Энергетика факультети "электр техникаси, электр механикаси ва электр технологияси" кафедраси

3. Мустақил ечиш учун масалалар


Биринчи масала
Параллел қўзғатишли генераторнинг номинал кучланиши U_н=120 В, якорнинг номинал айланиш частотаси n_н=1000 айл/мин, номинал токи I_я.н=80 А ва якор чўлғамининг қаршилиги R_я=0,15 Ом. Генераторни мотор сифатида ишлатганда якор чўлғамида индуктивланган тескари ЭЮК ва якорнинг айланиш частотаси топилсин. Машинанинг магнит оқими иккала режимда хам ўзгармас деб хисоблансин.


Иккинчи масала
Ўзгармас ток генератори клеммасидаги кучланиш U=170 В, якор токи I_я=765А. Агарда =91% бўлса генератор ва бирламчи мотор бераётган қувватларни топинг.


Учинчи масала
Якор чўлғами қаршилиги R_я=0,43 Ом бўлган кетма-кет қўзғатишли ўзгармас ток мотори кучланиши U=110 В бўлган тармоққа уланган. Маoлум юкламада якор токи I_я=30 А, айланиш частотаси n=1500 айл/мин. Агарда якор чўлғамига кетма-кет қилиб қўшимча R_куш=2 Ом қаршилик улаб, юклама шундай танлансинки, якор токи I_я=30 А қолиши учун U=110 В кучланишда моторнинг айланиш частотаси топилсин. Бунда чўткалардаги кучланиш пасайиши хисобга олинмасин.


Тўртинчи масала
Икки қутбли параллел қўзғатишли ўзгармас ток мотори кучланиши U=220 В бўлган тармоққа уланган. Якордаги тўлқинсимон чўлғам симларининг сони z=650, якор чўлғами қаршилиги R_я=0,8 Ом, магнит оқим Ф=0,6310^–2 Вб, якор токи I_я=27 А бўлганда моторнинг айланиш частотаси аниқлансин. Чўткалардаги кучланиш пасайиши U_к=2 В. якор реакциясини таoсири хисобга олинмасин.
Бешинчи масала
Мустақил қўзғатишли ўзгармас ток мотори кучланиши U=220 В бўлган тармоққа уланган. Моторнинг юклама моменти номинал моментга тенг, айланиш частотаси n=1440 айл/мин, якор токи I_я=50 А, якор чўлғами қаршилиги R_я=0,4 Ом. Агарда юклама моменти икки мартага камайса моторнинг тезлиги қанча бўлади? Чўткалардаги кучланиш пасайиши U_к=2 В.