Fanidan O’quv – uslubiy majmua

1-ob’ekt. Qo‘riqxonadagi o’simlik turlari

Hurmatli

ekskursantlar!

Qo‘riqxonaning

katta

bo‘lmagan

hududida

o‘simliklarning 300 ga yaqin turlari mavjud. Bularga turang’il, jiyda, majnuntol,

grebenshik, do’lana, chingil, ilono’t, qizilmiya, kendir va qamishlarni kiritish

216

mumkin. Bu hududda 59 ta dorivor hamda 23 ta texnik o‘simliklar o‘sishi

aniqlangan.

Zarafshon qo‘riqxonasining g‘ururi bu 14 gektar maydonni egallagan

turang’il o‘simligidir. Bu hudud o‘simlikning bu darajada ixcham o‘sish joyi

hisoblanadi. Uning barglari yarqirab turadi, aynan shu o‘simlik tufayli kuz faslida

bu hududlar xuddi oltin rangga burkanganday bo‘ladi.

Chakanda qadimdan dorivor o‘simlik hisoblanadi. Qadimgi Gresiyada bu

o‘simlikning barglari harbiylar va otlarda yuqumli kasalliklarni davolash uchun

qo‘llanilgan. Keyinchalik esa bu o‘simlik haqida unitishgan. Keyingi o‘n yilliklar

davomida bu o‘simlik yana ommalashdi. Grek tilidan to‘g‘ridan-to‘g‘ri

«chakanda» o‘simligi nomining tarjimasi «yaltirab turuvchi ot» degan ma’noni

anglatadi. Qadimgi greklar chakanda o‘simligining barglari bilan kasalmand otlarni

boqishgan. Otlar tetiklashgan va sog‘lig’ini tiklashgan.

(Ekskursantlarga o’simlik turlarini tomosha qilish va rasmga tushishlari
uchun 2 daqiqa vaqt beriladi. Savollarga javob beriladi).

217

11.1-rasm. Zarafshon qo‘riqxonasidagi mavjud o’simlik turlari.