Ergash Qobilov, Farxod Raupov

total piotoraks. 
plashsimon piotoraks.
Narkulov Jakhangir
142

---

Chegaralangan piotoraks o ‘zining suyaklararo va diafragma ustida 
joylashishi (jadal zotiljam) bilan ifodalanadi. Qoplovchi piotoraksda 
butun o ‘pka maydonining tiniqligi pasayishi, ayniqsa, diafragmaning 
pastki qismida kuchliroq, o ‘pkaning yuqorigi qismida kuchsiz b o ‘la- 
di. Ayrim hollarda, to ‘g ‘ri rentgen tasvirida (o‘mrov) aksilyar chizig‘i 
bo‘yicha suyaklararo qismida yig‘ilgan ekssudat hisobiga kuchli 
qorayish k o ‘rinadi. Plashsimon piotoraks o ‘pkaning periferik qismiga 
tarqalgan, ayniqsa, pastki lateral qismidan kuchli qorayishi bilan farq 
qiladi (4-rasm).
Piopnevmotoraksda yoki pnevmotoraksda kam uchraydigan og‘ir 
asoratlardan biri pnevmomediastinum hisoblanadi. Ayrim hollarda 
havo visseral plevradan o ‘tib, k o ‘ks oralig‘iga o ‘tadi va a ’zolarini o ‘rab 
oladi hamda bo ‘yinda, teri osti to‘qimalarida, yuz qismida, ko‘krak va 
qorin devorlarida kuzatiladi. Rentgen tasviri ko ‘ks oralig‘idagi yig‘il- 
gan havo miqdoriga bog'liq. Ular xuddi alohida-alohida qismlarda- 
gi yorishganlik ko‘rinishida bo ‘ladi. Havo ko‘p yig‘ilgan hollarda 
esa ayrisimon bezni ham o ‘rab olib, yurakni surib qo‘yadi. Plevral 
asoratning barcha turida ham diagnostik punksiya qilish zarur. Bu 
usul orqali ekssudatning turi, miqdori va kasallik qo‘zg‘atuvchining 
(bakteriologik tekshirishdan so‘ng) hamda ishlab turgan bronxlardagi 
oqmani, o ‘pka tarangligini aniqlash mumkin. Punksiya qilingandan 
so‘ng kengayganligi yoki undagi o ‘zgarishlami aniqlash uchun rent­
gen tasvirini qaytarish zarur. Agar havo ko‘p bo ‘lsa, bemorlami orqa- 
si bilan yotqizib, qo‘ltiq osti yoki o ‘rta o ‘mrov chizig‘i b o ‘yicha 3-5 
qovurg'alar orasidan punksiya qilish kerak. Piopnevmotoraks yoki 
pnevmotoraksda qo‘ltiq osti yoki ko‘krak chiziqlari bo ‘yicha 6 -7 qo- 
vurg‘alar orasidan punksiya qilinadi. Chegaralangan piotoraksda yoki 
pnevmotoraksda, avval, punksiya qilinadigan joyni rentgen ekrani 
oldida belgilab olish kerak. Plevraning har xil yiringli zararlangan 
turlarida o ‘pkaning tug‘ma yiringlagan kistasi, diafragma churrasi, 
o ‘pkaning atelektazi, o‘pkaning tug‘ma bo‘laklari emfizemasi, o ‘sma 
kasalliklari bilan solishtirishma tashxis qilinadi. 0 ‘pkaning katta 
taranglashgan yiringli kistasida nafas buzilishi va ko ‘ks a ’zolari surili- 
shining klinik ko ‘rinishi taranglashgan piopnevmotoraksga o ‘xshab 
ketadi. Klinik ko ‘rsatkichiga qarab tashxis q o ‘yish qiyin. Eng aniq 
usul rentgenologik hisoblanadi. Yarim pozitsion yoritilganda atrofida
143