Бачадонинг
нотўғри ётиш ваэиятига хос симптомлар
Асосан бачадон ретроверзия-ф лекси яси да к ў п р о қ эш и т и лади ган ши-
коятларга аввало
менорагияларни
қ ў ш и ш керак, М енорагия ч аноқда қон
ю ри ш м аслиги сабабли бачадон г и п ер ем и яси н и н г оқибати \и со б л ан ад и .
Кўпинча беморлар чаноқда қон ю ри ш м аслиги сабабли бачадон ш и л л и қ
пард асини нг секреци яси к уч айганлиги оқибатида оқч ил пайдо бўлгани-
дан зорланадилар.
Одатда беморлар д еф екац и яда д умғазада оғриқ т у р и ш и н и , баъзан ай-
ниқса у зо қ вақт тик турилгандан кей и н оёқлар о ғ р и ш и н и айтиб, нолий-
дилар. О ғ р и қ л а р н и н г жойлаш уви ва зўрлиги ғоятда ҳар хил бўла ол иш и-
ни айтиб ў т м о қ керак. Кўпинча беморлар деф екац и я да о ғ р и қ сезилиш и
ёки тўғри и ч а к н и н г боси лиш сезги безовта қ и л аёт г ан и н и айтиб, ш икоят
қиладилар. Д еф ек ац и я д а о ғр и қ сези л и ш и одам куч ангани да бачадон нин г
сур и л и ш и га боғлиқ. Д еф ек ац и я вақтида о ғ р и қ б ў л и ш и дастлаб ични атай-
лаб тўхтатиб туриш га олиб келади, к е й и н ч а л и к эса к ў п и н ч а сурункали ич
қот и ш и га сабаб бўлади.
С и й д и к ч иқарув аъ зол ари н и н г турли дараж ада б узилганлиги ҳақидаги
ш икоя тлар \ а м кўп эш итилади. П атологик антеф л екси яда бачадон
175
б ў й н и н и н г т а з й и қ кўрсати ш и тез-тез заҳар танг қ и л и ш и г а олиб келади.
Бачадон ретроверзия ф лексияси баъзан ту ғм асл и к ка йўл очади, ч унки
таш қ и т еш и к олди нга сурилганлиги сабабли сперма орқа гумбазда
тўпланиб, бачадонга к и р и ш и қ и йин лаш ад и.
Бачадон билан қ и н пастга туш ганда ва таш қ арига ч и қ қ а н д а симптомлар
аксари маълум тартиб билан кучайиб боради, қ о в у қ н и н г чала бўшаши
оқибатида тез-тез заҳар танг қ и л и б туриш и и л к сим птом ҳисобланади.
Бачадон билан қ и н пастга туш ган сайин қовуқ чурраси тўп л ан и б ч иқа
бошлайди, ш у н и н г натиж аси да қ овуқ н и н г бир қи см и урет ран и н г и ч ки
теш игидан пастроқда бўлади, ундаги с и й д и к эса оқи б чиқолмай уш лан иб
қолади. Бачадон с и й д и к ч и қари лган д ан кейин қовуғи тўла б ўш амаганини
ҳис қи лад и, ш унга кўра, қ и н н и н г тез орада сийгиси келади. Қ и н н и н г
о л ди н ги девори қо в у қ билан анч аги на пастга туш ганда, қовуқ ички
с ф и н к т е р и н и н г ч ў зи л и ш и ва чала ю ви лиш и т у ф ай ли беморлар к ў п и н ч а
с и й д и к н и қи см ан тўхтата олмайдилар. Бачадон таш қ ари га ч и қ қ а н бўлса,
у ретран инг қ и с и л и ш и ва қай рилиб қоли ш и сабабли с и й д и к чиқариш ,
акси нча, к ў п р о қ тўхталиб қолади ва беморлар таш қарига ч и қ қ а н аъзолар
жойига киргизиб қ ў й и л г а н д ан к ей и н г и н а с и й д и к ч иқара оли ш л ар и н и
айтадилар.
Бачадон нотўғри вазиятда ётганда қандай бўлмасин сим птом лар
аксари бўлмайди, б ач ад о н н и н г нотўғри ётиш и беморни кўздан кечириш да
тасодиф ан а н и қ л а н и б қолади. Бачадон нин г таш қ ари га ч и қ и б қ о л и ш и н и
ан и қ л аш га келсак у н и н г диагностикаси қ и й и н эмас. Т аш қ и ж и нсий
аъзолар олдида нок ш ак л и д а ағдарилиб ч и қ қ а н қ и н т уради, у н и н г бағрида
эса бачадон пайпаслаб топилад и. Ағдарилиб ч и қ қ а н қ и н н и н г эн г қа в а р и қ
қ и см и д а б а ч а д о н н и н г т а ш қ и (одатда кенгайган) теш иги бўлади. Т аш қарига
ч и қ қ а н қ и н н и н г ш и л л и қ пардаси қ а л и н тортган, дағаллаш ган, қуруқ
бўлиб, терига
ўхш айди. Т аш қ и т еш и к атрофида, баъзан эса ш и л л и қ
пард анин г ён юзаларида к ў п и н ч а лекубитал яралар кўрилади.
К а с а л л и к н и н г б ош ларида таш қарига ч и қ қ а н аъзоларни бем орн инг
ўзи бемалол ж ой ига ки р ги зи б қўяди, л ек и н к е й и н ч а л и к ш и л л и қ парда
қа л и н тортиб, д ағаллаш ган с а й и н аъзоларни ж ойига ки ргизиб қўй и ш
қ и й и н л а ш и б қолади.
Бачадон таш қ ари га ч и қ и б қолганда бачадон б ў й н и н н и г қи н д аги
қ и см ида ва қи н деворларида лекубитал яралар пайдо бўлиши йи рингли
ё п и ш қ о қ ч и қ и н д и л а р а ж р а л и ш и билан давом этади. Ҳайз кўриш нотўғри
бўлиб, аксари кўп қон кетади.
Қ и н н и н г катта кисталари ва ўсмалар қи н д а н таш қ ари га ч и қ и б туриш и
м у м к и н , тажрибаси кам одам бу кистани ёт ўсмалари баъзан таш қарига
ч и қ и б қолган бачадон деб ўйлаб, янглиш ади.
Бачадон билан қ и н н и н г таш қарига ч и қ и ш и т уғруқ вақтидаги травма
оқибати бўлиши м у м к и н , ш ун и эътиборга олиб, о р а л и қ м у ш ак л а р и н и н г
ҳолатини г е к ш и р и ш , ж ум лад ан орқа чиқарув т е ш и г и н и кўтарувчи муш ак
ҳолатини б илиш зарур.
Бунинг учун беморга газни тўхтатиб туриш учун қилингандек орқа чиқарув
тешигини ичкарига тортиш таклиф этилади, шунда р р ал и қ муш акларнинг
функционал қобилиятини, бир-биридан қочганлигини ёки бўшашганлигини
ва думғаза — бачадон бойламларининг ҳолатини ан и қлаш мумкин. Бемор шу
мақсадда қин ва тўғри ичак орқали текш ирилиш и лозим.
176
Ниҳоят, ташқарига ч и ққ ан бач адон нин гж ин сий ёриққа қисилиб қолиш и
м у м к и н л и ги н и эсда тутмоқ керак. Бунда ҳам аксари ш ок симптомлари
пайдо бўлади: қаттиқ о ғри қ сезилади, кўнгил айн ийд и, бемор қусади,
ўзидан кетиб қолади. Бундай бемор ўз вақтида операция қи линм аса,
қисилиб қолган бачадоннинг ириб кетиши (некроз бўлиши) мумкин.
Do'stlaringiz bilan baham: |