Fanidan o‘quv uslubiy majmua

ISSIQLIK O’TKAZUVCHANLIKNING ASOSIY QONUNI
Xarorat gradientining mavjudligi issiqlik tarkalishining zaruriy sharti deb xisoblanadi. Vaqt birligidagi issiqlik miqdorining izoterma sirtining yuza birligiga nisbatan issiqlik oqimining zishligi deyiladi.

q- vektor issiqlik oqimini vektor deyiladi va xarorat gradienti vektoriga karama qarshi yunalgan buladi. Chunki issiqlik o’tkazuvchanlik yordamida xarorati yuqori tomondan xarorati past bulgan tomonga issiqlik uzatiladi.
Issiqlik oqishni chiziqlari deb bu chiziqlarga utkazilgan urilmalari yunalishi q vektor bilan bir xil bulmagan chiziklarga aytiladi. Issiqlik oqimi chiziqlarida utkazilgan urinmaga qarama-qarshi yunalish bu xarort gradiant yunalishidir. Issiqlik o’tkazuvchanlik asosiy qonuni quyidagicha ta‘riflanadi.
Issiqlik oqimini zichligi xarorat gradianti miktoriga tugri propattsional ya‘ni bu propattsioanallik koeffitsienti deb ataladidi. Issiqlik o’tkazuvchanlik koeffitsienti  isishi issiqlik o’tkazish kobiliyatining fizik xaraktir ustinasi bulib, uning son qiymati yuza birligi orqali Vaqt birligi ichida normalning 1ga teng uzunligiga mos keluvchi xarorat uzgarishini beradigan issiqlik miqdoriga teng.
Issiqlik o’tkazuvchanlik koeffitsienti ulchov birligi kkal/М² soat grad yoki Vt/m grad.


TAJRIBA QURILMASINING TUZILISHI.
Tajriba o’tkazish qurilmasi yon tomonlari izolyatsiyalngan 2 qatlamli –«Magnezit S₁=65 mm yengil shamot S₂=30 mm » maxkamlangan paneldan iboratdir.
Ikki qatlamli devorning X qatlamlaridagi xaroratini yozib oladigan ikkilamchi asbob sifatida potentsiometr kullaniladi asosiy qizdirgichdan ikki qatlamli devorga tik yunalishda issiqlik oqimini maksimal taminlash maqsadida qizdirgichning orka tamoniga karama- qarshi yunalishda issiqlik yukotilishini kompensatsiyalovchi qilish uchun muljallangan elektr qizdirgich urnatiladi.
Ta‘minlovchi qizdirgichning kuvvati LATR-1 tipli avtotransformatr yordamida boshkariladi. Qurilmaning elektr sxemasi 6-rasmda keltirilgan. Asosiy va taminlovchi qizdirgichlar orasidagi zonani xarorati XA tipli 2 termopara yordamida taminlovchi qizdirgichning esa 1 termopapra yordamida aniqlanadi.
Xar ikki termapara qayta ulash (4-RASM) bilan millivol‘tmetrga (4-rasm) ulangan.1 va 2 termaparalar kursataetgan xaroratlarning tengligi bergan yunalishda issiqlik yukotilishining kompensatsiyalanishini kursatadi.