F. I. Salomova Bilim sohasi: 500000 – “Ijtimoiy ta’minot va sog’liqni saqlash” Ta’lim sohasi: 510000 – “Sog’liqni saqlash”

Toksikoinfeksiyalar: 

Salmonella 

guruhiga 

kiruvchi 

tirik 

mikroorganizmlarni,  patogen  serotipiga  kiruvchi  ichak  tayoqchasi  mikroblari, 

protey,  spora  xillari  kuchli  ifloslangan  sharoitda  kelib  chiqadi.  Salmonellalarning 

manbai  bo’lib,  hayvonlar,  suvda  suzuvchi  qushlar  (o’rdak,  g’oz),  tovuqlar,  odam 

(bakteriya  tashuvchi)  hisoblanadi.  Shartli  patogenlik  guruhiga  kiruvchi 

mikroblarning manbai odam va hayvonlardir. 

Toksikoinfektsiyalar  ko’pincha  go’shtdan  tayyorlangan  mahsulotlarni 

iste’mol  qilganda,  kolbasani  tez  buziluvchan  turlaridan  kelib  chiqadi.  Bundan 

tashqari  toksikonfektsiyaning  kelib  chiqishiga  sut  mahsulotlari  ham  sababchi 

bo’lishi  mumkin  (agar  u  sterilizatsiya  qilinmasdan  tayyorlangan  bo’lsa),  baliq 

---

 

99 

 

mahsulotlari,  tuxum,  ayniqsa  suvda  suzuvchi  parranda  tuxumlari,  muzqaymoq, 

kremli konditer mahsulotlari. 

Toksikoinfektsiyalar uchun quyidagi belgilar xosdir: 

1.Qisqa, yashirin davrga ega bo’lgan va to’satdan sodir bo’ladigan (4-6 soatdan 24 

soatgacha) va shu mahsulotni iste’mol qilganlarning barchasini kasallanishi; 

2.Mahsulot tarqatilgan hududning o’zidagina kuzatilishi. 

3.Mahsulotni iste’moldan chetlashtirilishi bilan kasallik tez pasayadi. 

Salmonellezlar 

bilan 

zaharlanganlardagi 

klinik 

belgilar: 

to’satdan 

haroratining  ko’tarilishi  va  harorat  subfebrildan  39-40  gradusgacha,  gastroenterit 

belgilari  (ko’ngil  aynish, qusish, ich ketish,  qorin sohasida  og’riq), tilning  qurishi 

va  oq  parda  bilan  qoplanishi,  kollaps  holatlarida  badanning  bo’zarib  ketishi, 

lablarning  ko’karishi,  bosh  og’rig’i,  grippsimon  shakllar  kuzatilganda  tashhis 

qo’yish  juda  murakkablashadi. 

Tashhis

:  Kasallik  chaqiruvchini  ajratish  (ekish), 

uning  morfologiyasi  va  biologik  xususiyatlarini  aniqlash,  serologik  ta’riflash, 

bemorning qon zardobi bilan agglyutinatsiya reaktsiyasini qo’yish.