Erkin umarov mahmud abdullayev

Q. Yo‘ldoshev.
Komillikning to ‘rt jihati. — «Ta- 
fakkur», 1997 yil, 2 -son).
Komillikning bosh m ezoni insoniylik hisoblanadi. Insonning 
eng noyob fazilatlaridan biri uning komillikka intilishidir. M ehnat, 
aql, idrok, odob-axloq, odam larga yaxshilik qilish — insonning 
oddiy fazilati.
H ar bir xalqning o ‘z yetuk allom alari, komil inson unvoniga 
m usharraf b o ‘lgan ajdodlari bor. U larning m ehnati, m erosi av­
lodlar k o ‘ksini g 'u ru r bilan to ‘ldiradi. Xorazmiy, Forobiy, Far- 
g ‘oniy, Ibn Sino, Ismoil Buxoriy, M arg'inoniy, Beruniy, U lug‘- 
bek, Navoiy, M uqimiy va boshqalar inson qadr-qiym atini ham m a 
narsadan ustun qo'yishga harakat qilganlar.
Forobiy insonning yaratuvchanlik qobiliyatiga yuksak baho 
beradi. U inson biologik mavjudot emas, balki aql-zakovat sohibi 
ekanligini, o ‘z m eh n ati bilan ijtim oiy m ohiyat kasb etish in i 
uqtiradi. Yusuf Xos Hojib ham insonga aql berib qo‘yilgan, shuning 
uchun ham yer yuzida har qanday m ushkullikni oson yenga oladi, 
degan fikrni bildiradi. Navoiy dunyoda insonga qaraganda ulug'roq 
kam olot yo‘q, deydi: «M enga ne yoru, ne oshiq havasdir. Agar 
men odam o'lsam , ushbu basdir».
Bordi-yu kam olotning eng yuksak mezonlariga odob va yuksak 
m a’naviyatni kiritadigan bo‘lsak, bunda mukammallikning jihatla- 
ri aqlli, axloqiy, madaniy, jism oniy faoliyat bilan bog'liq ekanligini 
ta ’kidlash joizdir, bularning har biri ham , o ‘z navbatida, bir qancha 
sohalarni qamrab oladi. C hunonchi, jismoniy faoliyat kasb-hunar 
bilan shug‘ullanishni o ‘z ichiga oladi. Insonni go‘zal qiladigan uning 
hunari, ilmi va odobi deb aytish mumkin. H unar ham , ilm 
ham

---

odamni yuksaklikka ko‘taradi, unga katta obro‘ va shuhrat keltiradi. 
Biroq shaxs yaxshi hunar sohibi b o ‘lsa-yu, odob va axloq bobida 
qusurga yo‘l q o ‘ysa, u, shubhasiz, obro‘ topa olmaydi. Ilm sohibi 
haqida ham shunday deyish mumkin. Zamondoshlarimizning chuqur 
Цпйу dunyoqarashga, zamonaviy bilim va muayyan kasb egasi bo‘li- 
shi sohasida uyg‘unlikka erishishi O 'zbekistonda Kadrlar tayyor- 
lash milliy D asturi ruhiga singdirib yuborilganining boisi ana 
shunda.
Inson kam olotida jism oniy go‘zallik m uhim aham iyat kasb 
etadi. Jism onan baquvvat, sog‘lom b o ‘lish nafaqat shaxsiy, balki 
ijtimoiy qadriyatdir. I. A. Karimov tom onidan ishlab chiqilgan va 
izchillik bilan amalga oshirilayotgan «sog'lom avlod dasturi»ning 
m azm uni shu bilan belgilanadi. Ayni vaqtda har bir inson o ‘zining 
salom atlik m adaniyatini ham shakllantirm og‘i va m ukam m allash- 
tirm og‘i lozim. « 0 ‘zining salom atligi haqida shaxsan g‘am xo‘rlik 
qilib borish m adaniyatini oila, m aktab, m ahalla, sog'liqni saqlash 
tizim i, jism oniy tarbiya va sport vositasida yoshlikdan singdirib 
borish кегак»