Ҳәзирги күнде энергетика ресурсларынан өнимли пайдаланыўға дүняның барлық мәмлекетлеринде үлкен әҳмиет берилмекте

Қадағалаў ушын сораўлар

1. Тиристорлы кернеў ретлегиш қандай принципте ислейди?

2. Не ушын асинхрон моторларда жүклениўдиң номинал шамадан пәсейиўи қуўат коэффициентиниң азайыўына себеп болады?
3. Асинхрон мотор статор орамындағы кернеўди ретлеўдиң және қандай усылларын билесиз?
4. «Тиристорлы кернеў ретлегиш – асинхрон мотор» системасының функционал имканиятларын айтып бериң.


ӘДЕБИЯТЛАР

1. Ҳошимов О.О., Имомназаров А.Т. Электр жүритпе асослари. 1 – қисм. - Тошкент: ТДТУ, 2004.

2. Имомназаров А.Т. Нефт ва газ конларининг электр жиҳозлари. - Тошкент: “Чўлпон” НМИУ, 2007.
3. «Электр жүритпелари назарияси» фанидан лаборатория ишларига услубий кўрсатмалар (тузувчилар: О.О. Ҳошимов, Т.Д. Ортиқов, Л.Д. Топорнин, Н.А. Одилов, Х.С. Миникеев). Тошкент: ТДТУ, 1994.
4. Москаленко В.В. Электропривод. Москва: Высшая школа, 1991.
5. Ҳошимов О.О., Имомназаров А.Т. Электромеханик системаларда энергия тежамкорлик. - Тошкент: ЎАЖБНТ, 2004.
6.3. 3 – ЛАБОРАТОРИЯ ЖУМЫСЫ
КОМПРЕССОРЛАРДЫ ФАЗА РОТОРЛЫ АСИНХРОН ЭЛЕКТР ЖҮРИТПЕЛЕРИ ҚУЎАТ КОЭФФИЦИЕНТЛЕРИН АСЫРЫЎ


1. Жумысты орынлаўдан мақсет

1. Компрессорларда қолланылатуғын фаза роторлы асинхрон моторлардың жумыс режимлерин үйрениў ҳәм анализ етиў.

2. Номинал жүклениўден төмен мәнислерде ислейтуғын фаза роторлы асинхрон моторды синхрон жумыс режимине өткерип оның қуўат коэффициентин асырыў усылын анализ етиў ҳәм имканиятларын көрип шығыў.


2. Жумысқа дерек теориялық түсиниклер

Асинхрон мотордың тармақтан алып атырған толық қуўаты төмендеги формула менен аңлатылады:

, (ВА, кВА),

бул жерде актив қуўат болып, улыўма қуўат тиң пайдалы жумысқа жумсалып атырған бөлегин билдиреди ҳәм қатнас пенен анықланады. реактив қуўат, мотор орамларының индуктивлиги себепли жүзеге келип, мотордың механикалық қуўатына байланыслы емес.

Фаза роторлы асинхрон мотор ҳәрекетке келтирип атырған компрессорлы электромеханикалық системаның қуўат коэффициенти компрессордың ислеўи даўамында номинал мәнисинен төмен болған үзликсиз жумыс режиминде ислесе, ол жағдайда оның қуўат коэффициентин асырыўдың эффектив усылларынан бири асинхрон моторды синхрон режимге өткизиў [4]. Тезлиги ретленбейтуғын компрессордың асинхрон моторлы элекютржүритпесин синхрон жумыс режимине өткериў ротор орамының еки фазасынан турақлы ток өткериў менен әмелге асырылады. Бул жағдайда ротор орамының турақлы ток өтетуғын бөлеги синхрон мотордың қозғатыў орамы орынлайтуғын функцияны орынлайды ҳәм нәтийжеде асинхрон мотор синхрон мотор режиминде ислейди. Синхрон режимде ислеп атырған фаза роторлы асинхрон мотордың қуўат коэффициенти жоқары болып бирге де тең болыўы мүмкин [4].