«фалсафа (этика, эстетика, мантиқ)»

Etikaning asosiy kategoriyalari 

 

Etika kategoriyalari axloqning eng muhim jihatlari, xususiyatlari va unsurlarini 

ifodalovchi tushunchalar ekanligi. Etika kategoriyalarining ijtimoiy tabiati va ularning 

axloqiy takomil jarayonida mazmunan boyib borishi. 

Etika kategoriyalari tizimi. Yaxshilik va yomonlik kategoriyalarining mazmuni, 

ular mazmunining tarixan o’zgaruvchanligi. Kelajagi buyuk davlatni qurish ko’p 

jihatdan qaror topayotgan yaxshilikning yomonlikni qay darajada siqib chiqarishiga 

bog’liq ekanligi. 

Adolat - tenglikning haqiqiy va taqdirlashning zaruriy o’lchovi sifatida. 

Adolatning axloqiy munosabatlar regulyatori ekanligi. Adolat tushunchasining 

mazmuni. Mustaqillik va jamiyatda ijtimoiy adolat tantanasi. 

Burch, uning mazmuni va vazifasi. Burchning shakllari. Burchning ijtimoiy 

manfaat, shaxsning jamiyat oldidagi vazifasi bilan bog’liqligi. Vatan ravnaqi, yurt 

tinchligi va fuqaroviy burch. 

Or-nomus va qadr-qimmatning shaxs bilan jamiyat o’rtasidagi munosabatlarni 

tartibga solishi, kishilar xulqiga ta’sir ko’rsatish vositasi ekanligi. Mustaqil 

davlatimizning  kishilarda qadr-qimmat,  or-nomus tuyg’ularining yuksalishiga 

g’amxo’rlik qilishi. 

Vijdon kategoriyasining mazmuni. Insoniy madaniyatning o’sishi bilan vijdon 

tushunchasining boyib borishi. Uning baho, buyruq, motiv va emotiv xarakterga 

egaligi. 

Hayotning ma’nosi – inson hayotiy faoliyatining umumiy yo’nalishi, uning o’z 

oldiga qo’yadigan asosiy vazifa ekanligi. Inson hayoti ma’nosida uning o’z xalqi baxti, 

Vatanining taraqqiyoti uchun kurashining o’rni. 

Baxt keng mazmunda inson hayotining umumiy bahosi ekanligi. Baxtning ob’ektiv, 

sub’ektiv, ijtimoiy, individual, ratsional  va emotsional jihatlari.  Mustaqillik sharoitida 

baxtni to’la-to’kis ro’yobga chiqarish imkoniyatlari. 

---