F. R. Abduraxmonov z. E. Abduraxmonova

K asbiy 
qobiliyatlarni  aniqlanishi. 
Boshqarish  qobiliyatini 
aniqlanishi -  bu boshqara olish,rahbarlik  qila  olish bilan bogiiqdir. 
Boshqara olishga  xos testlar  insonni  shaxsiy  xarakterini  va  rahbar­
lik,  tashkilotchilik  qila  olishiga  xos  imkoniyatlami  sinab  oladi. 
Vaholanki  boshqaruvchi  -   bu  lavozimli  shaxs  b o iib ,  bu  lavozimga 
tayinlanadi  va  boshqarishga  huquqi  b o ig a n  javobgar  shaxs  hisob­
lanadi.  Shuning  uchun  ham  bu  shaxs  boshqarish  qobiliyatiga  ega 
b o iish i  va quyidagi jarayonlarda ko‘rinadi:
#  Mustaqil  ravishda qaror qabul  qila  olish;
152

---

#  Tahlil qila olishlik  qobiliyati, bu esa uni  kelajakni ko‘ra olishga 
xizmat qiladi.
#  Ishbilarmonlik  qobiliyatiga  ega  bo"lib,  o ‘z  maqsadlarini  egal- 
lashga, o ‘ziga xos qaytarilmas g ‘oyalarga va bir xil  b o ig a n  qarorlami 
qabul  qila  olishlik,  ularni  tavakkal  qilish  bilan  bogiiqligi  va  bu  ta- 
vakkallami  boshqara  olishlik.
#  rivojlangan  intellekt,  rivojlangan  intuitsiyaga,  ijod  qilishga  qo­
biliyati  boiish i.
Bulardan  tashqari  boshqaruvchi  tashkilotchilik,  kirishuvchanlik, 
muloqot qila olishlik,  ilmiy -  texnik,  pedagogik,  matematik  qobil- 
iyatlarga  ega  b o iish i  zarur.  Boshqaruvchida  shunga  mos  malaka, 
tayyorgarlik,  ishlab  chiqishdagi  va  kasbdagi  malaka,  shuningdek 
shaxsning  m a’lum  bir  y o ‘nalishi  va  individual  -   psixologik  xu- 
susiyatlari  ham  b o iish i  zarur.
Boshqaruv  faoliyati  amaliyotida odamlami  ishontira olishlik,  ay­
niqsa  katta  sonli  odamlarini  ishontira olishlik qobiliyati  ham b o iish i 
kerak  b o iad i.
Boshqarish  qobiliyatiga  qaratilgan  testlar  bu  insonni  boshqara 
olish qobiliyatini shaxsiy  xarakterlaridan kelib chiqqan holda va  rah- 
barlik,  tashkilotchilik  ishiga  intilishlarini  ko'rsatib  beradi.  Buning 
uchun  esa  insonga katta malaka, bilim  va  kobnikmalar kerak b o iad i. 
Bu  boshqarish  kasbning “inson  -  inson”  ko‘rinishiga  tegishli  b o iib , 
boshqaruvchidan  o ‘zigaxos  ko‘p  talablarni qo‘yadi.  Bu  har  xil  da- 
rajadagi  rahbarlar,  y a’ni  boshqaruvchi,  master,  kadrlar  bilan  b o g iiq  
rahbarlar va shu kabilarga xosdir.