Fan: adabiyotshunoslik nazariyasi fakultet: O’zbek tili va adabiyoti kurs 2 guruh Talabaning ismi-sharifi

---

Fan: ADABIYOTSHUNOSLIK NAZARIYASI
Fakultet: O’zbek tili va adabiyoti kurs_2 guruh____
Talabaning ismi-sharifi:____________________________________ 
1-variant 
1.
“Poetika” asarida ko’rsatilgan tragediyaning unsurlarini toping. 
A.
Syujet, kompozitsiya, arxitektonika, kulminatsiya. 
B.
Manzara (tomosha), musiqa, til, xarakterlar, fikr-g’oya, fabula. 
S.
Syujet, ekspozitsiya, tugun, voqealar rivoji, kulminatsiya, yechim. 
D.Asar sarlavhasi, epilog, lirik chekinish, qistirma epizod, portret. 
2.
Badiiy asarni tahlil qilish yo’nalishlarini aniqlang. 
A. Genetik, tipologik, funksional, falsafiy, psixologik, lingvistik. 
B. Mifologik, madaniy-tarixiy, filologik, psixologik. 
S. Genetik, tipologik, funksional, filologik, psixologik. 
D. Mifologik, madaniy-tarixiy, genetik, tipologik, funksional. 
3. Ijodkor asarda nimani ifodalagan bo’lsa o’sha …, qanday ifodalaganligi …dir. 
A. Kompozitsiya, syujet. B. Asar mavzusi, g’oyasi. 
S. Mazmun, shakl. D. Ratsionallik, emotsionallik. 
4. Qaysi metod miloddan avvalgi VI asrlarda Yunonistonda yuzaga kelgan? 
A. Psixologik B. Filologik. S. Tipologik. D. Funksional. 
5. Qaysi maktab vakillarning fikricha, adabiyot tarixini ijtimoiy, milliy va jug‘rofiy muhit bilan 
bog‘liqlikda o‘rganish shart, chunki adabiyotning paydo bo‘lishi va rivojida irq, muhit va tarixiy 
vaziyat, geografik sharoit hamda iqlimning roli belgilovchi ahamiyat kasb etarmish?
A. Psixologik. B. Mifologik S. Filologik. D. Madaniy-tarixiy. 
6. Troplar deb nimaga aytiladi? 
A. Badiiy asarda ishlatiluvchi dialekt va folklorizmlarga. 
B. Badiiy asarda ishlatiluvchi ko’chma ma’noli so’zlarga. 
S. Asarda qo’llaniluvchi vulgarizm va varvarizmlarga. 
D. Badiiy asarda ishlatuluvchi istarizm va arxaizmlarga.
7. Qaysi yo’nalishda tеkshirilayotgan asar va uning muallifi bilan shu davrda yoki undan oldingi 
vaqtlarda yaratilgan o'zga asarlar hamda adiblar orasidagi ijodiy ta'sir, adabiy vorislik, tahlil 
etilayotgan asarning o'sha davrda yaratilgan boshqa asarlarga o'xshash hamda farqli tomonlarini
aniqlashga ustuvor ahamiyat qaratiladi? 
A.Tipologik
 
yo'nalish. B.Genetik yo’nalish. S.Psixologik yo’nalish. D.Falsafiy yo’nalish. 
8. Forobiy fikriga ko’ra, “…isbotda ilm, tortishuvda ikkilanish, ritorikada ishontirish, she’riyatda 
…shunchalik zarur bo’ladi” 
A. Kayfiyat va obraz. B. Xayol va tasavvur. S. Taqlid va idrok. D. Mimesis va ishontirish. 
9. Arastuning “Poetika” asarida tasvirlargan “mimesis” va “katarsis” nima? 
A. Taqlid va yuksaklik. B. Poklanish va hayratlanish. S. Taqlid va ma’naviy poklanish.
D. Qo’rquv orqali poklanish va hamdardlik. 
10. Qaysi olim yunon, arab va hind she’riyatini qiyoslab, metr, rukn, shloka kabi ritmik birliklar 
haqida fikr bildirgan? 
A. Forobiy B. Ibn Sino. S. Beruniy. D. Navoiy 
11. Badiiy asarni qaysi yoʻnalishda tahlil etishda oʻrganilayotgan asarning yuzaga kelish jarayoni, 
yozilish sabablari, variantlari, takomillashish kechimi singari jihatlar tekshirilishi koʻzda tutiladi? 
A.
Psixologik B. Genetik. S. Tipologik. D. Funksional. 
12. Nima… progressiv (o’zgaruvchan), nima… konservativ (o’zgarmas)? 
A. Kompozitsiya, syujet. B. Asar mavzusi, g’oyasi 
S. Mazmuni, shakli. D. Ekspozitsiya, interyer. 
13. Oksimoron nima va u qaysi ko’chim turiga kiradi’ 
A. Aniq shaxsga nisbatan majhul gapirish, kontrast.
B. Bog’lovchilarnngi ishlatilmasligi, kontugual. 
S. Qarama-qarshi ma’noli tushunchalardan yangi ma’noli so’z yasalishi, kontrast. 
D. Nutq bo’laklarining grammatik normadan tashqari holatda qo’llanishi, komparativ. 
14. Abu Nasr Forobiy “Kitobu-sh-she’r” asarida arab va yunon she’rlarini qiyoslab, she’riy asarlarning 
qaysi jihati asosiy bo’lishi kerak deb o’qritgan? 

---

A. Ma’no va vazni. B. Ritmi va turoqlar. S. Shakli va she’riy bo’laklari. D. Ko’rinishi va shakli
15.
Arab tilida yaratilgan Nasr binni Hasanning