F-1702 Guruh talabasi Yo’ldoshev Azizbek. Elaktrodinamika. Nazariy topshiriq №1-2

E.4-tezlanishga ta’rif bering va ifodalarini yozing.

4- tezlanish tarifini ham yuqoridagi xulosalarga asosan beramiz. Bunda faqat 4- tezlanish 4-radius vektordan invariant vaqt bo’yicha olingan ikkinchi tartibli hosilasiga teng bo’ladi. Kontirvariant 4- tezlanish uchun ifodani yozamiz.

(26)

va komponetalari uchun aniqlaymiz. Bunda (20-24)-ifodalardan foydalanamiz. Komponentalarning bitta nol hadi uchun hisoblab ko’rsatamiz va qolganlarini to’g’ridan to’g’ri keltiramiz qolganlari ham xuddi shunday hisoblanadi.

(27)

(28)

(29)

(30)

Bu yerda ga teng. To’rt o’lchovli fazoda 4-tezlikni va 4-tezlanish bir-biriga ortogonal ya’ni .

F. Norelativistik va ultrarilativistik holni tanlil qiling.

Norelativistik holda Bunda 4-tezlikning koomponentalari (21-25)-ifodalarga asosan ekanligi kelib chiqadi ya’ni uch o’lchovli tezlikning komponentalari. Bunda biz yuqorida qo’ygan talab bajarilmoqda. 4-tezlanish uchun (28-30)- ifodalardan foydalanib ekanligi kelib chiqadi., ya’ni oddiy uch o‘lchovli tezlanish.

G.Mustaqil ravishda 4 ta masala tuzing va yeching.

1-masala. Ikki raketa bir tomonga harakatlanib ketmoqda. Birinchisining tezligi ikkinchisini tezligi ikkinchi raketda turgan kuzatuvchi oldidan birinchi raketa t vaqtda o’tdi. Birinchi raketaning xususiy uzunligini toping.

Berilgan : ,, t, -?

Yechilishi :Nisbiylik nazaryasida nisbiy tezlikni topish formulasidan foydalanamiz (7)

Endi ikkinchi raketaga nisbatan birinchi raketaning uzunligini topamiz.

Endi xususiy uzunligini topamiz: