F. R. Xolboyev, D. A. Azimov, E. Sh. Shernazarov z o o g e o g r a f I y a

sabab bo‘ladi va bunda bir organizm ikkinchisiga o ‘zining yashash
muhitini o ‘zgartirish maqsadida yopishib oladi. Misr orqali kechadi-
gan migratsiya davrida ushlab tekshirilgan 
11000
qushdan 881 tasida
1442 ta kanalar borligi aniqlangan. Nuorteva va Gudstral (1963) Fin-
landiyada qushlaming migratsiyasini o ‘rgangan hamda qushlarda bu
joyda avval qayd etilmagan kana turlari borligini aniqlagan. Hayvon
larda passiv tarqalishning alohida turi - antropoxoriya ham uchraydi.
Bunda hayvonlaming tarqalishi inson tomonidan amalga oshiriladi.
Nazorat topshiriqlari
1. Areal tushunchasini ta ’riflang va unga misollar keltiring.
2. Areal xaritasini tuzish uslublari va har bir uslubning о ‘ziga xos
tomonlarini tushuntirib bering.
3. A reallam i xaritalashtirish qanday ahamiyatga ega?
4. Areallarning ко ‘lami va shaklining harxil bo ‘lishiga sabab nima?
5. Areallarning qanday tiplari bor va ularni о ‘zaro solishtirish
orqali tahlil qiling?
6. H ayvonlam ing tarqalishida antropogen omillar qanday rol
о ‘ynaydi?
7. Arealda hayvonlam ing tarqalishi haqida nimalarni bilasiz?
8. Tur arealini о ‘rganish qanday ahamiyatga ega?
9. О ‘zbekiston Qizil kitobiga kiritilgan turlam ing areallari haqida
nimalarni bilasiz?
79

---

V BOB. ZOOGEOGRAFIK OBLASTLAR
Zoogeografiyaning asosiy vazifalaridan biri yer yuzining turli
hududlarida hayvonot dunyosining evolutsion kelib chiqishi, shakl-
lanishi, faunistik tarkibi va ulaming o ‘zaro o ‘xshashlik va farqlari-
ni chuqur o ‘rganishdan iborat. Yer yuzida tur areallari va faunistik
komplekslar shakllanishida o ‘simliklar qoplami, o ‘simlik va hayvo