Ergashxodjaeva Sh. Dj., Qosimova M. S

6.10-rasm. SWOT tahlil matritsasi 
 
SWOT  tahlil  natijasida  kompaniyaning  kelgusidagi  faoliyati  yo‘nalishlari 
xulosasini chiqarish mumkin. 
Marketing  rejasi  asosiy  hujjat  bo‘lib,  kim,  nima  va  qaerda  hamda  qaysi  yo‘l 
bilan aniq vazifani bajarish shart degan savollarga javoblarni ifodalaydi.  
Taktik rejalashtirish yaqin muddatga assortiment, savdo, narx, reklama, moliya, 
kadrlar va boshqalar bo‘yicha korxona siyosatini belgilaydi. 
 mahsulot  assortimentini  rejalashtirish  -  bo‘lajak  iste’molchilar  guruhini  va 
ular  talabini  aniqlash,  mahsulotni  texnik  ko‘rsatkichlarini  va  iste’mol  qiymatlarini 
muvofiqlashtirish,  uning  raqobatbardoshligini  baholash,  upakovka  (o‘ram)ni 
rivojlantirish, tovar turlarini yangilash va boshqalarni o‘z ichiga oladi; 
 tovar  harakati  yo‘nalishlarini  va  sotishni  rejalashtirish  -  tovarlar  oqimi 
yo‘llarini,  qancha  zahiraga  ehtiyoj  borligini,  transport  orqali  tashish,  qayta 
upakovka(o‘ram)  qilish,  tovar  aylanma  va  sotishdan  keyingi  xizmat  qilish  kabilarni 
aniqlashdan iborat; 
 reklama  va  sotishni  rag‘batlantirishni  rejalashtirish  -  reklama  vositalarini 
tanlash,  sotuvchilarni  va  xaridorlarni  rag‘batlantirish  usullarini  aniqlash,  raqiblarga 
ta’sir ko‘rsatish yo‘llarini baholash demakdir; 
 moliyaviy  ko‘rsatkichlarni  rejalashtirish  -  shu  jumladan,  marketing 
xarajatlarini  aniqlash,  bahoni  belgilash  (talab,  xarajatlar,  raqobatchilar,  marketing 
tadbirlaridan olinadigan daromadga asoslanib)ni tashkil etadi; 
 kadrlar bilan ta’minlashning rejasi - rahbariyat va mutaxassislarni joy-joyiga 
qo‘yish, kadrlar tayyorlash va malakasini oshirish, maslahatchilarni yollash, boshqa 
korxonalar tajribasini o‘rganishni o‘z ichiga oladi; 

---

 
115 
Marketing nazorati uch xil shaklda olib boriladi: strategik, yillik va rentabellikni 
tekshirib  borishdan  iborat.  Strategik  nazorat  -  ma’lum  davr  mobaynida  korxona 
marketing  faoliyatini  har  tomonlama  taftish  qilib,  uning  bozordagi  haqiqiy  holatiga 
mos kelish-kelmasligini aniqlashdir. 
Yillik  rejani  nazoratda  sotish  hajmi,  bozordagi  ulushi,  iste’molchilarning 
tovarlarga  bo‘lgan  munosabati  va  boshqalar  tahlil  qilinadi.  Korxonaning  foyda  va 
zararlari  balansi  orqali  va  foydaning  xarajatlariga  solishtirish  yo‘li  bilan  uning 
rentabelligini nazorat qilinadi.