lsa pat hosil bo’lmaydi, oyog’ida pati yo’q tovuq dominant gomozigomali patli xo’roz bilan chatishtirilganda F₁ 120 ta , F₂ 1120 ta jo’ja olindi, F₂ genotipik sinfalarda necha % oyog’ida pati bo’ladi?
A) 25 % B) 88 % C) 12 % D) 20%
8. Tovuqlar oyog’ida pat bo’lishi ikki juft noalel gen tomonidan belgilanib nomokulyativ polimer tipda irsiylashadi.Agar genotipga dominant gen bo’lsa tovuq oyog’ida pat hosil bo’ladi, agar genlar resissiv bo’lsa pat hosil bo’lmaydi, oyog’ida pati yo’q tovuq digomozigota patli xo’roz bilan chatishtirilganda F₁ 120 ta , F₂ 1120
ta jo’ja olindi, F₂ ga olingan patli jo’jalarning necha % digomozigozoli?
A) 25 % B) 88 % C) 12 % D) 20%
9. Tovuqlar oyog’ida pat bo’lishi ikki juft noalel gen tomonidan belgilanib nomokulyativ polimer tipda irsiylashadi.Agar genotipga dominant gen bo’lsa tovuq oyog’ida pat hosil bo’ladi, agar genlar resissiv bo’lsa pat hosil bo’lmaydi, oyog’ida pati yo’q tovuq dominant gomozigomali patli xo’roz bilan chatishtirilganda F₁ 120 ta , F₂ 1120 ta jo’ja olindi, F₂ olingan avlodning nechtasi oyog’ida pati bor?
A) 560 C) 280 D) 1050 D) 960
10. Tovuqlar oyog’ida pat bo’lishi ikki juft noalel gen tomonidan belgilanib nomokulyativ polimer tipda irsiylashadi.Agar genotipga dominant gen bo’lsa tovuq oyog’ida pat hosil bo’ladi, agar genlar resissiv bo’lsa pat hosil bo’lmaydi, oyog’ida pati yo’q tovuq dominant gomozigomali patli xo’roz bilan chatishtirilganda F₁ 120 ta , F₂ 1120 ta jo’ja olindi, nechasi o’ziga oxshagan organizm bilan chatishtirilsa ajralish bermaydi?
A) 560 C) 280 D) 1050 D) 960
11. Tovuqlarning kalta oyoqli zoti polizlarni tikilab tashlamaydi, lekin bu belgi tovuq tumshug’ining qisqarishiga ham sababchi bo’ladi, natijada gomozigotali jo’jalar tuxumini yorib chiqmay halok bo’ladi, kalta oyoqli tovuq etishtiruvchi inkubatorlarda kalta va uzun oyoqli qushlar avlodida tuxumdan chiqqan 3000 ta jo’janing 1550 tasi kalta oyoqli bbo’ladi, nazariy jihatdan olinishi kerak bo’lgan kalta oyoqli jo’jalarning inkubatordabn olingan kalta oyoqli jo’jalardan farqi?
A) 50 taga kam B) 0 ta
C) 100 taga ko’p D) 100 taga kam
12. Tovuqlarning katta oyoqli zoti polizlarni tikilab tashlamaydi, lekin bu belgi tovuq tumshug’ining qisqarishiga ham sababchi bo’ladi, natijada gomozigotali jo’jalar tuxumini yorib chiqmay halok bo’ladi, kalta oyoqli tovuq etishtiruvchi inkubatorlarda kalta va uzun oyoqli qushlar avlodida tuxumdan chiqqan 3000 ta jo’janing 1550 tasi kalta oyoqli bo’ladi, halok bo’lgan jo’jalar soni?
A) 50 taga kam B) 0 ta
C) 100 taga ko’p D) 100 taga kam
13. Tovuqlarning katta oyoqli zoti polizlarni tikilab tashlamaydi, lekin bu belgi tovuq tumshug’ining qisqarishiga ham sababchi bo’ladi, natijada gomozigotali jo’jalar tuxumini yorib chiqmay halok bo’ladi, kalta oyoqli tovuq etishtiruvchi inkubatorlarda kalta va uzun oyoqli qushlar avlodida tuxumdan chiqqan 3000 ta jo’janing 1900 tasi kalta oyoqli bbo’ladi, nazariy jihatdan olinishi kerak bo’lgan kalta oyoqli jo’jalarning inkubatordan olingan kalta oyoqli jo’jalardan farqi?
A) 50 taga kam B) 0 ta
C) 100 taga ko’p D) 100 taga kam
14. Pleyotropiya hodisasiga mos keluvchi javoblarni tanlang
1) bitta genning bir qancha belgini rivojlanishiga ta’siri 2) allel bo’lmagan bir necha genning bitta belgini rivojlanishiga ta’siri 3) organizmning miqdoriy belgilarida uchraydi 4) organizmning nobud bo’lishiga sabab bo’ladi 5) tovuq pati jingalak bo’lishi hayotchanlikka salbiy ta’sir ko’rsatadi 6) gul, poya va shoxlarning to’q qizil bo’lishiga olib keladi 7) lavlagi ildizmevasidagi shaker miqdorini belgilaydi 8) bug’doy boshog’i uzunligi shu hodisa tufayli ta’minlanadi
A) 1,3,5,7 B) 1,4,5,6 C) 2,3,7,8 D) 2,4,6,8
15. Polimeriya hodisasiga mos keluvchi javoblarni tanlang
1) bitta genning bir qancha belgini rivojlanishiga ta’siri 2) allel bo’lmagan bir necha genning bitta belgini rivojlanishiga ta’siri 3) organizmning miqdoriy belgilarida uchraydi 4) organizmning nobud bo’lishiga sabab bo’ladi 5) tovuq pati jingalak bo’lishi hayotchanlikka salbiy ta’sir ko’rsatadi 6) gul, poya va shoxlarning to’q qizil bo’lishiga olib keladi 7) lavlagi ildizmevasidagi shaker miqdorini belgilaydi 8) bug’doy boshog’i uzunligi shu hodisa tufayli ta’minlanadi
A) 1,3,5,7 B) 1,4,5,6 C) 2,3,7,8 D) 2,4,6,8
16. Pleyotropiya hodisasiga mos keluvchi organizmlarni ajrating 1) tovuqlarda patning jingalak bo’lishi2) xo’roz tojining shakli 3) bug’doy donining rangi 4) tovuq patining oq bo’lishi 5) sichqon junining sariq gomozigota bo’lishi 6) drozofilla tanasining kulrang bo’lishi
7) drozofilla ko’zida pigment bo’lmasligi 8) o’simlik organlarining to’q qizil bo’lishi 9) makkajo’xori so’tasining uzun bo’lishi 10) lavlagi ildizmevasidagi shakar miqdori 11) o’simlik tarkibidagi vitaminlar miqdori 12) tovuqning tuxum qilishi
A) 1,5,7,8 B) 2,4,6,9 C) 1,4,5,6,11 D) 3,9,10,11,12
17. Polimeriya hodisasiga mos keluvchi organizmlami ajrating 1) tovuqlarda patning jingalak bo’lishi
2) xo’roz tojining shakli 3) bug’doy donining rangi
4) tovuq patining oq bo’lishi 5) sichqon junining sariq gomozigota bo’lishi 6) drozofilla tanasining kulrang bo’lishi 7) drozofilla ko’zida pigment bo’lmasligi 8) o’simlik organlarining to’q qizil bo’lishi
9) makkajo’xori so’tasining uzun bo’lishi 10) lavlagi ildizmevasidagi shakar miqdori 11) o’simlik tarkibidagi vitaminlar miqdori 12) tovuqning tuxum qilishi
A) 1,5,7,8 B) 2,4,6,9 C) 1,4,5,6,11 D) 3,9,10,11,12
18. Oshqovoq mevasining og`irligi ikki juft kumulativ polimer genlar ta`sirida irsiylanadi. Agar 2 juft dominat gendan iborat bo`lsa 4,8kg, agar 2 juft retsissev gendan iborat bo`lsa 1,6kg bo`lsa, A1A1A2a2 va a1a1a2a2 chatishtirilganda olingan mevalar og`irliklari to`gri ko`rsatilgan javobni aniqlang.(gramm birlikda)
A)2400;1600 B)3200;2400 C)3200;1200 D)3600;2400
19.Oshqovoq mevasining og`irligi ikki juft kumulativ polimer genlar ta`sirida irsiylanadi. Agar 2 juft dominat gendan iborat bo`lsa 4,8kg, agar 2 juft retsissev gendan iborat bo`lsa 1,6kg bo`lsa, A1a1A2a2 va A1a1A2a2 chatishtirilganda olingan mevalarning nechtasi 3200 gr og`irlikka ega bo`ladi.
A)8 B)6 C)4 D)2
20.Oshqovoq mevasining og`irligi ikki juft kumulativ polimer genlar ta`sirida irsiylanadi. Agar 2 juft dominat gendan iborat bo`lsa 4,8kg, agar 2 juft retsissev gendan iborat bo`lsa 1,6kg bo`lsa, A1a1A2a2 va A1a1A2a2 chatishtirilganda olingan mevalarning nechtasi 2400 gr og`irlikka ega bo`ladi.
A)8 B)4 C)6 D)2
21.Oshqovoq mevasining og`irligi ikki juft kumulativ polimer genlar ta`sirida irsiylanadi. Agar 2 juft dominat gendan iborat bo`lsa 4,8kg, agar 2 juft retsissev gendan iborat bo`lsa 1,6kg bo`lsa, A1a1A2a2 va A1a1A2a2 chatishtirilganda olingan mevalarning nechtasi 4000 gr og`irlikka ega bo`ladi.
A)8 B)4 C)6 D)2
22.Oshqovoq mevasining og`irligi ikki juft kumulativ polimer genlar ta`sirida irsiylanadi. Agar 2 juft dominat gendan iborat bo`lsa 4,8kg, agar 2 juft retsissev gendan iborat bo`lsa 1,6kg bo`lsa, A1a1A2a2 va A1a1A2a2 chatishtirilganda olingan mevalarning nechtasi 1600 gr og`irlikka ega bo`ladi.
A)1 B)4 C)6 D)2
23. Quyidagi belgilardan qaysilari ikki juft noallel gen(a) va bir juft allel gen(b) ta`sirida yuzaga chiqadi?
1.xushbo`y no`xatning gulining rangi 2.qulpunay mevasining rangi 3.xoldor to`tilar pati rangi 4.no`xat poyasining uzunligi 5.bug`doy donining rangi 6.nomozshom gulning rangi
A)a-2,4,6 b-1,3,5 B)a-1,3,5 b-2,4,6
C)a-1,4,6 b-2,3,5 D)a-2,3,6 b-1,4,5
24.Quyidagi belgilardan qaysilari bir juft allel gen(a) va ikki juft noallel gen(b) ta`sirida yuzaga chiqadi?
1.xushbo`y no`xatning gulining rangi 2.qulpunay mevasining rangi 3.xoldor to`tilar pati rangi 4.no`xat poyasining uzunligi 5.bug`doy donining rangi 6.nomozshom gulning rangi
A)a-2,4,6 b-1,3,5 B)a-1,3,5 b-2,4,6
C)a-1,4,6 b-2,3,5 D)a-2,3,6 b-1,4,5
25.Quyidagi belgilardan qaysilarini genotipni fenotipga qarab aniqlab bo`ladi?
1.oddiy tojli tovuq 2.kalta qanotli qizil ko`zli erkak drozafila 3.yashil patli xoldor to`ti 4.qora yungli it 5.qora tanali, qizil ko`zli urg`ochi drozafila
A)1,2 B)1,4 C)2,5 D)1,3
26. Quyidagi belgilardan qaysilarini genotipni faqat taxliliy chatishtirish orqali aniqlab bo`ladi?
1.oddiy tojli tovuq 2.kalta qanotli qizil ko`zli erkak drozafila 3.yashil patli xoldor to`ti 4.qora yungli it 5.qora tanali, qizil ko`zli urg`ochi drozafila
A)1,2 B)3,4 C)2,5 D)1,3
27. Quyidagi belgilardan qaysilarini genotipini fenotipga qarab aniqlash mumkin?
1.oq patli to`ti 2.gulsimon tojli xo`roz 3.no`xatsimon tojli xo`roz 4.kalta qanotli qizil ko`zli erkak drozofila
5. oq gulli no`xat
A)2,3 B)1,3 C)1,5 D)1,4
28. Qizil va oq donli bug`doylar o`zaro chatishtirilganda F1 da pushti, F2 da esa qizil, och qizil, pushti, och pushti va oq donli bug`doylar olingan bo`lsa. F2 da olingan avlodlarning necha foizi taxliliy chatishtirilganda ajralish ro`y beradi?
A)75 B)62,5 C)50 D)37,5
29.Qizil va oq donli bug`doylar o`zaro chatishtirilganda F1 da pushti, F2 da esa qizil, och qizil, pushti, och pushti va oq donli bug`doylar olingan bo`lsa. F2 da olingan avlodlarning necha foizi taxliliy chatishtirilganda ajralish ro`y bermaydi?
A)25 B)62,5 C)50 D)37,5
30. Qizil va oq donli bug`doylar o`zaro chatishtirilganda F1 da pushti, F2 da esa qizil, och qizil, pushti, och pushti va oq donli bug`doylar olingan bo`lsa. F2 da olingan pushti donli bug`doylarning necha foizi taxliliy chatishtirilganda ajralish ro`y bermaydi?
A)66,6 B)33,3 C)50 D)37,5
31.Qizil va oq donli bug`doylar o`zaro chatishtirilganda F1 da pushti, F2 da esa qizil, och qizil, pushti, och pushti va oq donli bug`doylar olingan bo`lsa. F2 da olingan och pushti donli bug`doylarning necha foizi taxliliy chatishtirilganda ajralish ro`y bermaydi?
A)100 B)0 C)25 D)50
32.Qizil va oq donli bug`doylar o`zaro chatishtirilganda F1 da pushti, F2 da esa qizil, och qizil, pushti, och pushti va oq donli bug`doylar olingan bo`lsa. F2 da olingan och pushti donli bug`doylarning necha foizi taxliliy chatishtirilganda ajralish ro`y beradi?
A)100 B)0 C)25 D)50
33. Quyonning qulog`i uzunligi polimer gen ta`sirida iriylanadi. Agar A1a1A2a2 genotipli quyon qulog`I 20 sm va a1a1A2a2 genotipli quyon qulog`I 16 sm bo`lsa,
24 sm(a) va 12 sm(b)li quyonlarning genotipini toping.
1.A1A1A2a2 2.a1A1A2a2 3.A1A1A2A2 4.A1a1A2A2 5.a1a1a2a2 6.a1a1A2a2
A)a-4 b-5 B)a-1 b-6 C)a-1 b-3 D)a-20 b-16
25. A1A1A2a2-24sm va a1a1a2a2 -12sm bo`lsa, ular o`zaro chatishtirilsa necha smli avlodlar olinadi?
A)24,16 B)28, 24 C)24, 12 D)20, 16
26.A1A1A2a2-24sm va a1a1a2A2-16sm bo`lib digeterazigota qulog`ining uzunligi 20sm li quyon bilan
12 smli quyonlar chatishtirilsa qulog`I necha smli quyonlar hosil bo`ladi?
A)20,16,12 B)24,20,16 C)28,20,16 D)24,20,16,12
27.Quyon qulog`I A1A1A2a2 24 sm va a1a1a2A2 16sm bo`lib qanday genotipli quyonlar chatishtirilsa faqat 20 sm qulog`li quyonlar olinadi?
A)A1A1A1a2 x a1a1a2A2
28.Quyon qulog`I a1A1A2A2 24sm va a1a1a2A2 16 sm bo`lib, qanday genotipli quyonlar chatishtirilsa 12 smli quyonlar umuman tug`ilmaydi?
A)A1a1A2a2 x A1A1a2a2
29. Odamda talassemiya chala dominant holda irsiylanadi. 0 ‘roqsimon anemiya retsessiv belgi. Ikkala belgi autosomada joylashgan va mustaqil holda irsiylanadi. Bu belgilar gomozigota holatda embrionlik davrida o!limga olib keladi, geterozigotalarda kasallik yengil holda kechadi. Digeterozigota ota-onadan tug‘ilgan farzandlarning necha foizi ikkala belgi bo'yicha sog‘ bo‘ladi?
A) 11,1 B) 18,75 C) 25 D) 44,1
30. Odamda talassemiya chala dominant holda irsiylanadi. 0 ‘roqsimon anemiya retsessiv belgi. Ikkala belgi autosomada joylashgan va mustaqil holda irsiylanadi. Bu belgilar gomozigota holatda embrionlik davrida o!limga olib keladi, geterozigotalarda kasallik yengil holda kechadi. Digeterozigota ota-onadan tug‘ilgan farzandlarning necha foizi ikkala belgi bo'yicha kasal bo‘ladi?
A) 88.8 B) 11,1 C) 25 D) 44,1
31. Odamda talassemiya chala dominant holda irsiylanadi. 0 ‘roqsimon anemiya retsessiv belgi. Ikkala belgi autosomada joylashgan va mustaqil holda irsiylanadi. Bu belgilar gomozigota holatda embrionlik davrida o!limga olib keladi, geterozigotalarda kasallik yengil holda kechadi. Digeterozigota ota-onadan tug‘ilgan farzandlarning necha foizi faqat ikkinchi belgi bo'yicha sog’ bo‘ladi?
A) 88.8 B) 11,1 C) 25 D) 44,1
32. Odamda talassemiya chala dominant holda irsiylanadi. 0 ‘roqsimon anemiya retsessiv belgi. Ikkala belgi autosomada joylashgan va mustaqil holda irsiylanadi. Bu belgilar gomozigota holatda embrionlik davrida o!limga olib keladi, geterozigotalarda kasallik yengil holda kechadi. Digeterozigota ota-onadan tug‘ilgan farzandlarning necha foizi faqat ikkinchi belgi bo'yicha kasal bo‘ladi?
A) 88.8 B) 11,1 C) 25 D) 44,1
33. Odamda talassemiya chala dominant holda irsiylanadi. 0 ‘roqsimon anemiya retsessiv belgi. Ikkala belgi autosomada joylashgan va mustaqil holda irsiylanadi. Bu belgilar gomozigota holatda embrionlik davrida o!limga olib keladi, geterozigotalarda kasallik yengil holda kechadi. Digeterozigota ota-onadan
tug‘ilgan farzandlarning necha foizi faqat birinchi belgi bo'yicha sog’ bo‘ladi?
A) 33,3 B) 11,1 C) 88.8 D) 66,6
34. Genotipi A1A1a 2a2 A3A3 bo‘lgan bo‘yi 170 sm li erkak va genotipi а1а1A2A2A3a3 bo‘lgan bo‘yi 165 sm li ayol avlodining bo‘y uzunligi qancha (sm) bo‘ladi?
A) 170, 165 B) 175, 160
C) 150, 160 D) 175, 180
35. Genotipi a1a1A 2A2 a3a3 bo‘lgan bo‘yi 160 sm li erkak va genotipi A1A1A2a2A3A3 bo‘lgan bo‘yi 175 sm li ayol avlodining bo‘y uzunligi qancha (sm) bo‘ladi?
A) 170, 165 B) 175, 160
C) 150, 160 D) 175, 180
36. Genotipi a1a1A 2A2 a3a3 bo‘lgan bo‘yi 160 sm li erkak va genotipi A1A1a2a2A3A3 bo‘lgan bo‘yi 170 sm li ayol avlodining bo‘y uzunligi qancha (sm) bo‘ladi?
A) 165 B) 175 C) 160 D) 170
37. Genotipi A1A1A 2A2 A3A3 bo‘lgan bo‘yi 180 sm li erkak va genotipi a1a1a2a2a3a3 bo‘lgan bo‘yi 150 sm li ayol avlodining bo‘y uzunligi qancha (sm) bo‘ladi?
A) 165 B) 175 C) 160 D) 170
38. Genotipi A1A1A 2A2 A3A3 bo‘lgan bo‘yi 180 sm li erkak va genotipi A1a1a2a2a3a3 bo‘lgan bo‘yi 155 sm li ayol avlodining bo‘y uzunligi qancha (sm) bo‘ladi?
A) 170, 165 B) 175, 160
C) 150, 160 D) 175, 180
39. Qand lavlagi tarkibida shakarning bo‘lishi uch juft polimer genlarga bog‘liq. Agar barcha genlar dominant holatda bo'lsa, qand lavlagi tarkibida 36 mg shakar, barcha genlar retsessiv holatda bo‘lsa 24 mg shakar saqlanadi. Agar trigeterozigota o‘simliklar tahliliy chatishtirilsa, olingan 960 ta o'simlikdan qanchasining tarkibida 30 mg shakar bo‘ladi?
A) 120 B) 240 C) 360 D) 480
40. Qand lavlagi tarkibida shakarning bo‘lishi uch juft polimer genlarga bog‘liq. Agar barcha genlar dominant holatda bo'lsa, qand lavlagi tarkibida 36 mg shakar, barcha genlar retsessiv holatda bo‘lsa 24 mg shakar saqlanadi. Agar trigeterozigota o‘simliklar tahliliy chatishtirilsa, olingan 960 ta o'simlikdan qanchasining tarkibida 26 mg shakar bo‘ladi?
A) 360 B) 240 C) 120 D) 480
41. Qand lavlagi tarkibida shakarning bo‘lishi uchjuft polimer genlarga bog‘liq. Agar barcha genlar dominant holatda bo'lsa, qand lavlagi tarkibida 36 mg shakar, barcha genlar retsessiv holatda bo‘lsa 24 mg shakar saqlanadi. Agar trigeterozigota o‘simliklar tahliliy chatishtirilsa, olingan 960 ta o'simlikdan qanchasining tarkibida 24 mg shakar bo‘ladi?
A) 240 B) 120 C) 360 D) 480
42. Qand lavlagi tarkibida shakarning bo‘lishi uch juft polimer genlarga bog‘liq. Agar barcha genlar dominant holatda bo'lsa, qand lavlagi tarkibida 30 mg shakar,
barcha genlar retsessiv holatda bo‘lsa 18 mg shakar saqlanadi. Agar trigeterozigota o‘simliklar tahliliy chatishtirilsa, olingan 960 ta o'simlikdan qanchasining
tarkibida 22 mg shakar bo‘ladi?
A) 480 B) 240 C) 120 D) 360
43. Qand lavlagi tarkibida shakarning bo‘lishi uch juft polimer genlarga bog‘liq. Agar barcha genlar dominant holatda bo'lsa, qand lavlagi tarkibida 30 mg shakar, barcha genlar retsessiv holatda bo‘lsa 18 mg shakar saqlanadi. Agar trigeterozigota o‘simliklar tahliliy chatishtirilsa, olingan 960 ta o'simlikdan qanchasining tarkibida 24 mg shakar bo‘ladi?
A) 240 B) 120 C) 360 D) 480
44. Pashshlarda qanotining qayrilgan holatda bo‘lishi genlarning geterozigota holatda bo'lishiga bog'liq. Dominant gomozigota holatda bu gen embrional davrda o‘limga olib keladi. Qayrilgan qanotli pashshlarda tuxumdan 300 ta Avlod chiqqan bo’lsa. Shulardan nechtasini qanotlari qayrilmagan pashshalar tashkil qiladi.
A)100 B)75 C)200 D)150
45. Pashshlarda qanotining qayrilgan holatda bo‘lishi genlarning geterozigota holatda bo'lishiga bog'liq. Dominant gomozigota holatda bu gen embrional davrda o‘limga olib keladi. Qayrilgan qanotli pashshlarda tuxumdan 300 ta Avlod chiqqan bo’lsa. Shulardan nechtasini qanotlari qayrilgan pashshalar tashkil qiladi.
A)200 B)75 C)150 D)100
46. Pashshlarda qanotining qayrilgan holatda bo‘lishi genlarning geterozigota holatda bo'lishiga bog'liq. Dominant gomozigota holatda bu gen embrional davrda o‘limga olib keladi. Qayrilgan va qayrilmagan qanotli pashshlardan tuxumdan 300 ta Avlod chiqqan bo’lsa. Shulardan nechtasini qanotlari qayrilmagan pashshalar tashkil qiladi.
A)150 B)75 C)200 D)100
47. Pashshlarda qanotining qayrilgan holatda bo‘lishi genlarning geterozigota holatda bo'lishiga bog'liq. Dominant gomozigota holatda bu gen embrional davrda o‘limga olib keladi. Qayrilgan va qayrilmagan qanotli pashshlardan tuxumdan 300 ta Avlod chiqqan bo’lsa. Shulardan nechtasini qanotlari qayrilgan pashshalar tashkil qiladi.
A)150 B)75 C)200 D)100
48. Pashshlarda qanotining qayrilgan holatda bo‘lishi genlarning geterozigota holatda bo'lishiga bog'liq. Dominant gomozigota holatda bu gen embrional davrda o‘limga olib keladi. Qayrilgan qanotli pashshlarda tuxumdan 300 ta Avlod chiqqan bo’lsa. Shulardan nechtasini tuxumdan chiqmagan pashshalar tashkil qiladi.
A)100 B)75 C)200 D)150
49. So’tasi 10 sm va 4 sm bo’lgan ikkita makkajo’xori navi chatishtirilgan. Agar har bir dominant gen so’taning 2,5 sm, retsessiv gen uzunligi 1 sm belgilasa, uzunligi 7 sm bo’lgan so’taning genotipini aniqlang?
1)B₁b₁B₂B₂ 2)B₁b₁B₂b₂ 3)B₁b₁b₂b₂ 4) b₁b₁B₂B₂ 5)B₁B₁b₂b₂ 6)B₁B₁B₂b₂
A)2, 4, 5 B)1, 6 C) 3 D)5, 6
50.So’tasi 10 sm va 4 sm bo’lgan ikkita makkajo’xori navi chatishtirilgan. Agar har bir dominant gen so’taning 2,5 sm, retsessiv gen uzunligi 1 sm belgilasa,uzunligi 8,5 sm bo’lgan so’taning genotipini aniqlang?
1)B₁b₁B₂B₂ 2)B₁b₁B₂b₂ 3)B₁b₁b₂b₂ 4) b₁b₁B₂B₂ 5)B₁B₁b₂b₂ 6)B₁B₁B₂b₂
A)2, 4, 5 B)1, 6 C) 3 D)5, 6
51. So’tasi 20 sm va 8 sm bo’lgan ikkita makkajo’xori navi chatishtirilgan. Agar har bir dominant gen so’taning 5 sm, retsessiv gen uzunligi 2 sm belgilasa, uzunligi 11 sm bo’lgan so’taning genotipini aniqlang?
1)B₁b₁B₂B₂ 2)B₁b₁B₂b₂ 3)B₁b₁b₂b₂ 4) b₁b₁B₂B₂ 5)B₁B₁b₂b₂ 6)B₁B₁B₂b₂
A)2, 4, 5 B)1, 6 C) 3 D)5, 6
52.So’tasi 20 sm va 8 sm bo’lgan ikkita makkajo’xori navi chatishtirilgan. Agar har bir dominant gen so’taning 5 sm, retsessiv gen uzunligi 2 sm belgilasa, uzunligi 17 sm bo’lgan so’taning genotipini aniqlang?
1)B₁b₁B₂B₂ 2)B₁b₁B₂b₂ 3)B₁b₁b₂b₂ 4) b₁b₁B₂B₂ 5)B₁B₁b₂b₂ 6)B₁B₁B₂b₂
A)2, 4, 5 B)1, 6 C) 3 D)5, 6
53. Braxidaktiliya kasalligining barmoqlar kamroq qisqarishidan tortib ko‘proq qisqarishigacha bo‘lgan shakllari bor. Barmoqlari qisqa odamlar geterozigota genotipga ega. Ushbu mutatsiyaga uchragan odamlar shajarasini o‘rganish tufayli bu belgi fenotipda asosiy va modifikator genlar ishtirokida namoyon bo‘lishi aniqlandi. Modifikator retsessiv genlar (n) gomozigota holatda bo‘lsa, barmoqlarning keskin qisqarishiga olib keladi. Modifikator genlarning dominant alleli (N) gomozigota holatda barmoqlarning kamroq qisqarishiga olib keladi, geterozigota holatda esa o‘rtacha qisqarishiga sababchi bo‘ladi. Shunga ko‘ra barmoqlari braxidaktiliyaga uchragan odamlarning genotiplarini aniqlang.
1) Bbnn; 2) BbNn; 3) BbNN; 4) bbnn; 5) bbNn; 6) bbNN
A) 4, 5, 6 B) 2, 3, 5, 6 C) 1, 2, 3 D) 1, 3, 4
54. Karp baliqlarining bir turida tangachalar butun tanasi bo‘ylab bir xil joylashadi, ikkinchi turida tangachalari bir necha qator tasma shaklida joylashadi. Tajribada tangachasi bir xil joylashgan karplar chatishtirilishidan olingan 4500 ta avloddagi baliqlarning 3000 tasi tangachasi bir xil, 1500 tasida tasmasimon joylashganligi, shuningdek, naslning
25 foizi embrionlik davrida nobud bo‘lganligi aniqlandi.
Ota-ona va bir xil tangachali baliqlarning genotipini
aniqlang.
A) Aa×AA; AA B) aa×aa; aa
C) Aa×Aa; Aa D) Aa×Aa; aa
55. Braxidaktiliya kasalligining barmoqlar kamroq qisqarishidan tortib ko‘proq qisqarishigacha bo‘lgan shakllari bor. Barmoqlari qisqa odamlar geterozigota genotipga ega. Ushbu mutatsiyaga uchragan odamlar shajarasini o‘rganish tufayli bu belgi fenotipda asosiy va modifikator genlar ishtirokida namoyon bo‘lishi aniqlandi. Modifikator retsessiv genlar (n) gomozigota
holatda bo‘lsa, barmoqlarning keskin qisqarishiga olib keladi. Modifikator genlarning dominant alleli (N) gomozigota holatda barmoqlarning kamroq qisqarishiga olib keladi, geterozigota holatda esa o‘rtacha qisqarishiga sababchi bo‘ladi. Shunga ko‘ra barmoqlari kamroq qisqargan odamning genotipini aniqlang.
A) BbNN B) bbNn C) bbNN D) Bbnn
55. Karp baliqlarining bir turida tangachalar butun tanasi bo‘ylab bir xil joylashadi, ikkinchi turida tangachalari bir necha qator tasma shaklida joylashadi. Tajribada tangachasi bir xil joylashgan karplar chatishtirilishidan olingan 4500 ta avloddagi baliqlarning 3000 tasi tangachasi bir xil, 1500 tasida tasmasimon joylashganligi, shuningdek, naslning
25 foizi embrionlik davrida nobud bo‘lganligi aniqlandi.
Ota-ona va bir xil tangachali baliqlarning genotipini aniqlang.
A) Aa×Aa; aa B) Aa×Aa; Aa
C) Aa×AA ; AA D) aa×aa; aa
56. Letal genga ega bo‘lgan organizmlarni aniqlang.
1) jingalak patli tovuq; 2) qora rangli sichqon; 3) to‘q qizil gulli o‘simlik; 4) sariq sichqon; 5) ko‘zi pigmentsiz bo‘lgan drozofila; 6) gulsimon tojli xo‘roz
A) 1, 3, 5 B) 1, 4, 5 C) 2, 3, 6 D) 2, 4, 6
57. Qoramollar terisining ola-bula bo‘lishi asosiy va modifikator genlar faoliyatiga bog‘liq. Ola-bula sigir terisida qora rang ko‘proq bo‘lsa, ushbu fenotipni yuzaga chiqaruvchi genlarni aniqlang.
A) bitta asosiy retsessiv gen va susaytiruvchi modifikator gen
B) bitta asosiy retsessiv gen va kuchaytiruvchi modifikator gen
C) bitta asosiy dominant gen,ikkita modifikator susaytiruvchi gen
D) ikkita asosiy - dominant va retsessiv gen , ikkita modifikator - kuchaytiruvchi genlar
58. Odamlarda qon guruhlari quyidagi genotiplarga ega:
I- I⁰I⁰ ; II – I^AI^A yoki I^AI⁰; III – I^BI^B yoki I^BI⁰ ; IV – I^AI^B.
Ammo retsessiv ingibitor genning qon guruhlarga ta’sir etib, uning retsessiv alleli gomozigota holatda barcha genotiplarda I qon guruhini namoyon qiladi va Bombey fenomenini keltirib chiqaradi. Dominant alleli qon guruhlariga ta’sir ko‘rsatmaydi.
Digeterozigota II va III qon guruhli ota-onalardan tug‘ilgan farzandlarning necha foizini IV qon guruhli farzandlar tashkil etadi?
A) 37,5 B) 18,75 C) 25 D) 50
59. Qoramollarda tananing ola-bula rangi retsessiv ge (a) va modifikator (Bb) genlariga bog’liq. B genlarining gomozigota holatida oq dog’lar kamroq, Bb holatida o’rtacha, bb holatida esaoq dog’lari ko’p bo’ladi. Oq dog’lari kam sigir qora dog’lari qora dog’lari kam buqa bilan chtishtirilganda F₂ da olingan avlodlarning necha % da qora dog’lar ko’p bo’ladi?
A) 25 B) 50 C) 75 D) 100
60. Qoramollarda tana ranggining ola-bula bo’lishi retsessiv - dd gen tasiriga bog’liq. Ushbu genning dominant alleli esa tana ranggining qora bo’lishini belgilaydi. Rangning yuzaga chiqishida yana ikkita modifikator genlar ham ishtirok etadi. Modifikator genlar qoramollarning faqat ola-bulalik geniga tasir qiladi. Modifikator genlarning birinchisi dominant- W_ bo’lganda oq ola-bula , modifikator genlarning ikkinchisi dominant- V_ bo’lganda qora ola-bula rangli buzoqchalar dunyoga keladi. Modifikator genlarning retsessiv bo’lishi va dominant modifikator genlarning birgalikda kelishi rang irsiylanishiga tasir qilmaydi. Shunga ko’ra qora rangli qoramol genotipi qanday bo’ladi?
1) DdWwVv 2) ddWWvv 3) ddwwVv 4) ddwwvv
5) DDwwVV 6) ddWwVV 7) ddWwvv 8) ddwwVV
A) 4,6 B) 3,8 C) 2,7 D) 1,5
61. Qoramollarda tana ranggining ola-bula bo’lishi retsessiv - dd gen tasiriga bog’liq. Ushbu genning dominant alleli esa tana ranggining qora bo’lishini belgilaydi. Rangning yuzaga chiqishida yana ikkita modifikator genlar ham ishtirok etadi. Modifikator genlar qoramollarning faqat ola-bulalik geniga tasir qiladi. Modifikator genlarning birinchisi dominant- W_ bo’lganda oq ola-bula , modifikator genlarning ikkinchisi dominant- V_ bo’lganda qora ola-bula rangli buzoqchalar dunyoga keladi. Modifikator genlarning retsessiv bo’lishi va dominant modifikator genlarning birgalikda kelishi rang irsiylanishiga tasir qilmaydi. Shunga ko’ra ola-bula qoramol genotipi qanday bo’ladi? 1) DdWwVv 2) ddWWvv 3) ddwwVv 4) ddwwvv
5) DDwwVV 6) ddWwVV 7) ddWwvv 8) ddwwVV
A) 4,6 B) 3,8 C) 2,7 D) 1,5
62. Odamlarda qon guruhlari quyidagi genotiplarga ega: I - IºIº; II - I^AI^A yoki I^AI°; III - I^BI^B yoki I^BI⁰ , IV - I^AI^B Ammo retsessiv ingibitor genning qon guruh larga ta’sir etib, uning retsessiv alleli gomozigota holatda barcha genotiplarda I qon guruhini namoyon qiladi va Bombey fenome nini keltirib chiqaradi. Dominant alleli qon guruhlariga ta’sir ko’rsatmaydi. Digeterozigota II va III qon guruhli ota-onalardan tug’ilgan farzandlarning necha foizini IV qon guruhli farzandlar tashkil etadi?
A) 18,75 B) 37,5 C) 25 D) 50
63. Talassemiya - gemoglobinning normal sintezlanishi buzilishi bilan xarakterlanadigan kasallik. Bu kasallikda eritrositlarning morfologiyasi o'zgarishidan tashqari skelet sistemasi o'zgaradi va sariq kasalligi ning har xil darajasi namoyon bo'ladi. Kasallik ayollar va erkaklarda bir xilda, kuzatiladi. Kasal ota-onalardan tug'ilgan farzandlarning sog’lom bo’lish ehtimolligi 0 yoki 25%. Ushbu kasallikning
irsiylanishiga oid ma’lumotni aniqlang.
A) noallel genlarning polimer ta ’siri
B) noallel genlarning epistaz ta ’siri
C) bitta genning bir qancha belgiga ta’siri
D) noallel genlarning komplementar ta’siri
64. Odamlarda qon guruhini namoyon qiluvchi genlar autosoma xromosomada joylashgan bo'lib, I qon guruhida I°I°, II qon guruhida I^AI^A yoki I^AI°, III qon guruhida I^BI^B yoki I^BI⁰ va IV qon guruhida I^AI^B holatda namoyon bo'ladi. Tirnoq displaziyasi ham autosomada dominant gen orqali boshqariladi. Qon guruhlarini boshqaruvchi gen tirnoq displaziyasi geni bilan bitta xromasomada yaqin joylashgan. Tirnoqlari normal IV qon guruhli erkak II qon guruhli, tirnoq displaziyasi bor digeterozigotali ayolga uylangan. Agar krossingover faqat ayollarda uchrab, u 10%ni tashkil etsa, avlodning necha foizining tirnoqlari normal, II qon guruhli bo'ladi?
A) 50 B) 22,5 C) 25 D) 2,5
65. Makkajo'xori donining silliqligi burishganligi ustidan, rangli bo'lishi rangsizligi ustidan dominantlik qiladi. Bu genlar o'zaro birikkan holda irsiylanadi. Agar tahliliy chatishtirish natijasida 6200 ta o'simlik olingan bo'lsa, ulardan nechtasi ota-ona formalarga o'xshamasligini aniqlang. (Krossingover 8%ga teng.)
A) 248 B) 5704 C) 496 D) 2852
66. Daltonizm va shabko'rlikni yuzaga chiqaruvchi retsessiv genlar X xromosomada joylashgan bo'lib, birikkan holda irsiylanadi. Onasi shabko'rlik bilan, otasi esa daltonizm bilan kasallangan, o'zining ko'rish qobilyati normal bo'lgan ayol faqat shabko'rlik bilan kasallangan erkakka. turmushga chiqdi. Agar ayolda krossingover 40% ga teng bo'lsa, bu oilada qizlarning daltonizm bo'yicha kasal tug'ilish ehtimolligini (%) aniqlang. Erkaklarda krossingover
kuzatilmagan.
A) 50 В) 0 C) 100 D) 10
67. Makkajo’xorida barglarning burishganligi va poyaning past bo’lishi retsessiv belgilar hisoblanib, bitta
xromosomada joylashgan. Barglari silliq va normal uzunlikdagi o’simlik barglari burishgan past bo’yli o’simlik bilan chatishtirilib 1200 ta osimlik olindi. Shundan 216 ta organizm ota-onaning ayrim belgilarini o’zida mujassamlashtirilgan. Retsessiv belgiga ega bo’lgan organizmlar sonini aniqlang.
A) 492 B) 984 C) 600 D) 708
68. Makkajo’xori donining silliqligi burishganligi ustidan, rangli bo'lishi rangsizligi ustidan dominartlik qiladi. Bu genlar o'zaro birikkan holda irsiylanadi. Agar tahliliiy chatishtirish natijiasida 6200 ta o'simlik olingan bo'lsa, ulardan nechtasi ota-ona formalarga o'xshashligini aniqlang. (Krossingover 8% ga teng. )
A) 248 B) 5704 C) 2852 D) 496
69. Dengiz cho'chqalarida yungning kaltaligi (A) yungninig uzunligi (a) ustidan dominantlik qiladi. Dengiz cho'chqa larining bir populyatsiyasida A geni 60 foiz va a geni 40 foizni tashkil qiladi. Agar geterozigotali organizmlar o’zaro chatishtirilishidan 1800 ta individ olingan bo’lsa, shulardan nechtasining yungi kalta ekanligini aniqlang.
A) 288 B) 1512 C) 648 D) 864
70. Makkajo'xorida kraxmalli endosperm dominant (A),
mumsimom endosperm retsessiv (a) genlar orqali irsiylanadi. Makkajo'xorining bir populyatsiyasida A geni 80 foiz va a geni 20 foizni tashkil qiladi. Agar geterozigotali organizmlar o'zaro chatishtirilishidan 4800 ta o'simlik olingan bo’lsa, ulardan nechtasida don mumsimon endo spermga ega ekanligini aniqlang.
A) 3072 B) 192 C) 1536 D) 768
71. Agar ma’lum bir populyatsiyada retsessiv genning uchrash ehtimolligi 75% bo’lsa va undagi organizmlar 1800 tadan iborat bo’lsa, populyatsiyadagi geterozigota genotipga ega bo’lgan organizmlar nechta bo’ladi?
A) 675 B) 112.5 C) 337.5 D) 1012.5
72. Agar ma’lum bir populyatsiyada retsessiv genning uchrash ehtimolligi 75% bo’lsa va undagi organizmlar 1800 tadan iborat bo’lsa, populyatsiyadagi geterozigota genotipli organizmlar bilan retsessiv gomozigotalarning nisbati qanday bo’ladi?
A) 3:2 B) 2:3 C) 1:1 D) 1:3
73. Agar ma’lum bir populyatsiyada A alleli bilan a allelining uchrash chastotasi 4:1 nisbata bo’lsa geterozigota genotipga ega bo’lgan organizmlarning uchrash chastotasi necha %?
A) 16 B) 50 C) 32 D) 100
74. Ma’lum bir populyatsiyada individlar orasida oq ranglilari 200 ta bo’lib bu belgini ressessiv gen belgilaydi. Bu genning dominant holati sariq rangni yuzaga chiqaradi. Ushbu populyatsiyada (A) alleli bilan (a) alleli 9:1 nisbatda bo’lsa populyatsiyadag geterozigota allellarning sonini aniqlang.
A) 1800 B) 1000 C) 3600 D) 16200
75. Ma’lum bir quyonlar populyatsiyasida albinos quyonlar va geterozigotali albinos bo’lmagan quyonlarning umumiy soni 2756 ta, albinoz quyonlar albinoz bo’lmagan geterozigotali quyonlardan 1600 taga kamligi va quyonlar populyatsiyasi 5000 ta individdan iboratligi ma’lum bo’lsa (A) genining uchrash chastotasini toping.
A) 56% B) 44% C) 66% D) 34%
76. Suli o’simligida poyasining balandligi pastligi ustidan to’liq dominantlik qiladi. Agar geterozigotali o’simliklar o’zaro chatishtirilsa, avlodda olingan 1200 ta o’simlikdan 450 tasi geterozigotali bo’lsa, A genining qaytarilish chastotasini aniqlang.
A) 60% B) 75 % C) 65 % D) 80 %
77. Makkajo’xorining 2 ta past bo’yli navini o’zaro chatishtirish natijasida F₁ da faqat bo’yi normal duragaylar olingan. F₂ da esa o’simliklarning 450 tasi normal, 350 tasi past bo’yli bo’lgan. Ota-ona va F₁ duragaylarning genotipini aniqlang.
A) AaBB × aabb; AaBB B) Aabb × aabb; aabb
C) AABB × aabb; AaBb D) AAbb × aaBB; AaBb
78. Kaltakesakda tangachalarning tekis taqsimlanishi va tanasining kulrang bo’lishi tangachalarning noteks va tanasi yashil bo’lishiga nisbatan dominantlik qiladi. Bu belgilar faqat jinsiy X xromosomada birikkan holda irsiylanadi, Tangachalari tekis taqsimlangan yashil urg’ochi organizm digeterozigotali ( dominat belgilar dan birini otasidan, ikkinchisini onasidan olgan) erkak klatakesak bilan chatishtirilsa, nasllarning necha foizi kulrang, tangachlari tekis taqsimlangan bo’ladi
( Krossingover foizi 8 ga teng. )
A) 27 B) 46 C) 69 D) 4
79. Odamda talassemiya chala dominant holda irsiylanadi. o’roqsimon anemiya retsessiv belgi. Ikkala belgi autosomada joylashgan va mustaqil holda irsiylanadi. Bu belgilar gomozigota holatda embrionlik davrida o’limga olib keladi, geterozigo talarda kasallik yengil holda kechadi. Digeterozigota ota-onadan tug‘ilgan farzandlarning necha foizi ikkala belgi bo'yicha sog‘ bo‘ladi?
A) 18,75 B) 11,1 C) 25 D) 44,1
80. Zig'ir o‘simligida gultojbarglarning qirqilgan bo‘lishini В geni, gultojbarglarning tekis bo'lishini b ta’minlaydi. Noallel genning dominant alleli (S ) В genning faoliyatiga to‘sqinlik qiladi va tekis shaklni yuzaga chiqaradi. Gultojbarglari tekis va gultojbarglari qirqilgan o‘simliklar chatishtirilganda 270 ta qirqilgan, 450 ta tekis gultojbargli o‘simliklar olindi. Chatishtirish uchun olingan o‘simliklarning genotipini aniqlang.
A) BbSS x Bbss B) bbSs x Bbss
C) BbSs x BBss D) BbSs x Bbss
81. Odamlarda jingalak soch silliq soch ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalarda soch to‘lqinsimon bo‘ladi. Sepkillilik sepkilsizlik ustidan to'liq dominantlik qiladi. Gemofiliya esa X xromosomada joylashgan retsessiv gen bilan belgilanadi. Barcha genlari bo'yicha geterozigotali ayol va silliq sochli, sepkilsiz, sog‘lom erkak oilasida tug'ilgan farzandlar ning necha foizi gemofiliya bo‘yicha sog‘lomligini aniqlang.
A) 50 B) 75 С) 56,5 D) 25
82. Tovuq fermasida 8800 ta jo ‘ja tuxumdan yorib chiqdi. Bu jo'jalarning 18,75% ini qora patlilar, qolganini oq patlilar tashkil qiladi. Oq jo'jalarning necha foizi dominant ingibitor genga ega bo‘ladi?
A) 79.2 B) 7,69 C) 92.3 D) 84.6
83. Qand lavlagi ildizmevasi tarkibida shakarning bo‘lishi uch juft polimer genlarga bog‘liq. Agar barcha genlar dominant holatda bo‘lsa, qand lavlagi tarkibida 30 mg shakar, barcha genlar retsessiv holatda bo‘lsa 18 mg shakar saqlanadi. Agar trigeterozigota o'simliklar tahliliy chatishtirilsa, olingan avloddagi 22 mg shakarga ega qand lavlagining genotipini toping.
1) A₁a₁A₂a₂a₃a₃, 2) A₁a₁a₂a₂A₃a₃, 3) a₁a₁A₂a₂a₃a₃,
4) a₁a₁A₂a₂A₂a₂ 5) A₁a₁a₂a₂a₃a₃, 6) a1a1a₂a₂A₃a₃
A) 2, 4, 5 B) 1, 3, 6 C) 3, 5, 6 D) 1, 2, 4
84. Kartoshka tugunagining ko'k-binafsha rangini dominant F geni, pushti rangini dominant G geni namoyon qiladi. Lekin bu genlaming faoliyati dominant H geni bo'lmasa yuzaga chiqmaydi. Genotipda F va G genlari dominant H geni bilan uchrashganda tugunak qizil-binafsha rang bo'ladi, boshqa holatlarda tugunak oq rangda bo'ladi. Tugunagi oq gomozigotali kartoshka qizil-binafsha rangli gomozigota kartoshka bilan chatishtirilgan. Olingan avlodning necha foizi
fenotip bo’yicha qizil-binafsha rangli bo’ladi?
A) 25 B) 100 C) 75 D) 50
85. Makkajo‘xori maysalarining sariq va yaltiroq bo‘lishi
yashil va xira bo‘lishiga nisbatan retsessiv belgidir. Bu genlar birikkan holda irsiylanadi. Genlari bo‘yicha digeterozigota bo‘lgan o‘simlikdan tahliliy chatishtirish natijasida olingan 726 ta o‘simlikdan 128 tasi krossingover formalar ekanligi aniqlandi. Hosil bo‘lgan o‘simliklardan nechtasining maysasi yashil rangga ega bo‘ladi?
A) 598 B) 363 C) 128 D) 299
86. Odamlarda qandli diabet va fenilketonuriya kasalliklari retsessiv autosoma tipda irsiylanadi. Qandli diabet bilan kasallangan erkak, shu belgilari bo‘yicha sog‘lom ayol bilan turmush qurdi. Ularning oilasida tug‘ilishi mumkin bo‘lgan farzandlardan biri qandli diabet bilan, ikkinchisi esa birinchi belgi bo‘yicha sog‘lom, ikkinchi belgi bo‘yicha fenilketonuriya bilan kasallangan. Tug‘ilgan farzandlardan diabet bilan kasallanganlarining shu belgi bo‘yicha sog‘lom
farzandlarga nisbatini aniqlang.
A) 3:1 B) 4:1 C) 2:1 D) 1:1
87. Otasi shapko’r (geterozigota), onasi polidaktiliya bilan kasallangan sog’ qiz otasi shapko’r va polidaktiliya bilan kasallangan , onasi sog’ yigitga turmushga chiqdi. Yigit shapko’rlik bilan, uning ukasi polidaktiliya bilan kasallangan.
Shu oiladan tug’iladigan farzadlarning necha % i polidaktiliya tug’ilishi mumkin?
A) 50 B) 66,6 C) 25 D) 0
88. Qalampirning qizil rangda bo’lishi R va C genlariga
bog’liq. Genotipda bu genlarning bo’lmasligi yashil, birinchi dominant genning bo’lishi qo’ng’ir, ikkinchi dominant genning bo’lishi esa sariq rangni namoyon qiladi. Qo’ng’ir va sariq qalampirlar o’zaro chatshtirilganda avlodda barcha rangdagi qalampirlar hosil bo’ldi. Ota ona genotipini aniqlang.
A) AaBb x AaBb B) AaBb x aabb
C) Aabb x aaBb D) Aabb x Aabb
89. AaBbCC genotipli organizmda birinchi juft allel gen va ikkinchi juft allel genlar oraliq irsiylanadi. Shunday genotipli organizmlar o’zaro chatshtirilganda fenotipik (a), genotipik (b) sinflar sonini (c) aniqlang.
A) a-9; b-9 B) a-12; b-27 C) a-18; b-9 D) a-4; b-9
90. AaBbCc genotipli organizmda birinchi juft allel gen va ikkinchi juft allel genlar oraliq irsiylanadi. Shunday genotipli organizmlar o’zaro chatshtirilganda fenotipik (a), genotipik (b) sinflar sonini aniqlang.
A) a-18; b-27 B) a-9; b-27
C) a-27; b-27 D) a-12; b-27
91. 4ta nomalum nukleotidli DNK molekulalarining biridan su`niy sharoitda 99ta peptid bog`li oqsil molekulasi sintezlandi.Barcha DNK molekulasidagi nukleotidlar oqsil biosinteziga javob bo`lgan DNK molekulasidan 4,3 marta ko`p. 2-DNK nukleotidi 1-DNK nukleotidlaridan 1,2 marta, 3-DNK dan 0,8 marta, 4-DNK nukleotidlaridan 2 marta katta bo`lsa,3-DNK malekulasidagi fosfosiefir bog`lar sonini aniqlang. A) 718 B) 598 C) 898 D) 718
92. Ma`lum sharoitda 110,5 nm uzunlikdagi DNK malekulasi Eco.RI restiriktaza fermenti ta`sirida ABC bo`lakka bo`lindi.Hosil bo`lgan barcha DNK malekulasidagi vodorod bog`lar soni dastlabki vodorod bog`lar sonidan 2% ga kam bo`lsa hosil bo`lgan DNK malekulasidagi G-S orasidagi vodorod bog`lar sonini toping.
A) 450 B) 350 C) 334 D) 434
93. Uglevod katabalizimida birinchi bosqich bilan kislorodli va kislorodsiz bosqichlar 1:250 nisbatda energiya ajraldi. Glikoliz bosqichida 200kj to`plangan bo`lsa, dastlabki bosqichda qancha energiya ajralgan.
A) 56 B) 11,2 C) 28 D) 26
94. 2 ta DNK ning 1— bo’lagi EcoR1, 2— bo’lagi BamH1 restriktazalari yordamida 15 ta bo’lakka bo’lindi. Dastlabki DNK bo’lagi va bo’laklarga bo’lingan DNK dagi vodorod bog’lar farqi 116 ta bo’lsa, nechta A—T o’rtasidagi vodorod bog’I kesilgan?
A) 80 B) 36 C) 76 D) 40
95. 4ta nomalum nukleotidli DNK molekulalarining biridan su`niy sharoitda 99ta peptid bog`li oqsil molekulasi sintezlandi.Barcha DNK molekulasidagi nukleotidlar oqsil biosinteziga javob bo`lgan DNK molekulasidan 4,3 marta ko`p. 2-DNK nukleotidi 1-DNK nukleotidlaridan 1,2 marta, 3-DNK dan 0,8 marta, 4-DNK nukleotidlaridan 2 marta katta bo`lsa, transkripsiya ishtrok etgan DNK molekulasini aniqlang.
A) 1-DNK B) 2-DNK C) 3-DNK D) 4-DNK
96. IICC va iicc genotipli oq patli tovuq va xo`rozlar o`zaro chatishtirilganda F1 da olingan oq patli duragaylar o`zaro chatishtirildi. F2 da hosil bo`lgan oq rangli tovuqlarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y beradi?
A) 23% B) 25% C) 75 % D) 77%
97. Qalampir mikrosporasida hosil bo’lgan generativ hujayra bo’linishida mutatsiya sodir bo’lib, mitoz bo’linishining anafaza davrida ikkita nogomologik xromosomalarning mustaqil xromatidalari har xil qutbga tarqalmay, bir qutbga o’tsa, hosil bo’lgan spermiylar bilan urug’langan normal tuxum hujayrada xromosomalar soni nechta bo’ladi?
A) 46 yoki 74 B) 46 yoki 48 C) 70 yoki 72 D) 50 yoki 46
98. Odamlarda jingalak soch silliq soch ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalilarda soch to’lqinsimon bo’ladi. Sepkillilik sepkilsizlik ustidan to’liq dominantlik qiladi. Gemofiliya esa X xromosomada joylashgan retsessiv belgi hisoblanadi. Barcha genlari bo’yicha geterozigotali ayol va silliq sochli, sepkilsiz, sog’lom erkak oilasida tug’ilgan farzandlarning necha foizi silliq sochli, sepkilsiz ekanligini aniqlang.
A) 62,5 B) 37,5 C) 25 D) 75
99. Quyidagi qaysi digeterozigota organizmlarning
chatishtirilishidan ikkita fenotipik guruh hosil bo’ladi?
A) yashil rangli xoldor to’tilari; oq patli tovuq va xo’rozlar
B) oq rangli itlar, doni pushti rangli bug’doy
С) yong’oqsimon tojli tovuq va xo’rozlar
D) oq rangli piyozboshlar, oq patli tovuq va xo’rozlar
100. Bug’doyda boshoqlarning uzun bo’lishi kalta bo’lishiga nisbatan dominantlik qiladi, geterozigota larda boshoq о’rtасhа uzunlikda, qiltiqlarning bo’lishi esa, qiltiqlarning bo’lmasligiga nisbatan resessiv hisoblanadi, Uzun boshoqli, qiltiqsiz va kalta boshoqli, qiltiqli o’simliklar chatishtirildi, F₂ da hosil bo’lgan о’rtасhа boshoqga ega bo’lgan qiltiqli o’simliklar foizini aniqlang.
A) 37,5% B) 18,75% C) 12,5% D) 25%,
101. Odamlarda kаrlik 2 juft komplementar gеnlаr bilan belgilanadi, А genining dominant alleli karlik ning birinchi turini, B genining dominant alleli karlikning ikkinchi turini, 2 xil dominant gеn normal eshitishni ta’milnlaydi, ularning retsessiv allellari ham karlikni namoyon qiladi. Bu genlarning ta’siri modifikator D geni tomonidan boshqari ladi. 2 xil dominant gеngа еgа bo’lgan organizmlarda Dgeni dominant gomozigota holatda normal eshitishni, geterozigota holatda o’rtа darajada eshitishni, retsessiv holatda karlikni ta’minlaydi. Onа karlikning birinchi, ota ikkinchi turi bo’yicha kasallangan digeterozigota organizmlar naslida fenоtiр bo’yicha qanday ajralish kuzatiladi?
A) 1 ta normal eshituvchi: 3 ta o’rta darajada eshituvchi:
12 ta kar
В) 1 ta normаl eshituvchi: 2 ta o’rta darajada eshituvchi:,
13 ta kar
С) 9 ta nоrmаl eshituvchi: 3 ta o’rta darajada eshituvchi:
4 ta kar
D) 9 ta normal eshituvchi; 1 ta o’rta darajada eshituvchi:
6 ta kar
102. Oshqovoq mevasining og`irligi ikki juft kumulativ polimer genlar ta`sirida irsiylanadi. Agar 2 juft dominat gendan iborat bo`lsa 3kg, agar 2 juft retsissev gendan iborat bo`lsa 1,5kg bo`lsa, A<sub>1</sub>a<sub>1</sub>A<sub>2</sub>a<sub>2</sub> va A<sub>1</sub>a<sub>1</sub>A<sub>2</sub>a<sub>2</sub> chatishtirilganda olingan mevalarning nechtasi 1500gr og`irlikka ega bo`ladi.
A) 6 B) 1 C) 4 D) 2
103. Digomozigota no`xatsimon va gulsimon tojli tovuqlar o`zaro chatishirilgandan olingan F1 duragaylar o`zaro chatishtirilganda olingan no`xatsimon tojli tovuqlarning necha foizi ikkala geni bo`yicha gomozigota holatida bo`ladi?
A) 66,6% B) 75% C) 25% D) 33,3%
104. IICC va iicc genotipli oq patli tovuq va xo`rozlar o`zaro chatishtirilganda F1 da olingan oq patli duragaylar o`zaro chatishtirildi. F2 da hosil bo`lgan oq rangli tovuqlarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y bermaydi?
A) 23% B) 25% C) 75 % D) 77%
105. Jigarrang va oq rangli itlar chatishtirilganda F1 da oq rangli digeterozigota itlar hosil bo`lgan bo`lsa, F2 da olingan avlodlarning necha foizi taxliliy chatishtirilganda fenotipik jihatdan ajralish ro`y bermaydi?
A) 62,5 B) 50 C) 75 D) 37,5
106. Fruktonuriyasiydik tarkibida qandning ortishi natijasida yuzaga keladigan retsissev kasallik bo`lib,2 xil tipda irsiylanadi. Birinchi tipi klinik belgilarsiz kechsa, ikkinchi tipi aqliy zaiflikni keltirib chiqaradi. Ota birinchi tipi bilan ona ikkinchi tipi bilan kasallangan bo`lsa, o`gil farzandlar 2 ta tip bo`yicha kasallanadi. Klinik belgilarsiz kechadigan kasal bola genotipini aniqlang.
A) aaBb B) Aabb C) aaBB D) AAbb
108. Oq piyoz boshli o`simliklar o`zaro chatishtirilganda F1 da digeterozigota oq piyozboshli F2 da esa rangli va oq piyozboshli o`simliklar olingan bo`lsa, F2 da olingan rangli piyozboshli o`simliklarning necha foizi taxliliy chatishtirilganda ajralish ro`y bermaydi?
A) 66,6 B) 33,3 C) 75 D) 25
109. Xoldor to`tilarning sariq va havorangdagilari o`zaro chatishtirilganda F1 da digeterozigota yashil patli to`tilar olindi. F2 da olingan havorang patli to`tilarning necha foizi taxliliy chatishtirish natijasida ajralish ro`y bermaydi?
A) 33,3 B) 25 C) 66,6 D) 6,25
110. G`oza tolasining malla rangi, oq rang ustidan poyasining uzunligi kaltaligi ustidan dominatlik qilib birikkan holda irsiylanadi. Digeterozigota tolasi mallarang poya uzun g`oza bilan tolasi oq poyasi kalta g`oza chatishtirilganda 1200 ta avlodning 216 tasini genotipi ota-onasinikidan farq qilsa, hosil bo`lgan avlodning nechtasi tolasi oq, poyasi uzun genga ega bo`ladi?
A) 492 B) 108 C) 246 D) 216