Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Narkulov Jakhangir

---

jud. Mexanik nazariyasida axlat, gijja va yot jism lam ing o ‘simta 
kriptalarida turib qolishi natijasida kasallik kelib chiqadi, deb tushun- 
tiriladi. Qontomir nazariyasiga ko ‘ra, qon tomirida qon aylanishning 
buzilishi chuvalchangsimon o ‘simta devori butunligining buzilishiga 
olib keladi. Asab tomirlari nazariyasiga ko‘ra, nerv chigallari mushak 
oralig‘idagi qontomirlaming boshqarish innervatsiyasining buzilishi 
natijasida chuvalchangsimon o ‘simtaning oziqlanish jarayoni buzila- 
di, to ‘qimasining yallig‘lanishi o ‘tkir appenditsit boshlanishiga sabab 
b o ‘ladi.
Chuvalchangsimon o ‘simtaning klinik anatomiyasi. Maktab yoshi- 
dagi bolalarda chuvalchangsimon o ‘simta 
appendix
8 
sm
gacha uzun- 
likda bo ‘lib, b a ’zan uzunroq ham bo ‘lishi mumkin. Uning devorida 
ko‘p sonli limfa follikulalari bo ‘lishi va yallig‘lanishning asosiy sa- 
bablaridan biri bo‘ladi. Erta yoshdagi bolalarda o ‘tkir appenditsitni 
kam uchrashiga sabab b o ‘lib, chuvalchangsimon o ‘simtada folli- 
kulalaming kam miqdorda bo ‘lishi va oziqlanish xarakteri (asosan, 
suyuq va sutli mahsulotlar bilan oziqlanish) asos bo‘ladi.
К 1 i n i к a s i. 0 ‘tkir appenditsitning klinik belgilari turlicha. Bu, 
asosan, chuvalchangsimon o ‘simtaning qorin b o ‘shlig‘ida joylashi- 
shiga, o ‘simtadagi yallig‘lanish jarayoniga, organizmning immu- 
nologik kuchlariga hamda kasalning yoshiga bog‘liq bo ‘ladi. 0 ‘tkir 
appenditsitning klinik ko‘rinishi bolalarda turlicha bo ‘lib, u organizm 
reaktivligi, bola yoshi, chuvalchangsimon o ‘simta joylashuviga 
bog‘liq. Kasallikning quyidagi o ‘ziga xos belgilar kuzatiladi:
1-rasm. Flegmonoz
appenditsit.
2-rasm. Gangrenoz
appenditsit.
3-rasm. Gangrenoz-