Etnopsixologiya fanining predmeti, maqsadi va vazifalari 1-mavzu. Etnopsixologiya fanining predmeti, vazifalari va metodlari

2. Eksperiment metodi

Turli etnik guruhlarning vakillari bilan bir xil sharoitda tadqiqotni takrorlash orqali tajriba o'tkazuvchi ruhiy xususiyatlarni yaratishi mumkin.

Tajriba quyidagicha bo'lishi mumkin:

-laboratoriya, ya’ni buning uchun maxsus yaratilgan sharoitlarda (laboratoriyada), ammo bunday eksperiment kamdan-kam qo'llaniladi va uning natijalari to'liq obyektivlik va ishonchlilikni talab qila olmaydi;

-tabiiy, ya’ni subyektlarning tabiiy yashash joylarida amalga oshiriladi va etnopsixologik tadqiqotlarda eng mos va ko'p ishlatiladi;

3. Test metodi

• Milliy xarakter, motivlar ierarxiyasi, temperamentni o’rganish uchun qo’llaniladi.
• Anketa testlarining kamchiligi: testlar natijasiga yolg'on va hissiy-emotsional holat ta’sir qilishi mumkin.
• Suhbat (og'zaki), afzalliklari - samaradorligi, shundaki tadqiqotchi respondentning shaxsiga ta’sir qilmaydigan ma’lumotlarni olishi mumkin.
• Anketa usuli. Ochiq anketa - javoblar berilmagan bo‘ladi, sinaluvchi javobda о z fikiini beradi; yopiq anketa - diagnostning javoblari keltiriladi, sinaluvchi bironta javobni belgilaydi. Shuningdek, yarim ochiq anketalar ham mavjud.

4. Suhbat usuli

• Suhbat usuli - insonni bevosita idrok etish bo‘lib, asosiy metodlardan biri hisoblanadi. Biror kishining reaksiyasini kuzatish imkoniyati mavjud. Suhbat metodi kamchiligi - xulosa qilishga shoshilish, ustanovkalar ta’siri bo‘lishi mumkin.
• 5. Faoliyat mahsulotlarini tahlil qilish. Faoliyat mahsuli bu shaxsga xos xususiyatlaming obyektga proyeksiya qilish.

Zamonaviy etnopsixologiyada quyidagi mustaqil tadqiqot yo‘nalishlari ajratib ko‘rsatiladi:

1) psixofiziologiyaning etnik xususiyatlarini, kognitiv jarayonlar, hissiyotlarni qiyosiy o‘rganish;

2) ramziy dunyo, xalq madaniyati, etnografiya, folklorshunoslik, tan olish san’ati va shu bilan bog'liq bo‘lgan qadriyatlarning o‘ziga xos xususiyatlarini aniqlashga qaratilgan madaniy tadqiqotlar;