Ergashxodjaeva Sh. Dj., Samadov A. N.,Alimxodjayeva, N. E., Sharipov I. B. Marketing kommunikatsiyasi

3.1-jadval 
 Sotishni rag’batlantirish sub’ektlari va xarakteri
rag’batlantirish usullari
 
rag’batlantirish sub’ektlari
 
Iste’molchil
ar
 
vositachilar
 
sotuvchilar
 
 
 
1. Sinov tariqasidagi va yangi 
namunalar taqdimoti va bepul 
tarqatish
 
+ 
+ 
- 
2. Qaytarishning kafolatlanishi.
 
+ 
- 
- 
3. Qimmatbaho sovg’alar, 
yutuqlar, suvenirlar topshirilishi.
 
+ 
- 
- 

---

57 
4. Eski mahsulotlarning yangi 
tovar xarid qilishda dastlabki 
badal sifatida qabul qilinishi.
 
+ 
- 
- 
5. Konkurslar o’tkazish .
 
+ 
+ 
+ 
6. Lotereyalar o’tkazish .
 
+ 
- 
_ 
7. Kuponlar taqdim etish.
 
+ 
+ 
- 
8. Belgilangan hajm va (yoki) 
xaridlar muntazamligi uchun 
chegirmalar taqdim etilishi.
 
+ 
+ 
- 
9. Mahsulotning bepul 
namunalari takdim etilishi.
 
+ 
+ 
- 
10. Reklama va boshqa 
tadbirlarni moliyalashtirish.
 
+ 
X
 
- 
11. Tovar namunasi vaqtinchalik 
foydalanishga taqdim etilishi.
 
+ 
t
 
- 
12. Korxonalarga tashrif
 
- 
+ 
Pareto qoidasiga ko’ra, rag’batlantirish shunday tashkil qilinishi kerakki, 
sarflangan vaqtning 20%i savdodagi muvaffaqiyatning 80%ini belgilab bersin. 
Shuningdek, tovarni ilgari surish uchun mablag’larning bir qismidan shunday 
foydalanish kerakki, muayyan magazinga tashrif buyurish iste’molchi uchun bu 
magazindagi xariddan qimmatliroq bo’lsin va mijozlar soni oshsin. 
Savdoni rag’batlantirishning maqsadi sotuv hajmini oshirish, narxlarni nazorat 
qilish, tovarga katta miqdorda va tez-tez buyurtma olish hisoblanadi. Bu maqsadda 
tovarni joylashtirish uchun joy buyurtma qilinadi, sotuvchi muayyan markani, 
masalan, bonuslar yordamida «itarishi» rag’batlantiriladi. Bunga qo’shimcha raivshda 
sotuv hajmini oshiradigan planogrammalar (tovarni optimal joylashtirish variantlari) 
taklif etilishi mumkin. 
Rag’batlantirish maqsadlari va xarajatlari ko’p jihatdan tovarning hayotiylik 
davri bosqichi mazmuniga bog’liq bo’ladi.