Fargona davlat unversiteti

Belgilangan maqsad bilan bog'liq holda quyidagi vazifalar qo'yildi:


.Iqtisodiy o'sish tushunchasi va uning omillarini o'rganish;


.Iqtisodiy o'sishning mavjud zamonaviy kontseptsiyalarini tahlil qilish;


Belgilangan vazifalarni hal qilish uchun ko'plab ma'lumotlar manbalaridan, shu jumladan Internet resurslaridan foydalanildi.
1. Iqtisodiy o’sishning umumiy tavsifi
1 Iqtisodiy o’sish tushunchasi
Iqtisodiy o'sish deganda ishlab chiqarishning real hajmini (YaIM) oshiradigan milliy iqtisodiyotning rivojlanishi tushuniladi<#"justify">Iqtisodiy o'sish omillari ko'pincha iqtisodiy o'sish turlari bo'yicha guruhlanadi.


Iqtisodiy o'sishning intensiv va ekstensiv omillarini ajrating:


· Ekstensiv omil - bu resurs miqdorining ko'payishi (xodimlar, binolar, resurslar, uskunalar sonining ko'payishi) hisobiga o'sish. Shu bilan birga, mehnat unumdorligi, asbob-uskunalar sifati va ishlab chiqarilgan mahsulot sifati sezilarli darajada o'zgarmaydi. Ekstensiv o'sish omillari resursning haddan tashqari katta o'sishi bilan daromadning kamayishi qonuni bilan tavsiflanadi. Masalan, mashinalar sonining asossiz ko'payishi ularning ba'zilarining ishlamay qolishiga va yo'qotishlarga olib keladi. Ish kuchi, yer, kapital xarajatlarning ko'payishi bilan ham xuddi shunday bo'ladi. Bunday resurslarga innovatsiyalar, yangi ishlab chiqarish texnologiyalari, boshqaruv texnologiyalari va inson kapitali sifatining o'sishi kirmaydi.


· Intensiv omillar miqdoriy emas, balki sifat o'zgarishini bildiradi. O‘sish mehnat unumdorligi, asbob-uskunalar sifati, innovatsiyalar, modernizatsiya kabi ko‘rsatkichlarni oshirish hisobiga erishilmoqda. Yuqori sifatli inson kapitali asosiy intensiv omil sifatida tan olingan.


Barqaror o'sish, asosan, mehnat unumdorligini oshirish, barqaror investitsiyalar, raqobatchilarga va umuman iqtisodiyotga nisbatan arzonroq xarajatlar hisobiga erishiladi. Uzoq muddatli istiqbolda iqtisodiy o‘sish texnologik taraqqiyot, kapital to‘planishi, infratuzilma va iqtisodiy institutlarning yaratilishi kabi omillar bilan ta’minlanadi. Bularning barchasi mehnat unumdorligini oshirish, jismoniy kapitalni oshirish va xarajatlarni kamaytirishga yordam beradi.