121.
"Sovuq" urush tushunchasini tavsiflash. "Sovuq" urush kontseptsiyasining xususiyatlari.
Sovuq urush - bu global qarama - qarshilik-siyosiy, harbiy va mafkuraviy-ikki
tizim, SSSR va AQSh boshchiligidagi ikkita blok. Ikkinchi
jahon urushidan keyin darhol boshlandi. Bipolyar dunyo o'zining mos kelmaydigan mafkuralari va tushunchalari
bilan G'arb nuqtai nazaridan
totalitar diktaturaning erkinligi va demokratiyasiga, shuningdek, bozor iqtisodiyotiga - rejalashtirilgan iqtisodiyotga qarama-qarshilik sifatida tavsiflanadi.
Ikkinchi jahon urushidan keyin SSSR parchalanishidan oldin
Asosiy fikrlar –
-1949. Kommunistik tahdidga qarshi turish uchun mo'ljallangan NATO harbiy-siyosiy blokini yaratish
.
-1955. Varshava shartnomasi imzolanishi, sotsialistik davlatlarning harbiy blokini tashkil
etib, NATO uchun muvozanat bo'ldi.
-1962. Karib dengizi inqirozi. Bu sovuq urushning eng xavfli hodisasi edi, dunyo
cheksiz yadro urushining ostonasida edi.
-1979. SSSRning Afg'onistondagi urushga aralashuvi tufayli qarama-qarshilikning kuchayishi.
122.
Klauzevit nazariyasining mohiyati. Klausevitsa nazariyasining mohiyati.
Klausevitz urushni butunlay quyi siyosatga qaraydi. "Urush to'g'risida"da u
"siyosiy maqsad – urushning asl maqsadi
– bu harbiy maqsadga erishish uchun zarur bo'lgan harbiy maqsadni va buning uchun zarur bo'lgan kuch miqdorini belgilaydi", deb tushuntiradi. Uning
fikriga ko'ra, "shunday qilib, urush dushmanni irodamizga bo'ysundirishga majbur qilish uchun kuch-qudratning namoyonidir
". Shuni tan olish kerakki, ushbu ta'rif
bugungi kunda ham dolzarb bo'lib qolmoqda, chunki zamonaviy to'qnashuvlarda
asimmetrik tahdidlarning barcha turlari (terrorizm, uyushgan jinoyatchilik, giyohvand kartellar va boshqalar) mavjud.D.). Shubhasiz,
bu ta'rif urushni mojarodan ajratib turadigan urushning Markaziy rolini ta'kidlaydi
. Ushbu nuqtai nazarni qo'llab – quvvatlash uchun Klausevits urushni "...
qon to'kilishi bilan hal qilinadigan asosiy manfaatlar o'rtasidagi qarama-qarshilik va bu
urush boshqa to'qnashuvlardan farq qiladi"deb ta'riflaydi. (Rossiyaning Ukraniga hujumi haqida gapirish mumkin.
Bundan to`liq siyosiy maqsadlar ko`zlangan- NATO ning yaqinlashuviga yo`l qo`ymaslik, Kievga bo`lgan
davolarni bostirish)
123.
Harbiy-siyosiy xavfsizlikni ta'minlashning ikkita yondashuvini tahlil eting: bir tomondan
patsifizm, ikkinchi tomondan qurolli kuchlarni tinchlikni saqlash uchun mutlaqo zaruriy vosita sifatida
tan olish. Harbiy-siyosiy xavfsizlikni ta'minlashning ikkita yondashuvini tahlil qiling:
bir tomondan patsifizm va qurolli kuchlarni
tinchlikni saqlab qolish uchun mutlaqo zarur vosita sifatida tan olish.
Insoniyat tarixida
harbiy-siyosiy xavfsizlikni ta'minlashga qaratilgan ikkita o'ta yondashuv mavjud. Ulardan biri-
har qanday zo'ravonlikning, shu jumladan, qurolli kishilarning asosiy rad etilishi sifatida patsifizm. Va yana bir yondashuv — qurolli kuchlarni
tinchlikni saqlab qolish uchun mutlaqo zarur vosita sifatida tan
olish, bu "siz tinchlikni xohlaysiz — urushga tayyorgarlik ko'rish"formulasida aks ettirilgan.
Patsifizm tamoyillarining axloqiy e'tiroziga qaramasdan, dunyoning aksariyat davlatlari fuqarolarining aksariyati
qurolli kuchlarni saqlab qolish uchun zarur vosita deb hisoblashadi
milliy va xalqaro xavfsizlik. Munozaralar qurolli
kuchlarga bo'lgan ehtiyoj haqida emas, balki ularni qo'llashning aniq holatlari haqida emas. Ekstremal holatlarda
qurolli kuchlardan foydalanish muqarrar va shuning uchun axloqiy jihatdan oqilona vosita hisoblanadi.
(Qisqacha patsifizm urush va qurollanishga qarshi siyosat, hamma davlat tinchlikda yashashi
mumkinligiga ishonch. Ikkinchi yondashuv esa o`z xavfsizligini ta`minlash uchun har bir davlat o`zi
qayg`urishi zarur. Milliy xavfsizlikni faqat armiya saqlay oladi. Hozirgi kunda 2 chi yondashuv amal qiladi)
124.
Do'stlaringiz bilan baham: |