Фарғона политехника институти қурилиш» факультети ««бино ва иншоотлар қурилиши»

Махсус процессорлар. Монтаж-плюс системаси – конструктив схеманинг кетма-кет ўзгаришини, монтаж юкларининг қўйилиши ва бўшатилишини кузатиб бориш орқали конструкциянинг қурилиши жараёнини компьютер моделлаштиришни амалга оширади.
МОСТ системаси – кўприк конструкцияларини (балкасимон, аркасимон, вантали, осма) ҳисоблашга мўлжалланган ва қўзғалувчи юклардан ҳосил бўладиган берилган кесим юзалардаги кучларнинг таъсир текислигини олиш имкониятини беради. Олинган кучлар асосида кучларнинг биргаликдаги ҳисобий таъсири ёки юкланишларнинг биргаликдаги ҳисобий таъсири тузилади.
Динамика – плюс системаси – чизиқли процессорда амалга оширилган спектраль анализ усули орқали динамик таъсирларга ҳисоблашдан фарқ қилиб, чизиқсиз деформацияланувчи конструкцияларни – Прандтл диаграммаси кўринишидаги σ-ε боғланишли, бир томонлама боғланган конструкцияларни, физикавий чизиқсиз системаларни динамик таъсирларга ҳисоблашга мўлжалланган. Тўғридан – тўғри интеграллаш усули амалга оширилган. Динамика–плюс системаси асосида чизиқсиз деформацияланган конструкцияларнинг динамик таъсирлардаги вақт бўйича ўзгариш ҳаракатининг компьютер моделини осонликча яратиш мумкин.
Моделларни вариациялаш системаси – битта ҳисоблаш схемаси доирасида нафақат юклар билан (традиция бўйича ҳисоблаш), балки таянч шартлари ва бикрлик характеристикалари (ер усти топологияси) билан вариациялаш имкониятини яратади.
Турли юкланишлардан, ҳар хил бикрлик ва таянч шартлари билан вариациялашдан олинган кучлар бирлаштирилади ва автоматик лойиҳалаш технологик занжирига кириши мумкин (ҲЗЖ ёки ҲЮЖ - лойиҳаловчи система – ишчи чизмаларнинг эскизлари).
Документатор системаси программа комплексида ишлаш жараёни натижаларининг ҳисоботини шакллантириш учун мўлжалланган. Бунда ҳамма маълумотларни жадвал ҳамда график кўринишларда тасвирлаш мумкин. Ҳисобот маълумотларининг жадвал ва график қисмлари улар учун шарҳлар ҳамда ёзувлар билан таъминланиб махсус яратилган варақларда биргаликда жойлаштирилиши мумкин. Бундан ташқари, жадвал кўринишидаги маълумотлар Microsoft Excel, график кўринишидагилар эса Microsoft Word программа иловаларига ҳам узатилиши мумкин. Жадвалларни HTML форматида чиқариш имконияти ҳам мавжуд.
Лира ПК AutoCad, ArchiCad, HyperSteel, Allplan, ФОК-ПК ва шу каби бошқа CAD системалари билан маълумот алмашинувини амалга оширади.
ЛИРА ПК металл конструкцияларга қўлланилганида турли мақсадларга мўлжалланган бино ва иншоотларни қуйидаги юк ва таъсирларга ҳисоблаш имкониятларини беради.
Статик – статик ва квазистатик юклар (ускуналар ва конструкциянинг хусусий оғирликларидан ҳосил бўладиган юклар, фойдали юклар, баъзи климатик кучлар ва ҳ.к.), ҳарорат ва деформация кучлари, динамик кучлар (шамол пульсацияси, сейсмик таъсирлар, зарба ва импульс таъсирлари, гармоник тебранишлар), шу билан бирга махсус таъсирларнинг баъзи турлари⁵.
Конструкцияларни бикр босқичда сонли ечиш бараварида (Гук қонуни доирасида) Лира ПК қуйидаги ҳолатларни эътиборга олиб ҳисобни амалга ошириш имкониятини яратади:

•