Fanidan O’quv – uslubiy majmua

Jabrlanuvchini jonlantirish(reanimatsiya) chora-tadbirlarini o‘tkazish

usullari. Sun’iy nafas berishni «og‘izdan-og‘izga», «og‘izdan-burunga» o‘tkazish

usullari mavjud bo‘lib, jabrlanuvchi nafas olmayotganda, qiyinchilik bilan (o‘qtin-

268

o‘qtin, talvasali) nafas olganida yoki nafas olishi yomonlashib borayotganda

o‘tkazish kerak. Sun’iy nafas berishni mustaqil nafas olish paydo bo‘lgandan keyin

davom ettirish kerak emas. Sun’iy nafas berishda gid quyidagilarga amal qilishi

kerak:




imkon darajasida jabrlanuvchini orqasi bilan yotqizish;

jabrlanuvchini siqib turgan narsalaridan (sharfni olish, yoqasini yechish,

kamarini yechish va h.k.) ozod qilish;





jabrlanuvchi og‘zini yot narsalardan tozalash;

og‘iz katta ochilgan va pastki jag‘ oldinga yo‘naltirilgan bir vaqtda

pastki tishlar yuqoridagi tishlardan bir muncha oldinda bo‘lishini saqlagan holatda

sun’iy nafas berish. Agar og‘izni ochish imkoni bo‘lmasa, u holatda ildiz tishlar

orasi bilan (og‘iz burchagiga) metall plastika yoki qoshiqcha qo‘yish mumkin va

og‘izni ochish lozim;



jabrlanuvchi yonboshida turish, bir qo‘lni uning bo‘yniga o‘tkazish

boshqa qo‘l kafti bilan uning peshonasidan ushlab boshga maksimal bukilish
holatini (aksirash holatini) berish lozim;



jabrlanuvchiga egilish chuqur nafas olib og‘ziga sun’iy nafas berish.

Sun’iy nafasni doka, qo‘l ro‘molcha, maxsus havo o‘tkazgich moslama orqali
amalga oshirish lozim;



mustaqil nafas olish bo‘lmagan va puls bo‘lgan taqdirda sun’iy nafas

berishni o‘tirgan holatda yoki vertikal holatda berish mumkin;



sun’iy nafas berishning soniyali oraliqlariga rioya qilish shart (har bar

nafas berish oralig‘i 1,5-2 sekundni tashkil qilishi kerak);



jabrlanuvchida mustaqil nafas olish paydo bo‘lgach (vizual ko‘krak

qafasini harakatiga qarab baholanadi) sun’iy nafas berishni to‘xtatish va

jabrlanuvchini turg‘un yonbosh holatga yotqizish kerak.

269