Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova

 
Tupuk va so`lakning ko`payishi va uyquda 
 so`lak oqib qolishi 
Bu hol goho issiq va ho`llikning, ayniqsa me`dada ko`payishidan, goho 
faqatgina issiqning kuchayganligidan paydo bo`ladi. Masalan, ro’za tutgan, 
ovqatni oz yeydigan yoki ovqatsiz qolgan kishida to ovqatlangunicha hamisha tupuk 
kelaveradi, ovqatlangach bosiladi. Goho bu narsa balg’amdan va sovuqdan bo`ladi. 
Davolash. Agar bu issiqdan bo`lsa, oldin bosliq tomiridan qon olish, qiyom 
qilingan nordon shiralar, sovuqlik nordon mevalar va ko`p suv aralashtirib 
eskirmagan nabiz sharobi iste`mol qildirish kerak. Ovqat baliqdan, uloq va qush 
go`shti kabi yengil go`shtlardan tayyorlanadi. Yasmiq, tatim va bunga o`xshash 
narsalardan tayyorlanadigan burishtiruvchi qaynatmalar bilan og’izni doimo chayqab 
turiladi. 
Bu kasallik sovuq mizojlilik va balg’amdan bo`lsa, o`ziga ma`lum narsalar 
yordami bilan haftada ikki yoki uch marta qustiriladi va har haftada bir marta mana 
shu tarkibdagi dorini ichiriladi ikki dirham iyoraj fiqro, ikki donah tuz, rum 
arpabodiyoni juvonaning har biridan bir donak olib asal sikanjubini yoki skan- jubini 
buzuriy bilan ichiriladi. Undan keyin taryoq va issiqlik juvorishlar iste`mol 
qilinadi. 

---

220 
Unday bemorning ovqati esa, xushbo`y dorivorlar, sarimsoq va xardal bilan 
qaynatilgan jo`ja go`shtlari bo`lishi kerak. Kechqurunlari lochira murriy bilan 
yeyiladi, keyin issiq suv ichiladi, uyqudan oldin bemor tishini yuvishi kerak. 
Quyidagicha davolash usuli yaxshi va umumiy davolash tadbirlaridandir: yirik 
qilib yanchilgan tuzdan bir dirham har kuni yangi sachratqi bilan qo`shib yeyiladi, 
keyin kichik atriful iste`mol qilinadi va doimo tishni maxsus uzun cho`p misvok 
bilan yuvib turiladi. Qovurilgan sichqonni yedirib ko`rilganda uning, ayniqsa
bolalar uchun foydali ekani ko`rildi.