Farmakologiya

Qustiruvchi va qusishga qarshi vositalar
Ma’lumki, qusish murakkab fiziologik va patologik jarayon
bo‘lib, so‘lak bezlari, me’da va bronx sekretsiyasining kucha-
yishi, giðotenziya, umumiy bo‘shashish, terining oqarishi
bilan boshlanadi, ko‘ngil ayniydi va me’da teskari tomonga
qisqarib (antiðeristaltika), ovqat massalari tashqariga chiqarib
tashlanadi. Bu jarayon uzunchoq miyadagi qusish markazi va
u bilan bog‘liq IV qorincha tubida joylashgan „trigger zonasi“
tomonidan boshqariladi. Ushbu markazga qonda bo‘ladigan
ayrim endogen va ekzogen moddalar ta’sir etib, qusish
refleksini keltirib chiqarishi mumkin.
Endogen moddalar jumlasiga yuqumli kasalliklarda, nur
kasalligida, homiladorlik davrida va intoksikatsiya hollarida hosil
bo‘ladigan zaharli moddalar, ekzogen moddalarga — tashqa-
ridan kiritilgan qustiruvchi dori moddalari kiradi. Sifatsiz oziq-
ovqat va turli moddalar (dorilar bilan ham) zaharlanishda,
ularni organizmdan chiqarib tashlashda qustiruvchi preparat-
lardan foydalaniladi.
Ular ta’sir mexanizmi bo‘yicha ikki guruhga bo‘linadi:
markaziy va reflektor ta’sirga ega vositalar. Birinchi guruhga