Ensiklopediyasi

KARKIDON
Q a c h o n la rd ir bu h a yvo n y e r y u z in in g d e ­
yarli ha m m a jo y id a yasha g a n . H ozirgi va q tda
esa A frika va O s iy o n in g a yrim ra y o n la rid a g i- 
na saqlanib qolgan, soni ham bir necha m ing, 
xolos. K a m a yib ketishi bejiz em as; karkidonni 
go'shti va yog'i uchun m ahalliy aholi, shoxi bi­
lan s a v d o q ilis h u c h u n e s a o v c h ila r q irib
ta s h la s h m o q d a . B ir n e c h a o 'n yil a w a l bu 
h a y v o n n in g s h o x i A frik a d a n h a r yili o 'n la b
m in g k ilo g ra m m m iq d o rd a o lib k e tila rd i. 
K a rk id o n n in g s h o x i ka tta b o 'ls a ham (b a ’zi 
tu rla rid a u zu n lig i 70 s a n tim e trg a c h a b oradi),
u n c h a lik o g 'ir e m a s: unin g ichi g 'o v a k bo'lib, 
o'za ro g'oyatda jip s siqilgan yupqa sh o x m od- 
d a d a n ib o ra t « q ilc h a » la rd a n ta s h k il to p g a n . 
Y u z la b kilo g ra m m s h o x to 'p la s h u ch u n esa 
q a n ch a h ayvonni qirib ta s h la s h ke ra k b o la d i! 
A na shu sababli ham karkidon y e r yuzida juda 
kam qolgan.
B iro q
k a r k id o n n in g
s h o x i 
y u p q a
« q ilc h a » la rd a n ib o ra t e k a n lig ig a q a ra m a y , u 
dahshatli qurol hisoblanadi. Uzunligi 2 - 4 metr, 
b a la n d lig i q a riy b 2 m e tr va o g 'irlig i 2 - 3 to n - 
na ke la d ig a n b a h a y b a t ha yvo n ulkan shoxini 
o'qta lg a n ich a uchib kelayotganini bir ta s a w u r 
qilib k o ‘ring-a! U ning ro 'p a ra s id a hayvon yoki 
o d a m tu ra d im i - b a rib ir uni a lb a tta h a lo k a t 
kutadi.
A m m o q u tu rg a n h a yvo n ya q in la s h ib kela- 
y o tg a n id a sal c h e tg a o 'tis h kifoya - ka rkid o n
y o n in g iz d a n o 'tib k e a d i, c h u n k i u y a x s h i 
k o 'rm a y d i.
K a rk id o n g 'a z a b la n g a n d a h a r q a n d a y
h a y v o n n i y a n c h ib ta s h la y o la d i. A g a r y irik
h a y v o n la r bu « tirik ta n k » k a h u ju m q ilis h g a
botina o lish m a sa , is k a b to p a r va ch iv in la r un­
dan za rra ch a ham h a yiqishm aydi.
K arkid on ku n d u zi c h a n g a lzo rd a o yo q la rin i 
chalishtirib yo n b o sh la g a n ch a qattiq xirillab ux- 
lab y o ta d i, tu n d a e sa o v g a c h iq a d i. U n in g
m e ’d asi ju d a katta - u zunligi 1,5 m etr, eni 75 
s a n tim e tr kela d i. S h u sa b a b li ham ka rkid o n
b u n d a y katta o s h q o z o n n i ildiz, m a ysa , barg, 
x u lla s, to 'g 'ri ke lg a n o 's im lik m a h s u lo tla ri bi-
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Ian to 'ld irish i u chun to n g g a q a d a r o 'tla b yuri- 
shi kerak.