Фанидан мутахассислик курс талабалари учун

Психология” кафедраси
“ПСИХОЛОГИК ТАДҚИҚОТЛАРДА МАЪЛУМОТЛАРНИ ҚАЙТА ИШЛАШ МЕТОДЛАРИ ВА ТЕХНОЛОГИЯЛАРИ”
фанидан
2 мутахассислик 2 курс талабалари учун
сессия оралиғи назорат ишлари


2-вариант
1 – топшириқ. Берилган саволларга ёзма жавоб беринг.

1. 
   Психологияда математик методларнинг қўлланилиш тарихи
   

Педагогик психология–психология фанининг тармоғи сифатида таълим ва тарбиянинг шахсга самарали таъсир этувчи омиллари, қонуниятлари ва механизмларини ўрганувчи фандир. Педагогик психологиянинг предмети болаларни мактабда билим, кўникма ва малакаларни эгаллаш қонуниятларини, бу жараёнларда содир бўладиган индивидуал тафовутларни, уларда мустақил ва ижодий тафаккурни таркиб топтириш қонуниятларини тадқиқ этишдир. Педагогик психологиянинг муҳим вазифаларидан бири – мактабдаги таълим-тарбия жараёнини янада такомиллаштиришнинг психологик асосларини ишлаб чиқишдан иборат бўлиб, бу ҳол янги таълим дастурига ўтиш билан боғлиқдир. Педагогик психология уч бўлимдан иборат: таълим психологияси, тарбия психологияси ва ўқитувчи психологияси.
Педагогик психологиянинг вазифалари:
1)таълим жараёнларини бошқаришнинг психологик масалаларини ўрганиш;

2. 
   билиш жараёнларининг шаклланишини тадқиқ қилиш;
   
3. 
   ақлий тараққиётнинг ишончли кўрсаткичларини аниқлаш;
   
4. 
   таълим жараёнида ақлий тараққиётнинг самарали бўлиш шароитларини ўрганиш;
   
5. 
   педагог ва болалар ўртасидаги, болалар ва болалар ўртасидаги ўзаро муносабат хусусиятларини ўрганиш;
   

6)болаларга индивидуал ёндошиш билан боғлиқ бўлган масалаларни ўрганиш.
7)педагогик фаолиятни амалга оширишнинг психологик қонуниятларини ўрганиш.
Педагогик психологиянинг муаммолари қуйидагилар:
1.Боланинг ривожланишида унинг ҳаётидаги ҳар бир сензитив даврни топиш ва ундан иложи борича кўпроқ фойдаланиш муаммоси. Бу масаланинг муаммолилиги шундаки, биринчидан, бола шахси ва интеллекти ривожланишининг барча сензитив даврлари маълум эмас, унинг қачон бошланиши, қанча давом этиши ва қачон тугаши номаълум. Иккинчидан, ҳар бир боланинг ҳаёти ўзига хос индивидуал бўлиб, турли даврда ҳар хил кечади.
2.Болага онгли ташкил этилган педагогик таъсир ва унинг психологик тараққиёти орасидаги боғланиш муаммоси. Таълим ва тарбия боланинг ривожланишига таъсир этадими, ёки у таълим ва тарбия натижасида фақат билим, кўникма ва малакаларга эга бўлиб, унинг интеллектуал ва ахлоқий ривожланишга таъсир қилмайдими? Ҳар қандай таълим боланинг ривожланишига таъсир қиладими ёки фақат муаммоли ва ривожлантирувчи таълим-ми?
3.Таълим ва тарбиянинг умумий ва ёш муаммолари. Бола ҳаётининг ҳар бир аниқ даврида таълимга ёки тарбияга урғу бериш керакми?- бола ҳаётининг айни даврида нимага кўпроқ эҳтиёж сезади: когнитив – интеллектуал ёки шахс сифатида ривожланишгами?
4.Педагогик таъсирларнинг комплекслиги ва бола тараққиётининг системалилиги характери муаммоси. Бола тараққиётини когнитив ва шахсий хислатларнинг ўзгариши сифатида тасаввур қилсак, уларнинг ҳар бири алоҳида ривожланиши мумкин, ҳар бирининг ривожланиши бошқа хусусиятларга боғлиқ.
5.Бола хулқ-атвори ва психологик характеристикаларининг ривожланиши таълим ва етилишга, лаёқат ва қобилиятлар, генотип ва муҳитга боғлиқлиги муаммоси. Таълимни бола организмида маълум нейрофизиологик тузилмалар етилмасдан бошлаш мумкин-ми?Таълим боланинг органик ривожланишига таъсир қиладими? Агар таъсир қилса, қандай даражагача таъсир қилади? Генотип ҳамда муҳит боланинг психологик ва хулқ-атвори ривожланишига алоҳида, биргаликда қандай таъсир қилади?
6.Боланинг онгли таълим ва тарбияга психологик тайёрлиги муаммоси. Бу муаммони ҳал қилишда таълим ва тарбияга психологик тайёрлик деганда нима назарда тутилиши: болада лаёқатларнинг мавжудлиги маъносидами ёки таълим ва тарбияга қобилиятнинг ривожланганлиги маъносидами, болада яқин тараққиёт зонаси ва ривожланиш даражаси мавжудлиги маъносидами, интеллектуал ва шахсий етукликнинг маълум даражасига эришилганлиги маъносидами?
7.Боланинг педагогик қаровсизлиги муаммоси. Боланинг педагогик таъсирларни ўзлаштира олмаслиги унга болалигида ёмон таълим ва тарбия берилганлиги.
8.Таълимни индивидуаллаштиришни таъминлаш муаммоси.Болаларнинг лаёқат ва қобилиятлари асосида гуруҳларга бўлиб ўқитиш, ҳар бир боланинг индивидуал хусусиятларга мос таълим ва тарбия методларини танлаш тушунилади.
Юқорида келтирилган психологик-педагогик муаммоларни ҳал қилиш ўқитувчилардан юқори касбий маҳоратни, психологик билим, кўникма ва малакаларни талаб қилади.