Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova

Za`faron
- jigarni quvvatlovchi, o`t haydovchi, xushbo’y va noyob dorivor
sifatida ishlatiladi. 
Sachratqi
- o`simligi ildizining qaynatmasi ishtaha ochuvchi, ovqat hazm
qilishini yaxshilovchi ta`sir ko`rsatadi. Sachratqi va moychechak gullari
aralashmasidan tayyorlangan qaynatma jigar , taloq, buyrak va me`da
kasalliklarida o`t haydovchi, siydik haydovchi sifatida qo`llanilib kelinmoqda. 
Do`lananing
mevasi guli va bargi ishlatiladi. Mevasidan tayyorlangan ekstrakt 
va damlamalar jigar , o`t -tosh kasalliklarida, yurak faoliyatining funksional 
buzilishlarida davolash maqsadida ishlatiladi . 
Limono`t -
ko`p yillik yovvoyi o`simlik. Tarkibida vitamin- C, 0,33 % gacha 
efir moyi, 0,55 % gacha flavonoidlar, organik kislotalar, qand, 16,56 % gacha 
oshlovchi va boshqa moddalar bor. Limono`t bargi damlamasi jigar, oshqozon, 
yurak kasalliklarida, kamqon kasalliklarida, tomir tortishganda va boshqa hollarda 
og’riq qoldiruvchi hamda surgi dori sifatida ishlatiladi
Sabzi -
Vitaminlarga boy, jigarda uglevod almashinuvini va ovqat hazm 
bo`lishini yaxshilaydi yurak qon tomirlar faoliyatida nuqsonlar bo`lganda tomir 
devorlarini kengaytiruvchi, tinchlantiruvchi omillar sifatida ta`sir ko’rsatadi. Yurak 
atrofida, to’sh orqasida hosil bo`ladigan og’riq xurujlaridan holi qiladi. 

---

322 
Olmaning
tarkibida qand moddasi, turli xil kislotalar, C, B vitaminlar, organizm 
uchun zarur bo`lgan tuzlar ham bor. Yurak va jigar kasalliklarida kamqonlik va 
bundan tashqari oshqozon ichak yo`lini yallig’lanishida ham ishlatiladi
Sarsabil 
- Lolagulllar oilasiga mansub ko`p yillik o`simlik. O`simlikning 
ildizlari, poyasi, mevasidan foydalaniladi. U qimmatli sabzavot mahsuloti sifatida 
ham foydalaniladi. Uning tarkibida organizm uchun nihoyatda zarur bo`lgan lizin 
moddasi, A vitamin, B1, B2,B6,C, PP vitaminlari bor. Qon bosimini pasaytiradi, 
yurak va jigar faoliyatini uyg’unlashtiradi, periferik qon tomirlarini kengaytiradi 
O`rik
- Xalq tabobatida yurak, jigar, xafaqon, oshqozon- ichak kasalliklarida 
ishlatiladi. Uning tarkibida kaliy, vitaminlar, mikro va makro elementlarga boy.
Zira 
- Soyabonguldoshlar oilasiga mansub ko`p yillik xushbo’y o`simlik. 
Tarkibida ko`p miqdorda efir moylari bor. Ziraning suvi bilan yuz yuvilsa tiniq 
bo`ladi. Shuningdek zira qon to`xtatuvchi, jigar va yurak kasalliklarida qon 
aylanishini yaxshilovchi, ateroskleroz kasalligida xolesterin almashinuvini 
yaxshilovchi ta`sir ko`rsatadi. Uning yovvoyisi buyraklardagi toshni maydalaydi. 
Ichak og’riqlarida, qorin dam bo`lishida ham foyda qiladi 
Chakanda 
- Jiydaguldoshlar oilasiga mansub butasimon o`simlik. Chakanda 
mevalari va undan olinadigan moy xalq tabobati hamda ilmiy medisina amaliyotida 
qo`llaniladi. Chakanda mevasi tarkibida 8 % moy, 10,5 % gliserinlar, 10,4 % steorin 
kislotasi, B1,C, B2, E vitaminlari, folat kislota bor. Chakanda mevasidan ajratib 
olingan moy va sharbatlar jigar, yurak - qon tomir, revmatizm kasalliklarida 
qo`llaniladi