Fanidan O‘quv metodik majmua

Cho‘kishda ko‘rsatiladigan yordam.
Cho‘kayotgan odamga yordam ko‘rsatishning turli usullari bor, biroq, ularning hech biri universal emas. 
Bir qarorga kelishdan oldin, ushbu vaziyatda foydalanish mumkin bo‘lgan eng xavfsiz usulni tanlash kerak.
1. 
So‘z bilan yordam ko‘rsatish usuli
. 
O‘zimiz uchun xavfsiz joydan turib, jabrlanuvchiga qanday 
harakat qilish kerakligini aniq, ravshan va qisqa qilib aytish, shuningdek unga so‘z bilan dalda berish kerak. 
Doim jabrlanuvchining ko‘ziga qarashga harakat qilinadi. 
2. 
Narsa irqitish usuli
. 
Jabrlanuvchidan uncha uzoqda bo‘lmagan holatda qo‘l ostida maqbul suzadigan 
buyum bo‘lsa, uni jabrlanuvchi ushlab oladigan qilib irg‘itiladi. 
3. 
Tortib chiqarish usuli
. 
Qo‘l ostidagi buyumni, masalan, eshkak yoki arqonni, uni suzuvchi vositaga 
bog‘lab, jabrlanuvchiga tashlanadi yoki uzatiladi. Ayni mahalda turgan joyni o‘zida mahkam joylashib olib, 
toki jabrlanuvchini suvdan tortib chiqarilar ekan, tananing og‘irlik markazi quyida bo‘lishi kerak. 
4. 
Sayoz joyda suvga tushib yordam ko‘rsatish.
Agar odam sayoz joyda xalokatga uchragan bo‘lsa, 
oyoqni suv tubiga qattiq tirab olib, bir qo‘l bilan bironta ishonchli tayanch narsani, masalan, bog‘lash 
qurilmasini ushlab olgan holda, jabrlanuvchiga tayoq uzatiladi. Agar bunda ancha odam to‘planib qolgan 
bo‘lsa, jabrlanuvchiga yordam berish uchun ulardan jonli zanjir hosil qilish mumkin. 
5. 
Qayiqdan foydalanish
. 
Cho‘kayotgan odamga kichikroq qayiqda unga bironta suzuvchi buyum 
tashlaydigan yoki tayoq uzatadigan qilib yaqinlashishga intilish kerak. Shundan so‘ng, jabrlanuvchini tortib 
kelish yoki qayiqqa chiqarib olish kerak. Jabrlanuvchining vazni, holati, qayiqning — chidamliligini va 
hokazolarni hisobga olgan holda qaror qabul qilinadi. Cho‘kayotgan odamni qutqarayotganda hech qachon 
qayiqda bor bo‘y bilan tik turmaslik kerak.