Fanidan O‘quv metodik majmua

Tayanch-harakat a’zolari suyaklarining sinishi
.
Suyak butunligining biron qismi buzilishiga sinish 
deyiladi. Ko‘p hollarda suyaklarning sinishi unga tashqi kuchning bevosita yoki bilvosita ta’siri natijasida, 
shuningdek o‘qotar quroldan jarohatlanish oqibatida yuzaga keladi. Teri qoplamasi butunligining buzilishi 
yoki aksinchaligiga qarab, sinishlarni ochiq va yopiq turlarga bo‘lamiz. Suyak sinishining qaysi tekislikda 
joylashishiga qarab, ular quyidagicha tafovutlanadi: ko‘ndalang; qiyshiq; spiralsimon; uzunasiga singan;
parchalanib sinish; kompression. 
Suyakning sinish darajasi undagi buzilishlarga
qarab, to‘liq sinish (butunligining to‘liq buzilishi) va suyaklar pardasi ostidagi sinish (suyak singan, 
lekin suyak usti pardasi butun)larga bo‘linadi. Suyak singan vaqtda uning bo‘lakchalari sindiruvchi kuchning 
yo‘nalishiga va muskullar qisqarishiga bog‘liq holda u yoki bu tomonga siljishi mumkin. Suyak 
bo‘lakchalarining siljishi uning o‘qi bo‘ylab burchak ostida, periferiyaga va uzunligi bo‘yicha amalga oshadi. 
Suyak bo‘lakchalarining siljishi odatda ikki va undan ko‘p yo‘nalishlarda kuzatiladi. 
Suyak parchalari orasiga muskullar, paylar, nerv tolalari va qon tomirlari kirib qolib zararlanishi 
mumkin. Bu narsa, bir tomondan, falajlikka, qon aylanishining buzilishlariga olib kelsa, ikkinchi tomondan, 

---

121 
suyakning bitishiga to‘sqinlik qiladi. Birinchi yordam ko‘rsatishda shu narsani yodda tutish kerakki, bunday 
bemor juda tezlik bilan maxsus tibbiy yordam ko‘rsatish uchun (ko‘pincha bunday bemorlar jarrohlik 
yordamiga muhtoj bo‘ladi) transportirovka qilinishi kerak. Sinishning simptomlari: singan joyda keskin 
og‘riq, funksiyaning buzilishi (bemor singan oyoq yoki qo‘ldan foydalana olmaydi) va deformatsiya 
kuzatiladi.
Bemor ko‘zdan kechirilganda, oyoq yoki qo‘l (singan a’zo) uzunligining qisqarganligi, uning notabiiy 
holati, ba’zan paypaslaganda singan joyda g‘irchillash (krepitatsiya)ni kuzatish mumkin. Ochiq turdagi 
sinishlarda jarohat kuzatilib, ba’zan undan suyak parchalari ko‘rinib turadi.