Факултет: Қурилиш Кафедра: Қурилиш конструксялари Фан

5- жадвал.Чап устун учун ҳисобий зўриқишлар.

Устунни лойиҳалаш учун ҳисобий зўриқишлар биргалигини танлаш.
Устун кесимини танлашда, унинг баландлиги бўйича N ва М_у зўриқишларнинг максимал қийматлари 2,4,6,8 юкланишдаги зўриқишлар биргалиги қабул қилинади. Жадвалдан кўриниб турибди, энг катта сиқувчи куч N = 496.62 кН.м, ва катта эгувчи момент М = 106.59 кН.м ҳар хил зўриқишлар биргалигидан ҳосил бўлаяпди. Шунинг учун қуйидаги зўриқишларни белгилаб, уларнинг қайси бири, четки толаларида максимал кучланиш ҳосил қилинишини аниқлаймиз.

1. 
   N= 496.62 кн , M_y= 106.59 кНм (6);
   
2. 
   N= 333.72 кн , M_y= 349.78 кНм ( 2).
   

Биринчи зўриқишлар биргалиги катта бўлганлиги учун кейинги ҳисоблашларни айни биргалик буйича олиб борамиз. Демак биринчи биргалик ҳисобий бўлади.
Устунни ҳисоблаш
Устун ҳисобий узунликлари
l_x= 2H = 211.6 = 23.2 м.
Устуннинг перпендикуляр текисликдаги ҳисобий узунлиги, шу йўналишда боғланишлар оралиғига тенг бўлади. Бу кран ости тўсинлар билан боғланган, лекин устуннинг кран ости қисмининг баландлиги H_Н = 7.85, бу жуда катта, шунинг учун устун бу қисмини ўртасида тиргак қўйиб, унинг ҳисобий узунлигини камайтирамиз. У холда l_y= H_Н/2 = 7.85/2 = 3.925 м.


Устун кесимини танлаш.
Устун кесимини ейма кўштаврдан танлаш мумкин, лекин ўқув мақсадлари учун уни тузма пайванд қуштавр кўринишида қабул қиламиз. Рама ҳисобидан устун энини h_k= 750мм. оламиз.
Талаб қилинган устун кесим юзаси устиворликка текшириш формуласи орқали топамиз.

Симметрик қуштавр кесим учун инерция радиуси ва кесим ядро масофаси тақрибий қийматлари:
i_x= 0,43 = 32,25 см; _x= 0,35 = 26,25 см.