16. Nutqiy etiket va nutqiy kompetentlik Nutq odob-axloqi o'zbek va boshqa tillarga xos bo'lgan universal til hodisasidir. Shu bilan birga, har bir tilda nutq nazokatining milliy o'ziga xosligini aks ettiruvchi so'z va iboralarning o'ziga xos lug'ati mavjud. Nutqiy etiketlar qoidalari nutq odob-axloq qoidalari bilan tartibga solinadi - nutq tilida rivojlangan va aloqani o'rnatish va saqlash holatlarida qo'llaniladigan barqaror iboralar tizimi. Bu murojaat: Hurmatli,salomlar Xayrli tong va hakazo, hamdardlik va hamdardlik: tasdiqlash va iltifot: taklifnomalar, takliflar,so'rovlar:ruxsat bering, maslahatlar va boshqa narsalar. Nutq odob-axloqi suhbatdoshga do'stona munosabatni bildiradigan, aloqa uchun qulay muhit yaratadigan barcha narsalarni o'z ichiga oladi. Til vositalarining boy to'plami nutqiy vaziyatga mos va adresat uchun qulay bo'lgan narsani tanlashga imkon beradi siz yoki siz muloqot shakli, samimiy, sodda yoki, aksincha, rasmiy suhbat ohangini o'rnatish.Umuman, o'zbek tilidagi va ingliz tilidagi nutqiy etiketlarga xos ayrim leksik semantik guruhlarini bir-biri bilan solishtirish orqali va qiyosiy tadqiqi, ushbu tillardagi odob-axloqi qoidalarini va madaniyatini aks ettirish uchun katta ahamiyatga ega bo'ladi.
17.Farmoyish hujjatlari Ma’muriy-boshqaruv faoliyatida xizmat mavqeyiga ko‘ra hujjatlar hozirgi kunda asosan, quyidagicha tasniflanadi:tashkiliy hujjatlar farmoyish hujjatlar xizmat bilan bog`liq Farmoyish - muassasa ma’muriyati, shuningdek, bo‘limlarning rahbarlari to-monidan amaliy ma-salalar yu-zasidan qabul qili-nadigan huj-jatdir. Odatda far-moyishlar amal qilish muddati cheklangan bo‘lib, bo‘-limlarning tor doira-siga, ayrim mansabdor shaxslar va fuqarolarga taalluqli bo‘ladi. Far-moyish mat-ni xuddi buyruqdagi kabi zaruriy qismlardan tarkib topa-di faqat uning asos (kirish) qismida “BUYURAMAN” so‘zi o‘rniga “TAVSIYA ETAMAN”, “RUXSAT BERAMAN” kabi iboralar ishlatiladi. hujjatlarFarmoyish hujjatlari asosan tashkilot rahbarining buyruq, ko‘rsatma, farmoyishlari asosida yuzaga keladi. Farmoyish hujjatlarida vazirlik, idora, tashkilot faoliyatiga oid ma’muriy va tashkiliy masalalarning yechilishi belgilab beriladi. Bunday hujjatlar tashkilot faoliyatini boshqaradi va muvofiqlashtiradi, boshqaruv organiga uning oldiga qo‘yilgan vazifalarni amalga oshirishni ta’minlash imkonini beradi.Farmoyish hujjatlari boshqaruv tizimi bo‘yicha yuqoridan quyiga: boshqaruvchi organdan boshqariladigan organga, tashkilot rahbaridan tarkibiy tuzilmalar va xodimlarga yo‘llanadigan qarorlarni o‘z ichiga oladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |