Farmatsevtika sohasini rivojlantirish asoslari

FARMATSEVTIKA SOHASINI RIVOJLANTIRISH ASOSLARI
Farmatsevtika tarmog‘ini boshqarish tizimini tubdan takomillashtirish choratadbirlari to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoniO‘zbekiston Respublikasi Prezidenti SH.MIRZIYOEV Toshkent shahri, 2017-yil 7-noyabr. Farmatsevtika faoliyatini rivojlantirish uchun shart-sharoitlarni yaxshilash, aholi va sog‘liqni saqlash muassasalarining arzon, sifatli dori vositalari, tibbiyot buyumlari va tibbiyot texnikalari bilan ta’minlanganlik darajasini yanada oshirish, ularning ishlab chiqarilishi, olib kirilishi va sotilishini muvofiqlashtirishning yagona tizimini joriy etish maqsadida:
1. O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzurida Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligi (keyingi o‘rinlarda Agentlik deb yuritiladi) tashkil etilsin.
2. O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi, Moliya vazirligi hamda Xususiylashtirilgan korxonalarga ko‘maklashish va raqobatni rivojlantirish davlat qo‘mitasining: O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligining Dori vositalari, tibbiyot buyumlari va tibbiyot texnikalari ekspertizasi va standartizatsiyasi davlat markazini; O‘zbek kimyo-farmatsevtika ilmiy-tadqiqot institutini; Toshkent vaksina va zardoblar ilmiy-tadqiqot institutini; “SHarq tabobati” ilmiy-tadqiqot institutini Agentlikka berish to‘g‘risidagi taklifi ma’qullansin.
Farmonda dori vositalari va tibbiyot buyumlarini ro‘yxatga olish, narxini belgilash tartibini takomillashtirish, qonunchilikka “in bulk” mahsulotning aniq belgilangan tushunchasini kiritish, shuningdek, ijtimoiy ahamiyatga ega dori vositalari va tibbiyot buyumlarining qat’iy narxini belgilash tartibiga alohida e’tibor qaratildi.

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI VAZIRLAR MAHKAMASINING QARORI O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI SOG‘LIQNI SAQLAS VAZIRLIGI HUZURIDAGI FARMATSEVTIKA TARMOG‘INI RIVOJLANTIRISH AGENTLIGI FAOLIYATINI TASHKIL ETISH TO‘G‘RISIDA (Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 19.12.2017 y., 09/17/993/0427-son) O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Farmatsevtika tarmog‘ini boshqarish tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida» 2017 yil 7 noyabrdagi PF-5229-son Farmoniga muvofiq, O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligi (keyingi o‘rinlarda Agentlik deb ataladi) faoliyatini samarali tashkil etishni ta’minlash maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi: O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligining tashkiliy tuzilmasi 1-ilovaga muvofiq; O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligining boshqaruv xodimlari cheklangan soni 40 nafardan iborat bo‘lgan markaziy apparati tuzilmasi 2-ilovaga muvofiq; Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahar farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish boshqarmalarining (keyingi o‘rinlarda hududiy boshqarmalar deb ataladi) namunaviy tuzilmasi 3-ilovaga muvofiq; O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligi to‘g‘risidagi Nizom 4-ilovaga muvofiq; O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligi faoliyatining samaradorligini baholash mezonlari to‘g‘risidagi nizom 5-ilovaga muvofiq tasdiqlansin. O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi Farmatsevtika tarmog‘ini rivojlantirish agentligining Xozirgi vaqtda O‘zbekistonda farmatsevtika bozori MDX davlatlari orasida tezlik bilan o‘sib borayotgan soxa xisoblanadi.2011-2014 yillarda taxminan bu o‘sish 8-10% tashkil qiladi. Uning 77% chet elda ishlab chiqarilgan dori vositalariga bog‘liq.

Xozirgi vaqtda chet elda ishlab chiqarilgan farmatsevtik preparatlar turli segmentlarda bozorning 60-95% ini tashkil qiladi. YAqin 5 yillikda chet el dori vositalarini ishlab chiqarishni 8-12 % ga oshirish kutulmoqda. O‘zbekiston asosan quydagi chet el davlatlardan dori vositalarini qabul qiladi: Ukraina, Rossiya, Xindiston, Vengriya, Xitoy, SHveysariya, Fransiya, Germaniya. 2014 yilda o‘sish 18,1% ni tashkil qilgan, bu esa 573,6 mlrd.so‘mni tashkil etadi.425,4 mlrd.so‘m dori vositalarini ishlab chiqarishga,48,5 mlrd so‘m tibbiyot buyumlarini ishlab chiqarishga, 82,3 mlrd yordamchi materiallar ishlab chiqarishga 17,3 % boshqa maxsulotlar ishlab chiqarishga sarflangan. Xalq iste’moli uchun tovarlarni ishlab chiqarishga 468,1 mlrd so‘m sarflangan. Dori vositalari va tibbiy buyumlarni ishlab chiqarish me’yoriy texnik xujjatlarga mos ravishda amalga oshiriladi.
O‘zbekiston Respublikasida tibbiy va farmatsevtik maxsulotlar sifatini davlat nazorat tizimi takomillashtirilmoqda. Dori vositalarini qayd qilish tizimi birinchi darajali o‘ringa ega, registratsiya guvoxnomasini olishni Dori vositalari va tibbiy texnika sifatini nazorat qilish Davlat markazi DUK o‘zining nazoratiga olgan. U erda ma’lumki faoliyatni koordinatsiya qilish 4 ta ko‘mita zimmasiga yuklatilgan. Farmakopeya, Farmakologiya, YAngi tibbiy texnika, Narkotiklar nazorati qo‘mitalari fikrimizning dalilidir. Farmatsevtik maxsulotlarning registratsiya qilishi natijalari 2014 yilda quydagi ko‘rsatgichlarida aks ettirilgan: dori vositalari 76%, tashxis vositalari 4%, tibbiy texnika vositalari 20% Qayd etish byurosi - dori vositalari va uning na’munalarini birlamchi ekspertizadan o‘tkaziladi, birlamchi ekspertizaning ijobiy natijalari asosida Davlat markazi va ariza bergan shaxs orasida kelishuv xulosasini beradi.