|
2 - масала
Савдо фирмаси шаҳарнинг турли қисмларида тўртта дўконга эга. Товар ва хизматлар тўплами, шунингдек, хизмат кўрсатиш даражаси ва ходимлар малакаси барча дўконларда бир хил. қуйидаги жадвалда барча дўконлар бўйича йилнинг дастлабки 13 ҳафтасида олинган даромад ҳажми келтирилган (млн. сўмда).
Ҳафта
|
1-дўкон
|
2-дўкон
|
3-дўкон
|
4-дўкон
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1
|
10540
|
7066
|
19054
|
12870
|
2
|
11024
|
7759
|
18980
|
11229
|
3
|
9810
|
7431
|
21760
|
12765
|
4
|
8121
|
6870
|
19087
|
13930
|
5
|
8499
|
7405
|
22531
|
13991
|
6
|
9617
|
7690
|
22972
|
13408
|
7
|
10045
|
8204
|
20032
|
12842
|
8
|
10068
|
7200
|
21 154
|
12540
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
9
|
9152
|
7190
|
23078
|
11897
|
10
|
10100
|
6678
|
21317
|
11444
|
11
|
9980
|
6897
|
20004
|
12689
|
12
|
10432
|
7020
|
19308
|
13022
|
13
|
11310
|
7456
|
19690
|
13432
|
Саволлар:
а) Фирма кредит учун тўловга ойлик даромаднинг 20 фоизидан ортиқ сарфлай олмаса, йил давомида 30% ставкали 400 млн сўмлик кредитнинг қандай қисмини тўлаш мумкин? Масалани фирма товарига талаб нисбатан барқарор, яъни мувсумий ва бошқариш ўзгаришларга таъсирчан эмас ҳисоблаб ечинг.
б) Йиллик кредит суммасини тўлаш учун қандай маркетинг тадбирларини амалга ошириш лозим?
Масалани ечишда эҳтимолий-статистика усулидан фойдаланинг.
3-масала
Фирманинг маркетинг бўлими «Паблик рилейшнз» чора-тадбирлари миқёси ва фирманинг мос келувчи бозордаги жорий рейтинги ўртасидаги алоқа характерини аниқлаш мақсадида махсус тадқиқот ўтказди. Тадқиқот натижасида олинган маълумотлар қуйидаги жадвалда келтирилган. Ишбилармонлик «цитирование»си индекси қиймати фирманинг номи ва фаолияти билан бевосита ёки билвосита боғлиқ бўлган ҳамда 4 та тармоқ ва 30 та энг оммавий ишбилармонлик нашрларида акс эттирилган ссўлкалар ёрдамида аниқланади. Маҳсулотнинг технологик даражаси индекси (мустақил экспретлар кенгаши томонидан белгиланади) фирманинг мос келувчи ишлаб чиқариш тармоғида энг муваффақиятли фаолият кўрсатувчи 20 фирма ўртасидаги ўрнини кўрсатади.
|
1 2015
|
II 2015
|
III 2015
|
IV 2015
|
1 2016
|
II 2016
|
III 2016
|
IV 2016
|
Паблик рилейшнз харажатлари, долл.
|
820
|
1470
|
658
|
1800
|
4560
|
7600
|
11450
|
14900
|
Ишбилармонлик «цитирование»си индекси қиймати
|
17
|
24
|
19
|
31
|
77
|
112
|
224
|
311
|
Маҳсулотнинг технологик даражаси индекси
|
7
|
6
|
6
|
5
|
6
|
7
|
6
|
6
|
Топшириқлар:
а) Паблик рилейшнз харажаталри ва ишбилрмонлар дунёсида машҳурлик ўртасида статистик боғлиқлик тузинг. Келаси йил учун харажатлар башоратини баҳоланг;
б) Паблик рилейшнз амалга ошириш учун режадаги харажатлар структурасини таклиф қилинг.
Масалани ечишда статистик таҳлил усулини қўлланг.
4-масала
Фармацевтика фирмаси йил якунида табиий дори-дармон воситалари реклама тадбирларини ўтказди. Реклама хабарлари оммавий тиббиёт журналида, ишбилармон кишилар учун мўлжалланган журналди, шунингдек, маҳаллий радио, телевидение ва газеталарда жойлаштирилди. Назорат учун мўлжалланган 4000 қути дорилар харидорлардан ўз ёши ва ушбу дори ҳақида қаердан билиб олганлиги кўрсатиш ҳақидаги илтимос битилган ёрлиқ билан сотилган. Респондентларнинг 3276 таси тўлиқ маълумот берган бўлса, 114 киши фақат манбани кўрсатган ва 18 киши ўз ёшини кўрсатган. Сўров натижалари қуйидаги жадвалда акс эттирилган:
Реклама манбаи
|
14-18 ёшли ўқувчилар
|
30 ёшгача бўлганлар
|
Ўрта ёшдагилар
|
Нафақахўрлар
|
Тиббиёт журнали
|
12
|
74
|
103
|
9
|
Ишбилармонлар учун журнал
|
47
|
238
|
183
|
16
|
Радио
|
29
|
294
|
214
|
380
|
Телевидение
|
20
|
163
|
309
|
7
|
Газета
|
9
|
21
|
44
|
40
|
Танишлардан
|
74
|
215
|
377
|
268
|
Келаси йил учун реклама кампаниясини режалаштириш жараёнида тиббиёт журналида ҳар ой реклама жойлаштириш ҳақида, газеталар билан 3,4 млн сўм, телевидение билан эса 5-8 млн сўм ҳажмида шартнома тузилди. Жами реклама харажатлари учун 18 млн сўм маблағ ажратилиши назарда тутилган. Топшириқ:
а) Тиббиёт журналида битта реклама эълони учун 112 минг сўм, ишбилармонлар учун журналда жойлаштириш учун 140 минг сўм, радиода – 70 минг сўм, телевидение – 180 минг сўм ва газетада жойлаштириш учун 68 минг сўм тўланиши лозим бўлса, медиавоситалардан фойдаланган ҳолда реклама кампаниясини ўтказишнинг энг самарали режасини тузинг;
б) қайси реклама воситалари фирма учун келажакда кўпроқ самара беришини аниқланг.
5-масала
Фабрикада ишлаб чиқаришнинг катта қисми автоматлаштирилади. Директор модернизация натижасида маҳсулот таннархини пасайтириш ва кўпроқ бозор улушини эгаллаб олиш мумкин бўлишидан келиб чиққан. Бу ерда гап қайси концепция ҳақида боради:
а) маркетинг концепцияси;
6) товар концепцияси;
в) *ишлаб чиқариш концепцияси;
г) сотув концепцияси;
д) ижтимоий-этика концепцияси?
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
САМАРҚАНД ИҚТИСОДИЁТ ВА СЕРВИС ИНСТИТУТИ
МАРКЕТИНГ КАФЕДРАСИ
МАВЗУЛАР БЎЙИЧА ТАҚДИМОТ
СЛАЙДЛАРИ ВА ВИДЕО РОЛИКЛАР
Маркетинг тадқиқотларини ўтказишда амал қилиш лозим бўлган асосий тамойиллар
Swot таҳлил
Корхона ва маркетинг стратегияси даражасидаги режалаштириш жараёни
Маркетингда режалаштириш жараёнининг тузилиши
Маркетинг режасини шакллантириш
Маркетинг тадқиқотлари учун зарур бўлган маълумотларни тўплаш тадбирлари
Амалга ошириладиган тадбирлар
|
Ушбу ҳолатда бажариладиган ишлар
|
Маълумотларни тўплайдиган ходимларни танлаш ва уларга тегишли тазда малакавий маслаҳатлар бериш
|
- масъулиятни ҳис қиладиган ва шу ишни уддалайдиган ходимларни танлаш;
- уларни руҳан тайёрлаш;
- сўралувчилар билан муомала қилиш маданиятини ўргатиш;
- тегишли маслаҳатлар бериш;
- зарур ҳолларда трениглар ўтказиб ўқитиш;
- имкон қадар тўпланадиган далилларнинг тўғрилигини таъминлашга қаратилган тадбирларни қўллаш кабилар.
|
Ходимларни услубий материаллар билан тўлиқ таъминлаш
|
- нима мақсад учун маълумотлар кераклигини билиш;
- тегишли анкеталар ва сўровномалар билан таъминлаш;
- бир хилликка эришиш учун тегишли низомлар билан таъминлаш;
- сўралувчиларнинг тўғри йўналиш олиши учун уларга ҳам турли эслатмаларни тайёрлаш кабилар.
|
Ходимларни назорат қилиш шаклини ишлаб чиқиш.
|
- ходимларнинг маълумотларининг аҳамиятидан келиб чиқиб, уларни тўғри маълумот тўплашига эришиши учун тегишли назорат усулларини ишлаб чиқиш;
- олинган маълумотларни танлаб қайтадан кузатиб кўриш;
- видео камера ўрнатилган жойда сўровни ўтказиш;
- сўралувчиларнинг айримларидан интерью олиш;
- олинган маълумотларни тизимлаштириш кабилар.
|
Маълумотларни тизимлаштиришда турли статистик усуллардан фойдаланиш.
|
-маълумотларни гуруҳлаштириш;
- маълумотларнинг ўртача миқдорларини аниқлаш;
- маълумотларнинг таркибий тузулишини аниқлаш;
-тўғри хулоса қилиш учун хатоликлар даражасини аниқлаш кабилар.
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
