Фанидан таянч конспект ғ. Б. Эрназаров

3-мавзу. Модернизация ва диверсификация тушунчаларининг мазмуни ва моҳияти
Режа

1. 
   Иқтисодиётда модернизациялаш жараёнларини амалга ошириш зарурияти
   
2. 
   Иқтисодиётни интенсив ва экстенсив ривожлантириш
   
3. 
   Ишлаб чиқаришнинг самарадорлигини ошириш
   
4. 
   Маҳсулот ва хизматлар турларини кўпайтириш
   

1. 
   Иқтисодиётда модернизациялаш жараёнларини амалга ошириш зарурияти.
   

Мамлакатимиз Президенти томонидан Вазирлар Маҳкамаси икки ой муддатда тегишли вазирлик ва идоралар, уюшмалар, компаниялар, Қорақалпоғистон Республикаси Вазирлар Кенгаши, вилоятлар ва Тошкент шаҳар ҳокимликлари иштирокида 2015-2019 йилларда ишлаб чиқаришни таркибий ўзгартириш, модернизация ва диверсификация қилишни таъминлаш бўйича чора-тадбирлар дастурини ишлаб чиқиши ва қабул қилиши тўғрисида аниқ вазифалар топширилганлиги иқтисодиётда модернизациялаш жараёнларини амалга ошириш заруриятининг нақадар долзарб эканлигини яна бир карра исботидир. 
Модернизация – ишлаб чиқаришнинг тайёрланаётган маҳсулотлар (иш ва хизматлар) рақобатдошлигини оширишга йўналтирилган технологик янгиланиш жараёнидир. У корхоналарнинг технологик қолоқлигини бартараф этиш воситаси бўлиб, меҳнат, моддий ва хомашё ресурсларидан самарали фойдаланиш даражасига кескин таъсир кўрсатади. Модернизация, техник ва технологик янгилаш натижалари юқори технологик, рақобатдош ишлаб чиқаришнинг жадал ривожланиш шартини белгилаб беради. Ваҳоланки, иқтисодиёт ва унинг етакчи тармоқларини модернизация қилиш ишлаб чиқаришни диверсификация этишга олиб келади (1-расм).
Диверсификация – юқори қўшилган қиймат ўсиш динамикасини таъминлайдиган маҳсулот ва хизматлар ассортиментининг ошиш ва кенгайиш жараёнидир. Диверсификация жараёни иқтисодиёт тармоқларида олиб борилаётган модернизация ва таркибий ўзгаришлар билан бевосита уйғунлашган ҳодисасидир.

2. 
   Иқтисодиётни интенсив ва экстенсив ривожлантириш