Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova

     Semiz  kishini  ozdirish  to`g’risida.  Bemorlarga  hajmi  ko`p  lekin  oziqligi 
kam  bo`lgan  ovqatlarni  buyurish,  doimo  taomdan  oldin  hammomga  tushish,  tez 
harakatli  badantarbiya  qilish,  xamirli  va  yog’li  ovqatlarni  kam  iste`mol  qilish  kabi 
tavsiya buyurilishi  lozim.                             
II.Ovqatlanish tadbiri. 

---

95 
 
Ovqatlanish tadbirida quyidagilarga rioya qilish kerak. 
1.Ovqatning asosiy qismi meva va sabzavotlardan tashkil topgan bo`lishi kerak. 
2.To`yib ovqat yemaslik kerak. 
3.Qishda issiq, yozda sovuq va iliq ovqat yeyish lozim. 
4.Odam organizmida eng zararli narsa ovqat oshqozonda hazm bo`lmasdan turib,   
ovqat iste`mol qilishdir. 
5.Suyuq,  tez  hazm  bo`luvchi  ovqatni  undan  kuchli  va  qattiqroq  ovqat  ustiga                   
yeyishdan saqlanish kerak. 
6.Eng yomon narsa bir-biriga kelishmaydigan ovqatlarni aralashtirish. 
7.Ovqatdan keyin sovuq suv ichish mumkin emas. 
8.Ovqatdan keyin spirtli ichimliklar ichishni man etish,  chunki spirtli ichimliklar 
oshqozonni harakatini tezlashtirib, ovqat parchalanmasdan o`tib ketadi. 
   III.Odam organizmini chiqindilardan tozalash. (Tanqiya qilish) 
Odam organizmini chiqindilardan tozalash 3 ga bo`linadi. 
1.Qon olish  
2.Qustirish (qayt qilish) 
3.Huqna qilish 
Tanqiya so`zi forscha tildan olingan bo`lib, tozalash ma`nosini bildiradi. Tanani 
tozalash  uchun  musxil  va  munzich  dorilardan  foydalaniladi.  Organizmni  tozalash 
(tanqiya  qilish)  uchun  qon  olish,  qustirish  (qayt  qilish),  ichaklardan  chiqindilarni 
chiqarishda xuqna qilish orqali odam organizmi yot moddalardan tozalanadi.                          
 IV. Tarbiya haqidagi tadbirlar: 
1.Bolaning tug’ilgandan to oyoqqa  turguncha qilinadigan tadbirlar 
2.Bolani emizish va sut bezidan ajratish tadbiri  
3.Bolalarda paydo bo`ladigan kasalliklar va ularni davolash tadbiri 
4.Chaqaloqlarni bolalik yoshidan o`tgandan keyingi tadbirlar  to`g’risida 

---

96 
 
Chaqaloq  tug’ilgandan  keyin  4  barmoq  eniga  qoldirib  kindik  kesiladi,  og’riq 
bermaslik uchun u jun ip bilan bog’lanadi va zaytun yog’iga botirilgan mato ustiga 
qo`yiladi. Bolaning badani qattiq va terisi kuchli bo`lishi uchun kam tuzli namakob 
suvga  cho`miltiriladi.  Ko`zlariga  zaytun  yog’i  tomiziladi.  Chaqaloq  yotadigan 
uyning  harorati  o`rta  darajali  bo`lib,  bola  issiq  va  sovuq  bo`lmagan  uyda 
uxlatiladi.Uy  soya  va  qorong’iroq  bo`lishi  kerak,  uyga  quyoshning  kuchli  nuri 
tushmasligi  kerak,  bola  boshiga  loyiq  qalpoqcha  kiygiziladi.  Bolani  cho`miltirish 
vaqti uzoq uxlagandan keyingi vaqtdir. 
Bolani  emizish  va  ona  suti  bilan  boqish  kerak.  Bir  kunda  2-3  marta  emizish 
kerak.  Bolani  tez-tez  emizmaslik  kerak.  Ertalabki  emizadigan  sutdan  2-3  marta 
sog’ib  tashlab  keyin  emizish  lozim.  Ko`krak  suti  sifatsiz  va  achchiq  bo`lsa 
ovqatlanmasdan  turib  bolani  emizmaslik  kerak.  Bola  mizojini  kuchaytirish  uchun 
bolani  beshigini  tez  tebratmasliga  darkor  va  unga  alla  aytish  kerak.  Bolani 
ko`krakdan  ajratish uchun esa murr va cho`l yalpizining har biridan bir dirhamdan 
olib, uni ezib sut beziga surtish kerak. Bolani ko`krakdan asta sekinlik bilan ajratish 
kerak.