Fakulteti 3-bosqich tt-11-19 guruh talabasining

2.7 rasm. Filtrlangandan keyingi natija: a) kiruvchi signal; b) filtrlangan signal.

)
b)
Yuqoridagi namunada nutq signallarini filtrlashning kompyuter protsessorida ketma - ketli holatda filtrlash ko'rib chiqildi. Masalaning qo'yilishida asosiy maqsad ushbu amallarni parallel holotda amalga oshirilish talab etilgan. Parallel holatda ushbu filtrlashni amalga oshirish uchun C++ tilining TThread standart kutubxonasidan foydalanamiz. Buning uchun hisoblash amallarini yaxshilab tahlil qilish kerak. Ularning bir - biriga bog'liq bo'lmagan,ya’ni birining natijasi ikkinchisiga bog'liq bo'lmagan qismlari aniqlanadi va ular protsessorlarning alohida oqimlarida hisoblanadi.

8. 
   rasm. Ketma - ketli va parallel ishlov berish strukturasi
   

Masalaning oxirida esa barcha hisoblash natijalari yig'ib birlashtiriladi. Shu tarzda boshqa qismlarga ham parallel qayta ishlov beriladi. Unumdorlik tushunchasi biror bir masalaning parallel va ketma - ketli ishlov berish uchun ketgan vaqtlari nisbatiga qarab tahlil qilinuvchi ko'rsatgichdir. Unumdorlik o'lchov birligisiz kattalik bo'lib, ketma - ketli hisoblashga sarflangan vaqtning parallel hisoblash uchun ketgan vaqtga nisbati bilan aniqlanadi. Amalda unumdorlik tushunchasi sifatida hisoblash tezligining necha marta oshganligini belgilaymiz. Asosiy masalaga qaytsak, nutqli signalni parallel hisoblash uchun “Filtrlash” bo'limidan umumiy masalaning qismlarga bo'linish sonini aniqlab olish kerak.

8. 
   rasm. Filtrlash bo'limi
   

Oqimlar bu protsessorda asosiy dasturdan bilan birgalikda ammo mustaqil ishlay oladigan funksiyalardir. Ularning vazifasi masalaning yuklatilgan qismini bajarishdan iborat. Har bitta oqim vazifaning oxirida o'zining yakunlanganligi haqida bayroqcha qoldiradi. Oqimlar soni protsessorning real fizik oqimlari(AMQ - arifmetik mantiqiy qurilma) sonidan oshib ketgan taqdirdan ham bu oqimlar fizik oqimlarga taqsimlab beriladi. Ushbu bosqichdan keyin “Parallel” tugmasini bosib natijani olish mumkin. Natija albatta oqimlar soniga bog'liq bo'ladi. Oqimlar sonini 1 - 10 cha o'zgartirib, 2.9 - rasmda ko'rsatilganidek unumdorlikni turli ko'rsatgichlarini olish mumkin. Bu ko'rsatgichlar orqali kompyuterning optimal ishlash nuqtasini topish mumkin.

8. 
   rasm. Parallel hisoblashdagi unumdorlik natijasi
   

Yuqoridagi tajriba Pentium IV avlodiga tegishli bo'lgan protsessori “Intel® Core™ i5-3230M CPU @ 2.60 GHz”, o'rnatilgan operativ xotira hajmi 4Gb lik kompyuterda o'tkazildi. Unumdorlikning oshishi kompyuterga tegishli bo'lgan ko'pgina faktorlarga bo'liq bo'ladi. Quyidagi jadvalda turlicha sondagi amallarning har xil oqimlarga bo'lib parallel ishlov berilgandagi unumdorlikning jadvali berilgan.
2.3 - jadval. Unumdorlikning signal qiymatlari soni va oqimlar soniga bog'liqlik jadvali.

ADABIY OTLAR

1. 
   M.M. Musayev. “Kompyuter tizimlari va tarmoqlari” Toshkent 2013.
   
2. 
   А.С. Антонову “Параллельное программирование с использованием технологии OpenMP”. Москва 2009.
   
3. 
   Айфичер Э. Джервис Б “Цифровая обработка сигналов” Москва 2004
   
4. 
   M.K. Buza “Kompyuterarxitekturasi” Москва 2006.
   
5. 
   V.V. Voyevodin “Parallel hisoblash” Москва2002.
   
6. 
   Stolings U. “Kompyuter tizimlarini arxitekturasi”. Москва 2002.
   
7. 
   Berdanov U. va Shukurov K. ma’ruza matnlari.
   

Internet resurslar:
Ziyonet.uz

Ta’lim xodimlari oldiga qo’yilgan vazifalardan biri har tomonlama yetuk, barkamol shaxsni tarbiyalash va ularga bilim berish asosida kasb-hunarga yo’naltirish hamda mustaqil hayotga tayyorlashdir. Bunday mas’uliyatli vazifalarni bajarish uchun o’quvchi shaxsini har tomonlama chuqur o’rganish zarur. Buning uchun o’qituvchi o’quvchilarning qiziqishi, qobiliyati, layoqati va boshqa individual sifatlari shakllanishining psixologik qonuniyatlarini bilishi hamda ulardan ta’lim jarayonini tashkil etishda to’g’ri foydalana olishi lozim. Bunda psixologik – pedagogic tashxis daftari yordam beradi, chunki mazkur daftar o’qituvchiga har bir o’quvchining individual psixologik xususiyatlarini, ko’nikma va malakalarini, qobiliyat va layoqatlarini aniqlash, uning rivojlanish dinamikasini kuzatish hamda zarur hollarda oquvchiga korrektsion yordam ko’rsatish imkonini beradi.

Joylarda tashxis daftarini yuritishda bir qator qiyinchiliklar va tushunmovchiliklar vujudga kelganligi sababli, mazkur tashxis daftarini yuritish bo’yicha tavsiya ishlab chiqildi.
Tavsiyalarda daftarning bandlarini to’ldirishda qanday ko’rsatkichlarga ahamiyat berish kerak hamda qanday tashxis metodikalaridan foydalanish mumkinligi ko’rsatildi va daftarni yuritish namunasi etiboringizga havola etildi.
Birlamchi tashxis bolani 1-sinfga qabul qilish vaqtida o’tkaziladi. Mana shu tashxis natijalari hamda sentyabr oyida olib borilgan psixologik – pedagogic kuzatuvlar asosida o’quvchilar bilan I-II o’quv choraklarida “Psixologiksalomatlik” maktabi korrektsion Dasturi asosida rivojlantiruvchi mashg’ulotlar olib boriladi. II chorak oxirida oltiyoshli o’quvchilarning maktabga moslashuvi chuqurlashtirilgan psixologik – pedagogic tashxis yordamida o’rganiladi. Shuningdek, mazkur tashxis ishlarini yeti yoshli o’quvchilar bilan ham o’tkazish tavsiya qilinadi. Mazkur daftar maktab shifokori, maktab logopedi, sinfrahbar ihamda maktab psixologiham korligida to’ldiriladi:
PPT daftarining 1- bandidako’rsatilganma’lumotlarni, maktabshifokori, bolaning salomatlik kartasida ko’rsatilgan xulosalar asosida to’ldirib boradi;
PPT daftarining 2- bandini (nutqi)- bolaningnutqiqaydarajadarivojlanganligini, nutqidanuqsonlarimavjudligi, ulanikorreksiyagamuhtojligihaqidagima’lumotlarni, vabirgalikdato’ldiribborishadi. Bolaningbarchapsixologikjarayonlariningrivojlanganlikdarajasihaqida maktabpsixologiyildavomidao’tkazganpsixologikmetodikalariyordamidato’planganma’lumotlarnidaftargaqaydqilibboradi;
PPT daftarining 3- bandidaso’ralganma’lumotlarnisinfrahbaribolaningyildavomidanamoyonbo’lgansifatlarivahususiyatlarihaqidagima’lumotlarbilanto’ldiribboradi;
sinfrahbariyildavomida bola bilanishlashjarayonidaaniqlagannatijalarivaxulosasinidaftarning 4- bandidaqaydetibboradi;
Umumiytavsiyalarniyiloxiridamaktabpsixologivasinfrahbaribirgalikdadaftargaqaydqilishlarilozim.
Oltiyoshlihamdayettiyoshlio’quvchilarningmaktabgamoslashuvdinamikasinianiqlashdava psixologik – pedagogiktashxisxulosasinichiqarishdaquyidagiko’rsatkichlargaahamiyatberishkerak:

1. 
   Salomatligi – maktabshifokoribolaningsalomatlikkartasidako’rsatilganma’lumotlarniyozibboradi.
   
2. 
   Oilasidagishaxslararomunosabatlar – ushbuma’lumotlarnisinfrahbaribolaningota-onasibilano’tkazgansuhbatlari, ota-onalaryig’ilishlarida, sinfsoatlardabildirganfikr- mulohazalari, ota – onalarning bola hayotidagiishtirokidankelibchiqibto’ldirishilozim.
   
3. 
   O’quvfanlarnio’zlashtirishi- bolaningyildavomidafanlardanolganchorakbaholaribilanto’ldirishilozim.
   
4. 
   Yoqtirgan (yoqtirmagan) fanlari- bolaningchorakbaholarigaqarab, fanlardaishtiroki, qiziqishlarivaharakatlaridankelibchiqibto’ldirilishilozim.
   
5. 
   Qiziqishlari- bolaning o’zhohishibilanqatnashganmaktab vamaktabdantashqarito’garaklari, fan olimpiadalaridako’rsatgannatijalarigaqarabto’ldiradi.
   
6. 
   -7 Qandaykasblargamoyil- maktabpsixologio’quvyilidavomidasinfbilano’tkazgan
   

kasbiyo’yinlari, suhbatlari, test, kasblarhaqidayozganinshovabayonlariasosida chiqargan natijavahulosalargaqarabto’ldiriladi.
8. O’quvchiningyaqqolifodalanganxarakterxususiyatlari- sinfrahbariyildavomidabolaningturlixiltadbirlarda, jamoatishlarida, sport musobaqalaridavaatrofdagilarbilanmunosabatlaridankelibchiqibto’ldirishilozim.
9. Tuzatishni, yahshilshni talab etadiganxususiyatlari- sinfrahbaribolaninghattiharakatlaridakuzatgankamchilikyokinuqsonlarini (uyatchanlik, tajovvuskorlik, sirlilik, giperaktivlik, passivlik …) maktabpsixologigayozmaravishdabildirib, bolaningota-onasiniogohlantirganholda, bolagamaktabpsihiloginibiriktirishilozimvadaftargaqaydqilibqo’yishkerakbo’ladi.
10-11. Shunga ko’ramaktabpsixologi bola bilanishlashdavomidaqo’llaganpsixologikmetodikalarinatijavahulosalarinidaftargaqaydetibborishlozim.
12. Dastlabkikasbiymaslahat- maktabpsixologibolaning test natijasigavabarchao’tkazganmetodikalarigaqarabnatijavaxulosalarnidaftargaqaydqilibboradi.