Фарғона политехника институти

Ўрта махсус, касб-хунар Таълими тўғрисидаги Низом 
"Ўрта махсус, касб-хунар таълими тўғрисидаги Низом" қуйидаги бўлимлардан 
иборат: Умумий қоидалар. Касб-хунар коллежининг мақсад ва вазифалари. Коллеж ўқув
чилари. Ўқув -тарбиявий ва илмий-услубий ишларни ташкил этиш. Коллежнинг ўқитувчи ва 
ўқув тарбия ходимлари таркиби. Касб хунар коллежини бошқариш. Жамоат ташкилотлари. 
Касб-хунар коллежининг мулки ва маблағлари.Халкаро ҳамкорлик. Таълим муассасасини 
ташкил қилиш ва тугатиш. 
"Умумий қоидаларда" касб-хунар коллежаларига таъриф берилади: касб-хунар 
коллежида ўқитиш уч йил, давлат таълими стандартлари доирасида ўрта махсус, касб-хунар 
маълумоти беради, ўқув чиларнинг касб-хунар лаекатларини, кўникма ва ўқув ларини
ривожлантиришни, уларнинг танланган касб-хунар бўйича бир еки бир нечта 

---

78 
мутахассисликка эга бўлишини таъминлайди. Касб-хунар таълими билим асосларини чукур 
урганишни, танланган касб-хунар бўйича кичик мутахассис сифатида мустақил амалий 
ишлаш учун кадрлар тайёрлашни таъминлайди. 
II бўлимда коллежларнинг асосий мақсади сифатида давлат стандартлари 
доирасида ўрта махсус, касб-хунар таълимини берадиган, ўқув чиларнинг касб-хунарга 
мойиллиги, махорат ва малакасини чукур ривожлантиришни, танлаган касблар бўйича бир 
еки бир неча ихтисос олишни таъминлаш белгиланган. Коллежларнинг асосий мақсадни 
амалга ошириш борасидаги вазифалари қуйидагилардан иборат: Таълимнинг кейинги 
босқичларида ўқишни давом эттириш еки эгаллаган ихтисоси ва касб-хунар бўйича мехнат 
фаолияти билан шугулланиш хуқуқини берадиган давлат таълим стандартлари доирасидаги 
умум таълим ва касбий дастур асосида ўқитиш; танлаб олинган касб-хунар бўйича бир еки 
бир неча ихтисосликни эгаллаш жараёнида ўқув чиларнинг касбий лаекат, кўникма ва 
малакаларини ривожлантириш. Касб-хунар коллежларида касбга ўқитиш йўналишлари
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Махкамаси томонидан тасдикланган ўрта махсус, касб-
хунар таълими йўналишлари ва мутахассисликлари классификаторига мувофиқ, Республика 
худудларини иктисодий ва ижтимоий ривожлантирш, шунингдек мехнат бозорининг кичик
мутахассисларга бўлган эхтиеж-ларидан келиб чиккан холда белгиланади. 
III бўлимга мувофиқ, тасарруфдаги ўрта-махсус, касб-хунар таълими 
муассасаларига ўқув чилар қабўл қилиш умумий ўрта таълим негизида мактабларнинг 9-
синфини битирувчиларнинг якуний давлат аттестацияси ва умумий ўрта таълимни
тугатишда улар томонидан олинган рейтинг курсаткичлари натижалари бўйича, уларнинг
академик лицейда ва касб-хунар коллежида ўқиш йўналишини ихтиерий равишда 
танлашини хисобга олган холда амалга оширилади. Касб-хунар коллежларида умумий 
таълим ва касб-хунар дастурлари уч курсда амалга оширилади. Ўқув чилар ўқув курслари 
бўйича гурухларга, ўқиш йўналишлари бўйича эса бўлинмаларга бирлаштирилади.
Тасcару-фидаги ўрта махсус, касб-хунар таълими муассасасида ўқув йили 2 семестрга 
бўлинади. 
Касб-хунар таълими дастурлари давлат таълим стандарти билан белги-ланадиган 
қуйидаги билимларини уз ичига олади: умум таълим дастурлар, Ўқиш йўналишлари бўйича 
умумтехникавий касб-хунар ва махсус дастурлар. Коллежларда ўқитиш сифати ва
даражасининг давлат таълим стандартига мувофиқлигини таъминлаш учун қуйидаги 
назорат тартиботларини утказиш назарда тутилади: 
ЖОРИЙ НАЗОРАТ - суровлар, коллоквиумлар, семинарлар, назорат ишлари ва 
тестлар тарзида билимлар, малака ва кўникмалар текширилади; ОРАЛИК НАЗОРАТ - 
семестр тамом бўлганда ва ўқув дастўрининг тегишли бўлими тугаллагандан кейин амалга 
оширилади. Унинг асосида Ўқув чи рейтинги аникланади. Билимлар, малака ва
кўникмаларни бахолаш учун оралик назорат имтихонлар, тестлар, синовлар, курс ва малака 
ишлари шақлида утказилади; ЯКУНИЙ НАЗОРАТ - академик лицейда, касб-хунар 
коллежида ўқиш тугалангандан кейин давлат аттестацияси: имтихонлар, тестлар, малака
ишлари, диплом лойихаларини химоя қилиш шақлида амалга оширилади. Касб-хунар 
таълими муассасаларини битирувчиларга ўрта махсус, касб-хунар таълими тўғрисида 
давлат намунасидаги халкаро намунасидаги халкаро андозадаги диплом берилади, унда 
классификаторга мувофиқ мутахассислик (мутахассисликлар) бўйича берилган малака 
курсатилади. 
V бўлим моддаларида коллеж ўқитувчи-ходимларнинг таркиби, хуқуқлари ва 
маъсулиятлари аникланган, шунингдек уларни аттестациядан утказиш ва малакасини 
ошириш тартиби белгиланган. 
Коллеж фаолиятини бошқариш директор томонидан амалга оширилади, коллежнинг 
уз-ўзини бошқаришнинг олий органи бўлиб - илмий-педагогик кенгаш хисобланади (VI-
бўлим).