Эс-хушнинг бузилиши


НАРКОЛОГИК БЕМОРЛАРНИ ТЕКШИРИШ УСУЛЛАРИ



Download 2,47 Mb.
bet13/207
Sana30.04.2022
Hajmi2,47 Mb.
#595939
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   207
Bog'liq
Лекция

НАРКОЛОГИК БЕМОРЛАРНИ ТЕКШИРИШ УСУЛЛАРИ
Хар бир тиббиёт фанида беморни текшириш клиник ва инструментал-лаборатория усуллари билан амалга оширилади. Лекин психиатрия ва наркология фанларида инструментал-лаборатория (параклиник) усуллари факат айрим касалликнинг ташхисига ёрдам беради.
Наркологияда асосан клиник усуллардан фойдаланилади. Клиник усуллар; беморлардан сураш, субъектив (бемор сузларидан) ва объектив (беморнинг кариндошлари сузларидан) анамнез туплаш ва кузатиш хисобланади.
Наркологик беморларни текширишда сураш усули мухим урин тутади. Унинг ахамияти рухий бузилишлар белгиларининг субъектив характерга эга булганлигидир. Ёпишкок фикрлар, рухий автоматизм, сохта галлюцинациялар, паранойял ва параноид васваса гоялари, астения, депрессия бошлангич белгилари факат бемор гаплари асосида аникланади. Делирий ва онейроиднинг купгина белгилари эс-хушнинг бузилиши холатида ва улар тугагандан кейин бемор айтган сузлари асосида аникланали.
Бу касаллик белгиларини факат усталик билан олиб борилган сухбат ёрдамида аниклаш мумкин. Врач нотугри сухбат килганда васваса ёки бошка рухий бузилишлар, психоз белгиларини изохлай олмаслиги мумкин, шунинг натижасида беморни вактида касалхонага ёткизиб керакли тиббий ёрдам бера олмайди. Сураш усули билан шахс хусусиятлари урганилади, бу эса уларга ташхис куйиш, даволаш ва социал ёрдам уюштиришга ката ёрдам беради
Сураш нафакат бемор айтган вокеа-ходисаларни аниклаш билан чекланмасдан, балки врачнинг рухий фаолиятини - унинг акли, иродаси, хис-тугуллари, диккатини ишга солишни талаб килади. Усталик билан олиб борилган сухбат касалликнинг келиб-чикиши, ривожланиши, клиникаси, касалликка таъсир этувчи ташки мухит, беморларнинг уз касаллигига ва хаёт вазиятларига эмоционал жавоби, касалликнинг индивидуал хусусиятлари, тиббий ва ижтимоий окибатларини аник курсатиб беради.
Маълумки, муваффакиятли текшириш учун нафакат касалликлар клиник куринишини билиш, балки суриштириш куникмаларига эга булиши керак. Бу куникмалар врачнинг тажрибаси ва шахс хусусиятлари билан белгиланади. Хар бир психиатр ёки нарколог беморлар билан турлича сухбатлашади (Крепелин - талабчан, Маньян - хазилсимон, С.С.Корсаков -кунгилчан булишига карамасдан, уларга мехрибонлик билан ёндошланганлар, беморлар эса бу муносабатларни яхши тушуниб саволларига хохиш билан жавоб берганлар).
Беморларнинг шахс хусусиятларига асосланиб улар билан тинч, охиста, рахмднллик билан гаплашиш керак. Врач киска сухбат давомида беморга узок вакт гаплашмокчилигини курсатиши керак. Врач беморга нисбатан камрок гапириши керак, беморга савол бериб жавобини охиргача диккат билан тинглаб мухим маълумотларни аниклаши керак. Баъзи ёш
врачлар тажрибаси булмаганлиги натижасида беморларга тайёр жавобларни уктириб куядилар ва уларда кузатилмаган рухий узгаришларни (галлюцинациялар, депрессия, ёпишкок фикрлар) аниклайдилар. Беморларга уз рухий бузилишларини мисоллар билан айтиб беришни сурайдилар ва керак вактда уларнинг диккат эътиборларни керакли йуналишга соладилар.. Баъзида беморларни сузини булмасдан эшитиш керак.
Бемор олдинги саволга тулик жавоб бермагунча унга янги савол бериш мумкин эмас. Врач оддий, киска ва аник шаклда саволлар бериши керак. Хар бир савол факат битта фикрни уз ичига олади. Беморларга бирданига куп саволларни бериш мумкин эмас, жавобларига етарли вакт бериш керак. Сухбатда бир неча врачлар катнашганда улардан хар бири уз навбатида сураш олиб бориши мумкин. Агар бемор саволга жавоб бериб, кейин сузсиз жим утирса, унга янги саволни дарров бериш керак эмас, куп холларда беморлар бир неча вакт утгандан кейин уз-узидан гапира бошлайди.
Беморларни кариндошлари иштироксиз сураш керак. Кариндошлари олдида бемор одатда уялиб айрим маълумотларни яшириб коладилар. Беморни алдаш, яъни врач эмас, бошка мутахассис сифатида сухбат утказиш мумкин эмас, кейинчалик бемор врачга ишонмай куйиши мумкин
Врач хулк-атвори сухбат натижаларига мухим таъсир курсатади ва ахамият эгаллайди. Сухбат бошлангич даврида врач ортик даражада дустона булмаслиги, хакикатгуй, узини табиий тута билиши керак. Кейинчалик врач вазиятга караб, уз хулк-атворини узгартириши мумкин. Бемор нотугри маълумотлар берганида врач унга таъна килмай улар кариндошларидан объектив маълумотларни билишлари керак.
Купгина беморлар авалло врач-наркологларга ишонмайдилар ёки текширилишни хохламайдилар. Купинча бу муносабат бемор шахсининг ута сезувчанлиги, жиззаки, куркоклик ёки уз кучига ишончлилиги, сержахллик, кайсарлик, инжиклик хусусиятлари билан боглик булади. Купларида даволашга хохиши булмайди ва улар уз кариндошлари мажбурида шифохонага ёткизилади.
Бошланишидан бошлаб беморларни сурашни сухбат усулига утказиш мухим ахамиятга эга булади. Сухбат жараёни беморлар ишончини оширади ва улар хохишисиз хам куп мухим маълумотларни олишга имконият беради.
Ягона сураш усуллари хозиргача мавжуд эмас, саволларни эса беморларнинг ахволига, ташки шароитга мослаб тузилади. Сухбатни бошкарилган холатда, йуналтирилган саволларни ихтиёткорлик билан олиб бориш керак. Куп холларда аввал беморларни эътибор билан тинглаб, кейин йулналтирилган саволлар бериш максадга мувофик булади. Бир вактда куп берилган саволлар беморларни янглиштириб юборади ёки чарчатади. Сухбат давоми 10-15 дакикадан 1 соатгача олиб борилиши мумкин. Максадга йуналтирилган тугри сухбатлар психотерапевтик таъсирга эга булади.

Download 2,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   207




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish