3-mavzu:
Dori moddalari miqdorini aniqlash usullari.
Reja:
1.
Gravimetrik (tortma) usul
2.
Titrimetrik (xajmiy) usul
3.
Kislota-asos titrlash (neytrallash) usuli
4.
Suvsiz muxitda kislota-asos titrlash usul
5.
Oksidlanish-kaytarilish reaksiyasiga asoslangan usullar
6.
Kompleksonometrik titrlash usuli
7.
Nitritometriya usuli
Tayanch iboralar: Gravimetrik (tortma) usul, Titrimetrik (xajmiy) usul, Kislota-asos
titrlash (neytrallash) usuli, Suvsiz muxitda kislota-asos titrlash, Oksidlanish-kaytarilish,
Kompleksonometrik titrlash usuli, Nitritometriya.
Tibbiyot extiyojlari uchun ishlatiladigan dori moddalari sifatini tula va tugri baxolashda ular
mikdorini aniklash eng muxim asosiy omillardan xisoblanadi.
Mikdoriy taxlil dorilar sifatini nazorat kilishda yakunlovchi boskich bulib, odatda tekshiriluvchi
dori moddaning fizikaviy xossasi (tashki kurinishi, xidi, mazasi, eruvchanligi, agregat xolati) va
fizikaviy konstantalarini (suyuklanish va kaynash xarorati, zichligi, kovushkokligi, solishtirma
nur yutuvchanligi, solishtir-ma buruvchanligi va boshkalar), chinligini va tozaligini sinchiklab
sinovdan utkazib bulgandan sung amalga oshiriladi. Dori-darmonlar mikdorini aniklashda xam,
asosan ularning chinligini aniklashda kullaniladigan reaksiyalardanfoydalaniladi.
Noorganik dori moddalari mikdorini aniklashda, ularning kislota-asos, oksidlovchi-kaytaruvchi
xossalari va tar-kibidagi kation yoki anionlarga xos reaksiyalar kullanadi. Organik dori
Pharmaceutical chemistry
Autors: Juraeva A.A., Muhitdinova K.Sh., Zaripova N.T. R.A.Xusainova, A.D.Tashpulatova
19
moddalarining mikdoriy taxlilida kjorida kursatilganlardan tashkari, ularning kimyoviy
tuzilishdagi
turli funksional guruxlari
N02, NH
2
, SH, SO3H, murakkab efirsimon birikkan gurux,-lari va boshkalar) shuningdek,
preparat tarkibidagi organik birikkan turli elementlar (N, As, P, S galogenlar va boshkalar) dan
foydalaniladi. Xozirgi vaktda ayniksa, dori moddalarining fizikaviy konstantalari asosida, ya’ni
ularning kutblangan nur tekisligini buruvchanligi (polyari-metriya), nur sindiruvchanligi
(refraktometriya), nur yutuvchanligi (fotokolorimetriya, spektrofotometriya va boshka
spektroskopik usullar) va boshka xossalari mikdoriy taxlilda kup kullanadi.
Davlat farmakopeyasidagi dori moddalari mikdorini anikla
щda ishlatiladigan usullarni kuyidagi
turta katta guruxga bulish mumkin:
Do'stlaringiz bilan baham: |