Ғалла экинлари

Don ekinlarining rivojlanish fazalari

Don ekinlari urug’idan unib chiqib, yangi urug’ xosil qilguncha bo’lgan davrdagi individual rivojlanishida muayyan rivojlanish fazalarini, ya’ni turli morfologik o’zgarishlar ro’y berib, yangi organlar vujudga keladigan davrlarni boshdan kechiradi. Ularning vegetasiyasi davomida quyidagi asosiy fazalar: maysalash, tuplanish, naychalash, boshoqlash (boshoqli don o’simliklarida) yoki ro’vak chiqarish (ro’vakli o’simliklarda), gullash va yetilish fazalari tafovut qilinadi. Donning yetilishi — ishlab chiqarish jixatidan qaraganda rivojlanishning eng muhim fazasi hisoblanadi; bu faza birmuncha qisqa fazalarga: donning sut va mum pishiqlik holiga kelishi (sut va mum pishiqlik) hamda to’la pishish (to’la pishqlik) fazalariga bo’linadi. Bu fazalarning xar biri donning yetilish darajasini bildiradi.

Don ekinlarining har bir rivojlanish fazasini aniqlashda muayyan fazaning boshlanish va to’liq davri qayd qilinadi, bunda kamida 10% o’simlikning shu fazaga kirishi, fa­zaning boshlanishi hisoblansa, 75% o’simlikning kirishi to’liq faza hisoblanadi.

Quyida don ekinlari rivojlanishidagi har bir fazaning boshlanishini ko’rsatadigan belgilar ta’riflanadi, har bir fazada o’simliklar turli qismlarining tuzilishi va ularning bir-biridan farq qiladigan belgilari bilan tanishiladi.