Ergash Qobilov, Farxod Raupov

I. Tug‘ma diafragma churrasi:
- diafragma-plevra churrasi;
- qizilo‘ngach teshigi churrasi;
- parasternal churra;
- frenikoperikardial.
II. Orttirilgan diafragma churrasi:
-jaro h atlan ish churrasi;
Narkulov Jakhangir
37

---

-jarohatlanish bilan bog‘liq bo ‘lmagan churra.
Diafragma churrasi klinikasi. 
Diafragma churrasida quyidagi 
tizimlar faoliyatida o ‘zgarishlar kuzatiladi:
- oshqozon-ichak trakti faoliyati;
- nafas olish a ’zolari vazifasining buzilishi;
- yurak-tomir faoliyati buzilishi.
Oshqozon-ichak a ’zolarining vazifasi m a’lum darajada buziladi. 
Natij ada har xil asoratlar rivoj lanadi. Qizilo ‘ ngach teshigi churrasida 
Giss burchagi buzilib (o ‘tmas b o ‘ladi), oshqozon-qizilo‘ngach 
reflyuksi paydo b o ‘ladi, natijada qizilo‘ngachning kardial qis- 
mida yaralar (
ezofagit
) hosil b o ‘ladi. Keyinchalik qizilo‘ngachdan 
ovqat o ‘tmay qoladi (
striktura
). Bunday holatlarda kasallikning 
boshlanish davrida bem orda qon aralash qusish paydo b o ‘ladi. 
A sta-sekinlik bilan qizilo‘ngachdan ovqat o ‘tishi qiyinlashadi. 
D iafragm a churrasi qisilib qolganda ichak tutilishi belgilari paydo 
b o ’ladi. Buning oqibatida bem or k o ‘p m arta qusadi, ammo qusish 
yengillik keltirmaydi.
Nafas olish a’zolari vazifasining buzilishi 
- bunda qorin bo‘sh- 
lig‘idagi a ’zolar ko‘krakbo‘shlig‘idanchiqib, o ‘pkani qisib qo‘yadi. Nati­
jada ko‘krak qafasida joylashgan a’zolar (yurak, qontomirlar) sog‘lom 
tomonga qarab (qarama-qarshi tomonga) siljiydi. Oqibatda bemor- 
ning nafas olishi qiyinlashadi. Gipoksiya rivoj lana boradi. Bemoming 
lablari ko‘karadi, nafas olishi tezlashadi. 0 ‘pka qisilganda uning og’irli- 
gi 3-12,5 
g
kamayadi (normada 20-25 g). Ko’krak eshitib ko‘rilganda 
o ‘pka tovushlari pasaygan bo‘lib, ichak harakatlari eshitiladi. Tuqillatib 
urib ko‘rilganda timpanik yoki bo‘g ‘iq tovush borligi aniqlanadi.