Ergashxodjaeva Sh. Dj., Nazarova F. M

6.2. Zamonaviy raqobat strategiyalari 
 
Firmaning ma’lum bir bozor segmentlariga xizmat ko’rsatishga moslashib olishi 
qoidaga  ko’ra  boshqa  bozor  segmentlarini  yo’qotish  yoki  ularda  muvaffaqiyatga 
erishish  imkoniyatlarining  pasayishi  hisobiga  erishiladi.  SHunga  asosan  quyidagi 
raqobat strategiyalaridan biri belgilab beriladi:  
Cheklangan  raqobat  strategiyasi  —  raqobatli  ko’rash  strategiyasi  yuqori  sifatli, 
tor ixtisoslashgan mahsulotlarni cheklangan miqdorda ishlab chiqarishdan iborat. 
Lokal  raqobat  strategiyasi  —  raqobatli  ko’rash  strategiyasi  bozorning  kichik 
(lokal)  hajmli  ehtiyojlarini  maksimal  darajada  chuqur  qondirishni  nazarda  tutadi. 
Ushbu  strategiyaga  amal  qiluvchi  kichik  firmalar  samarali  asbob-uskunalar,  ilmiy-
texnik loyihalar va maxsus sohada bilimlarga ega bo’lmaydi. 
Yangilik  kirituvchi  raqobat  strategiyasi  —  tubdan  o’zgartirish  va  yangiliklar 
kiritishga yo’naltirilgan strategiya. Ushbu tavakkalchilik yuqori bo’lgan biznes bilan 
shug’ullanuvchi firmalarni kpincha «ilk qaldirg’ochlar» deb atashadi. 
Differensiasiya  nish  —  kompaniyalarning  bozorda  egallagan  o’rinlarini  ajratib 
(chegaralab)  olish  jarayonidir.  Keskin  ko’rashga  kirishib  ketmaslik  uchun  firmalar 
bitta  o’rinni  egallamaslikka  harakat  qiladilar.  Ularning  har  biri  raqobatchilar 
tovarlaridan  bir  oz  farq  qiluvchi  tovarlar  ishlab  chiqaradi  va  bozorda  o’z  segmentini 
egallaydi. Nima sababdan xaridor aynan shu mahsulotni tanlab oladi? Bunda u qaysi 
mezonlarga amal qiladi? Uni ma’lum bir tovar yoki xizmatni tanlashga qanday qilib 
ko’ndirish mumkin?  
Shu kabi savollar har bir firmaning tijorat faoliyatida asosiy rol o’ynaydi. Butun 
bozor  iqtisodiyoti  uchun  esa  bu  savollar  ushbu  mamlakatda  qaysi  tovarlar  ishlab 
chiqariladi  degan  savol  bilan  bir  xil  kuchga  ega  hisoblanadi.  Bu  savollarning 
javoblari raqobatbardoshlik tushunchasi bilan bog’liq.