Фалсафа категориялари



Download 1,18 Mb.
bet1/8
Sana12.12.2022
Hajmi1,18 Mb.
#884159
  1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
5-мавзу . Гносеология..

5– МАВЗУ. Гносеология – билиш назарияси. Билиш даражалари ва методлари.


Режа:
5.1.Гносеология (эпистемология)нинг мазмуни ва моҳияти. Билишнинг асосий турлари ва шакллари. 5.2.Ҳиссий ва ақлий билиш даражалари.Сенсуализм ва рационализм.
5.3. Билишда ҳақиқат ва амалиёт уйғунлиги. Ҳақиқатнинг асосий шакллари. Релятивизм ва догматизм.
5.4.Фалсафада метод ва методология, методика тушунчалари. Методларнинг таснифи. Фалсафа методлари.
Таянч тушунчалар:
Билиш, Гносеология, билишнинг объекти, субъекти, предмети, гностиклар, агностиклар, скептиклар, хиссий билиш, сезги, идрок, тасаввур, рационал билиш, тушунча, хукм, хулоса, интуиция, ғойибона билиш, қалбан билиш, кундалик билиш, назарий билиш, муаммо, гипотеза, назария, илмий башорат, илмий методлар, ҳақиқат, мутлоқ (абсолют) ҳақиқат, нисбий ҳақиқат
 

Тавсия этиладиган сайтлар рўйхати

  • www.bilim.uz
  • www.philosophu.ru
  • www.filosofiya.ru
  • http.philosophu.albertina.ru
  • www.history.ru
  • www.philosophy.com
  • www.teuphil.narod.ru

Мавзу бўйича ўрганиладиган асосий таянч иборалар.

  • Билиш – инсоннинг табиат, жамият ва ўзи тўғрисида билимлар ҳосил қилишга қаратилган ақлий, маънавий фаолият туридир.
  • Гносеология – лат. Gnos - билиш, logos – таълимот маъноларидан иборат бўлиб, билишнинг фалсафий муаммоларини ҳал этиш билан шуғулланади.
  • Гностиклар -(гр. gnosis - билиш)вакиллари дунёни билиш мумкинлигини
  • эътироф этишади.

  • Агностиклар - (agnosis билишга қарши) вакиллари инсон дунёни била олмайди билишга қодир эмас, деган ғояни илгари суради.
  • Догматизм – ақидапарастлик — танқидий нуқтаи назардан текширмай, аниқ шароитни ҳисобга олмай кўр-кўрона фикр юритиш усули. Фалсафада догматизм бирор тезисни фалсафий тизимга асос қилиб олиб, унинг ҳақиқатлигини исбот қилиш шарт емас деб фикр юритишда намоён бўлади.
  • Скептиклар - (грекча skeptikos – шубҳа) скептиклар инсоннинг дунёни ва ўзини билишига шубҳа билан қарайдилар, инсон дунёни тўлиқ била олмайди, деб инсон билишини чеклайди.
  • Эмпиризм грекча (empeiria – тажриба) Ҳиссий тажрибани билишнинг бирдан бир манбаи деб ҳисоблайди. Эмпиризм сенсуализмга яқин туради.
  • Сенсуализм (лотинча sensus-сезги, ҳис) сезгиларни билишнинг асосий манбаи деб эътироф этувчи йўналиш.
  • Рационализм (лот. ratio -ақл) ақлни билишнинг асоси деб ҳисобловчи фалсафий таълимот.
  • Парадигма – (гр. сўздан олинган бўлиб «намуна» маъносини англатади). Маълум бир даврда тан олинган ва янги илмий тадқиқотлар учун намуна ва асос бўлиб хизмат қиладиган фан ютуқлари тўплами.
  • Гипотеза – ўрганилаётган ҳодисанинг сабаблари ва ҳусусиятларини тушунтирувчи асосли тахминдир.

Download 1,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish